Περί ιδιωτικότητος και παρακολουθήσεων – κατασκοπείες

Κάθε τι που απολαμβάνουμε σήμερα γίνεται δια μέσω τρίτων και δια τρόπων που παρέχουν άλλοι σε εμάς , μέσω οργανωτικών δομών ηλεκτρονική ή ακόμα και φυσικής παροχής αντικειμένων και υπηρεσιών. Από τα δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτροδότησης που έχουν πλέον περάσει στην εποχή SCADA και στο ηλεκτρονικό πελατολόγιο, … μέχρι και στην απλούστερη κίνηση μας που μπορεί να είναι η ανάγνωση από το διαδίκτυο ενός κειμένου, την χρήση κάρτας για μετρητά ή πίστωση, την ιατρική κάρτα υγείας από κάποιο ασφαλιστήριο, την έκδοση ΑΔΤ και διαβατηρίου.. ακόμη και την χρήση τηλεφώνου κινητού ή/και σταθερού. Όλα είναι πλέον ένα δίκτυο υπηρεσιών τρίτων προς εμάς σε ένα σχέδιο που στην γλώσσα της τεχνολογίας θα το ονομάζαμε peer-to-peer με ενδιάμεσους κεντρικούς κόμβους. Με απλά λόγια.. όλα είναι προσιτά σε εμάς, επειδή κάποιοι άλλοι φροντίζουν για αυτό.

Από την στιγμή λοιπόν που όλα αυτά που απολαμβάνουμε είναι ουσιαστικά υπό την διακριτική ευχέρεια τρίτων που επιβλέπουν για την ομαλή λειτουργία τους, το μόνο που τους εμποδίζει στο να καταχραστούν αυτή την εξουσία είναι η νομοθεσία. Αυτό όμως δεν σημαίνει απολύτως τίποτα, διότι πολύ απλά δεν μπορεί να είναι προληπτικό εμπόδιο , αλλά κατασταλτικό. Δηλαδή τιμωρία ΑΦΟΥ ΓΙΝΕΙ Η ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ.. και εφόσον πάντα αποκαλυφθεί η παρανομία. Αυτό όμως δεν διασφαλίζει κανέναν και τίποτα.. Για αυτό μπαίνω στον κόπο να γράψω ένα μικρό κείμενο με προληπτικές συμβουλές για το πως κάποιος μπορεί να εφαρμόσει μια ιδιωτικότητα σε κάποια βαθμίδα. Και το αναφέρω έτσι διότι πολύ απλά, πλήρης ιδιωτικότητα δεν υπάρχει.. εκτός και αν πάει κάποιος να μείνει ως ασκητής σε βουνό χωρίς κανένα μοντέρνο μέσο ή υπηρεσία… που ακόμα και εκεί αν χρειαστεί θα εντοπιστεί ίσως από τρίτους αν και εφόσον αυτό επιτάσσει το κοινό συμφέρον.

Συμβουλές λοιπόν. Μην τρομάξει κανείς. Ουσιαστικά όλα βασίζονται στην κοινή λογική του ανθρώπου και λιγότερο σε τεχνολογικά μέσα.

1. Η ιδιωτικότητα των ανθρώπων αρχίζει κυρίως από το τι αποκαλύπτουμε εμείς οι ίδιοι. Τι θεωρούμε εμείς δηλαδή ως ευαίσθητο δεδομένο και αν το μεταφέρουμε χωρίς επιφύλαξη ή απλά το χαντακώνουμε και το αποκαλύπτουμε αν και εφόσον χρειάζεται. Ένα παράδειγμα ας πούμε είναι το τι συμβαίνει σε κοινωνικές ιστοσελίδες. Υπάρχουν άνθρωποι που πραγματικά ζουν μέσα από αυτά τα δίκτυα δηλώνοντας ακόμα και το τι κάνουν ανά ώρα και παρουσιάζουν ακόμα και φωτογραφίες οικογενειακές, παιδιών , δραστηριοτήτων κάνοντας την ζωή των καταγραφέων πιο εύκολη. Το προφίλ τους σχεδόν δίνεται έτοιμο στα χέρια.. το παράδοξο φυσικά είναι ότι οι μισοί από τους παραπάνω μπορεί να διαμαρτυρηθούν για τις κάμερες στον δρόμο.. ίσως γιατί είναι και της μόδας.

Οπότε εδώ έρχεται το σημείο που εμείς οι ίδιοι πρέπει να διαβαθμίσουμε τις πληροφορίες που σχετίζονται με εμάς και να δούμε τι και αν μπορεί να προκαλέσουν ως ζημιά σε εμάς. Σίγουρα π.χ. το να βάλεις μια φωτογραφία από τις διακοπές δεν είναι και κάτι τρομερό. Αν όμως σε αυτή την φωτογραφία περιέχεται η πινακίδα του Ι.Χ. , ημερομηνία λήψης, πρόσωπα που ήταν μαζί και ίσως και ονομασία του ξενοδοχείου, μόλις δόθηκε πλήρης αναφορά σε κάθε ένα που θέλει να ελέγχει που ήμασταν , με ποιόν ήμασταν , πως πήγαμε , που μείναμε, πόσα ξοδέψαμε(ερευνώντας τιμές του ξενοδοχείου) κτλ κτλ κτλ.. είπαμε.. απλή λογική.

2. Αξία πληροφορίας. Συνεχίζοντας το παραπάνω πρέπει κάποιος να συνειδητοποιήσει τι αξία έχει η πληροφορία που σχετίζεται με τον ίδιο για έναν τρίτο. Επί παραδαδείγματι αν κάποιος έχει διαθέσιμη την διεύθυνση , το κινητό του, το τι Ι.Χ. έχει , που μένει και τι επαγγέλλεται και την οικογενειακή του κατάσταση , μπορεί να δώσει ένα πλήρες προφίλ σε μια εταιρία έρευνας αγοράς , που θα τον συμπεριλάβει σε ένα πιθανό πελατολόγιο για κάποιον από τους χρηματοδότες της ή ακόμα και για μια κομματική παράταξη. Πως αλήθεια πιστεύει κανείς οτι βρίσκουν τα στοιχεία και καλούν σε τηλέφωνα παρά την αυστηρή νομοθεσία περί ιδιωτικότητος στην Ελλάδα;… συνήθως από δική μας οικειοθελή παροχή τους σε κάποιο ερωτηματολόγιο για δώρο ή για άλλη υπηρεσία/αντικείμενο παροχής από τρίτους.

Η διαβάθμιση της πληροφορίας που σχετίζεται με εμάς μπορεί να μας δώσει ένα πλαίσιο στο τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να πούμε δημόσια. Αν τώρα δεν είμαστε σίγουροι για κάτι.. απλά δεν το λέμε καθώς είναι ο ασφαλέστερος τρόπος έτσι.

3. Τηλεπικοινωνίες , κινητά και διαδίκτυο. Εδώ κάπου μπαίνει η τεχνολογία στα παραπάνω. Δυστυχώς στην Ελλάδα , ο Έλληνας είναι εντελώς ανίδεος και απαράδεκτος χρήστης καθώς δεν θα μπει καν στην διαδικασία ανάγνωσης του εγχειριδίου χρήσης για να μάθει πως και τι μπορεί να κάνει ένα κινητό (που είναι σαν υπολογιστής στις μέρες μας) ή στο πως μπορεί να κάνει χρήση κάποιων υπηρεσιών αν αποδεχτεί ένα ηλεκτρονικό έγγραφο αποδοχής (Disclaimer notice). Πολλές φορές είναι το έγγραφο που μας βγαίνει μπροστά μπροστά ενώ πάμε να κάνουμε χρήση ενός λογισμικού ή ακόμα και τα ψιλά γράμματα ενός συμβολαίου που εμπεριέχεται σε ένα πακέτο σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας. Αν κάποιος μπει στην διαδικασία να τα διαβάσει , να είστε σίγουροι ότι είτε θα υπογράψει με μέγιστη επιφύλαξη , είτε θα το απορρίψει επιτόπου. Σε αυτά τα έγγραφα ουσιαστικά αποδέχονται όλοι ότι είναι τελικοί χρήστες και χάνουν κάθε δικαίωμα προσωπικής προστασίας και ελέγχου.. τα αφήνουν σε τρίτους.. αυτό που είπαμε και παραπάνω.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος εδώ;.. μερικές απλές συμβουλές και εδώ.

– Κινητά.. τα κινητά είναι οι μοντέρνοι ασύρματοι. Πομποδέκτες σε ένα δίκτυο κάλυψης 99% που ακούγονται και εντοπίζονται τα πάντα με ελάχιστη προσπάθεια. Οπότε ας έχουμε στο μυαλό μας πως σημαντικά θέματα όπως πχ μια σύναψη ή συζήτηση εμπορικής ή άλλης συμφωνίας με οικονομικές απολαβές μεγάλες καλό είναι να μην γίνονται έτσι. Μια συνάντηση είναι το καλύτερο που μπορεί να επιλέξει κάποιος παρά μια επικοινωνία τέτοιου τύπου. Αν παρόλα αυτά όμως , είναι δύσκολο λόγω απόστασης κάτι τέτοιο να γίνει.. τότε πάμε σε τεχνολογικές πτυχές που έχουν να κάνουν με ισχυρές κρυπτογραφήσεις (ρωτήστε ειδικούς.. θα σας κατατοπίσουν πλήρως).

Η Κρυπτογράφηση είναι μια μεγάλη σπαζοκεφαλιά για όποιον επιτήδειο παρακολουθεί , ακόμα και για κρατικές αρχές.. το πρόβλημα εδώ φυσικά είναι πως αν κάποιος αρχίζει και κάνει συνεχή χρήση της σε όλες τις επικοινωνίες και δράσεις του, είναι σαν να σηκώνει σημαία-σημαδούρα ότι κάτι τρέχει μαζί του και προσπαθεί να κρυφτεί. Παν μέτρον άριστον και εδώ.. ο καλύτερος τρόπος είναι να χαθείς μέσα στο πλήθος έλεγαν οι παλιοί σύνδεσμοι πεδίου.. εγώ θα έλεγα ότι πρόκειται για ανθρώπινη στεγανογραφία.. βλέπεις όλη την εικόνα κανονικά όμως σε κοινή θέα έχεις περάσει αυτό που θες χωρίς να φανεί.

– Διαδίκτυο. Ως άνω… το ίδιο ακριβώς. Ειδικότερα μάλιστα καλό είναι να γνωρίζει κάποιος ότι στο διαδίκτυο πλέον μπορεί πολύ πιο εύκολα να εντοπιστεί και να σχηματιστεί εικόνα προφίλ για αυτόν. Το ζήτημα και εδώ είναι να γνωρίζει κανείς την αξία της πληροφορίας που δίνει και κατά πόσο μπορεί να προκαλέσει ζημιά. Μπορεί δηλαδή για κάποιον το να βάλει φωτογραφίες από κάθε μέρος που πήγε, πως τον λένε κτλ κτλ.. να τον βάλει ίσως σε μια λίστα πιθανού πελατολογίου όπως είπα.. αλλά κάποιον άλλον να τον αποκαλύψει σε ανθρώπους και υπηρεσίες που δεν θα ήθελε. Παράδειγμα ας πούμε ένας υπάλληλος που ανεβάζει φωτογραφίες με στάμπα ημερομηνίας που δείχνει ότι είναι κάπου αλλού από εκεί που θα έπρεπε.. δεν είναι και λίγες οι απολύσεις που έχουν γίνει βάση τέτοιων στοιχείων. Οπότε προσοχή εδώ.

Οπότε εδώ έχοντας μια μικρή εικόνα στο τι είναι ιδιωτικότητα για ένα απλό πολίτη μπορεί ίσως κάποιος ακολουθώντας τα παραπάνω σαν συμβουλές να μειώσει την έκθεση του σε τέτοιες περιπτώσεις παρακολουθήσεις.. πάντως….υπόψη ότι η αξία του προσώπου και της κοινωνικής/επαγγελματικής θέσης του, δίνει και αντίστοιχα αξία στην πληροφορία. 

Αν τώρα θεωρεί κάποιος ότι θα χρειαστεί κάτι παραπάνω σαν οδηγία διότι έχει κάτι να προστατέψει παραπάνω λόγω εργασίας ή ακόμα και λόγω θέσης, τότε ας κάνει ένα κόπο να απευθυνθεί σε εμάς στο contact@iisca.eu να σχεδιάσουμε κάτι μοναδικό ανάλογα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες που υπάρχουν.