Δημοσίευμα της “Ελευθεροτυπίας” που παρουσιάζει τους κινδύνους της ηλεκτρονικής παρακολούθησης ήδη από το 2007. Και όλα αυτά χωρίς την … “Κάρτα του Πολίτη” !!!
Jay Stanley |
ΜΑΓΝΗΤΟΣΚΟΠΗΣΗ
Οι κάμερες παρακολούθησης εξαπλώνονται με ταχύτατους ρυθμούς στη δημόσια αρένα. Ερευνα στο Μανχάταν έδειξε ότι είναι αδύνατο να περπατήσεις στην πόλη χωρίς να καταγραφεί σχεδόν κάθε βήμα σου. Και από την 11η Σεπτεμβρίου οι κυβερνητικές τάσεις παρακολούθησης των πολιτών πολλαπλασιάστηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο. Νέες κάμερες τοποθετήθηκαν σε απλούς δρόμους, μνημεία, εμπορικά κέντρα κυρίως της Βρετανίας και των ΗΠΑ, αλλά και σε άλλα κράτη του δυτικού κόσμου.
«Οσο όμως κι αν έγιναν κομμάτι της καθημερινότητας των πολιτών οι κάμερες, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι εάν δεν κινηθούμε, αυτός ο τρόπος παρακολούθησης μπορεί να καταλάβει ολοκληρωτικά τις ζωές μας εξηγεί στην «Ε» ο Jay Stanley, ειδικός μελετητής της προστασίας της ιδιωτικότητας, της ACLU, και ένας από τους δύο συντάκτες της εργασίας. Τον δρόμο αυτόν -προσθέτει- δείχνουν τρεις παράγοντες:
1. «Η πρόοδος της τεχνολογίας που μεταφράζεται σε πτώση των τιμών των εν λόγω μηχανημάτων.
2. Η συγκεντρωτική παρακολούθηση, με τα μεγάλα κέντρα παρακολούθησης που έχουν δημιουργηθεί μέχρι στιγμής στις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Αυτή επιτρέπει στις Αρχές να βλέπουν εικόνες από κάμερες που βρίσκονται σε κάθε γωνιά των πόλεων -δημόσια κτίρια και δρόμους, γειτονιές, σταθμούς του μετρό ακόμη και σχολεία, και με ένα κλικ μπορούν να κάνουν κοντινά πλάνα στα πρόσωπα ανυποψίαστων πολιτών.
3. Αδιερεύνητοι ισχυρισμοί, ότι οι κάμερες παρέχουν ασφάλεια. Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου πολλοί αγκάλιασαν την παρακολούθηση ως τον τρόπο που θα προλάβει μελλοντικές επιθέσεις και εγκλήματα. Μελέτες στη Βρετανία -τη χώρα που έχει τον μεγαλύτερο αριθμό καμερών- δεν δείχνουν μείωση της εγκληματικότητας».
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Είναι ένας νέος δόλιος τρόπος παρακολούθησης το ίδιο παρεισφρητικός με τη μαγνητοσκόπηση. Είναι η συλλογή πληροφοριών από διάφορες πηγές για τις δραστηριότητες ενός μη ταυτοποιημένου προσώπου. Η παρακολούθηση προσωπικών δεδομένων γίνεται δυνατή με τους υπολογιστές, οι πλειονότητα των οποίων έχουν προγραμματιστεί να αποθηκεύουν, να εντοπίζουν και να επαναφέρουν αυτομάτως κάθε πληροφορία.
Κύριος παράγοντας που προωθεί την παρακολούθηση δεδομένων είναι η ανταλλαγή, ακόμη και εμπορευματοποίηση, των προσωπικών πληροφοριών από εταιρείες. «Λίγο μετά την έκρηξη της τεχνολογίας των υπολογιστών, που έκανε πολύ εύκολη τη συλλογή πληροφοριών γύρω από το τι αγοράζουν, αλλά και γενικότερα τι κάνουν οι χρήστες στο Διαδίκτυο, οι εταιρείες συνειδητοποίησαν τη χρησιμότητα αυτών των πληροφοριών. Ετσι, δαπάνησαν χρήματα για να μάθουν όσα περισσότερα μπορούσαν για τους καταναλωτές ώστε να επικεντρωθούν στους πιο πιθανούς νέους πελάτες τους», επισημαίνει στην «Ε» ο δεύτερος συντάκτης της μελέτης, διευθυντής του Προγράμματος Τεχνολογίας και Ελευθεριών της ACLU, Barry Steinhardt. «Δεκάδες τρόποι εφευρέθηκαν για τη συλλογή προσωπικών πληροφοριών. Στις επιχειρήσεις σήμερα επικρατεί η αντίληψη πως κάθε κίνηση του καταναλωτή που δεν καταγράφεται είναι χαμένα λεφτά», προσθέτει.
Κάθε κλικ του χρήστη με το ποντίκι στο Διαδίκτυο μπορεί να καταγραφεί και η δημιουργία προφίλ του καταναλωτή γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη, υποστηρίζει ο Steinhardt. «Τα web sites δεν καταγράφουν απλά τι αγοράζουν οι καταναλωτές, αλλά και τι επισκέπτονται, για πόση ώρα, τι παραγγέλνουν δεδομένου ότι οι πολίτες δεν χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο μόνο για να κάνουν αγορές, αλλά και για να ερευνήσουν θέματα που τους ενδιαφέρουν, να συζητήσουν πολιτικά θέματα, να βρουν στήριξη σε προσωπικά τους προβλήματα και άλλους τόσους λόγους που παρέχουν πληροφόρηση των σκέψεών τους, των ενδιαφερόντων τους, του τρόπου ζωής τους, των συνηθειών τους και των δραστηριοτήτων τους».
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η αδυσώπητη κοινοποίηση και εμπορευματοποίηση των προσωπικών πληροφοριών οδήγησε και στην κατάλυση ορισμένων μακροχρόνιων παραδόσεων, όπως είναι το απόρρητο μεταξύ ιατρού και ασθενή. «Οι πολίτες -αναφέρει ο Stanley- μοιράζονται μερικά από τα πιο προσωπικά τους μυστικά με τον ιατρό τους, βασιζόμενοι στο παλιομοδίτικο σκεπτικό ότι οι συζητήσεις τους είναι εμπιστευτικές. Ομως οι λεπτομέρειες αυτές καθημερινά κοινοποιούνται σε ασφαλιστικές εταιρείες, ερευνητές, ανθρώπους του μάρκετινγκ και εργοδότες. Μια ασφαλιστική εταιρεία στις ΗΠΑ, με την ονομασία Γραφείο Ιατρικών Πληροφοριών, διατηρεί μια συγκεντρωτική ιατρική βάση με αρχεία εκατομμυρίων ασθενών».
Μία ακόμη μεγαλύτερη απειλή στην ιατρική ιδιωτικότητα είναι η κοινοποίηση των γενετικών πληροφοριών. Η αποκωδικοποίηση του DNA μπορεί να βοηθά στην επιστημονική και ιατρική πρόοδο, έχει όμως και την επικίνδυνη πλευρά της.
«Αντίθετα με κάθε άλλη ιατρική πληροφόρηση -λέει ο Steinhardt- οι πληροφορίες για το DNA μας είναι ένας μοναδικός συνδυασμός: Είναι δύσκολο να κρατηθούν μυστικές και είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικές για τον καθένα μας. Το DNA είναι πολύ εύκολο να αποκτηθεί γιατί συχνά χάνουμε τρίχες, σάλιο, δερματικά κύτταρα κι άλλα δείγματα του DNA μας (π.χ. η σκόνη του σπιτιού μας αποτελείται κυρίως από νεκρά δερματικά κύτταρά μας). Αυτό σημαίνει ότι όσο και αν προσπαθούμε να κρατήσουμε τον γενετικό μας κώδικα ιδιωτικό, είμαστε πάντα ευάλωτοι σε τρίτα πρόσωπα που μυστικά διεξάγουν τεστ του DNA μας.
Μια εταιρεία ιατρικής έρευνας, η Genelex, αναφέρει ότι έχει στα χέρια της 30.000 δείγματα DNA, πολλά από τα οποία απέσπασε λαθραία από τεστ πατρότητας. Μητέρες, παιδιά, πατέρες έστελναν εν αγνοία των υπόλοιπων ενδιαφερομένων δείγματα DNA τους για να διαπιστώσουν την αυθεντικότητα της πατρότητας». Το θέμα θα πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις -αναφέρει η εργασία της ACLU- με τη δημιουργία φτηνών μικροτσιπ, ικανών να διαβάζουν κομμάτια του γενετικού μας υλικού.
Το DNA δεν είναι μόνο πιο εύκολο από κάθε άλλη ιατρική πληροφορία να αποκτηθεί έχει και μεγαλύτερες επιπτώσεις, αφού προδίδει την ύπαρξη γενετικών ασθενειών, παραγόντων κινδύνου και άλλων χαρακτηριστικών. Κανείς από εμάς δεν γνωρίζει τι ωρολογιακές βόμβες κρύβονται στα γονότυπά μας.
Οι επιπτώσεις από τη γενετική διαφάνεια περιλαμβάνουν τα εξής:
Barry Steinhardt |
– Διάκριση από εργοδότες
– Γενετική παρακολούθηση
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ
Οπως το απόρρητο μεταξύ ιατρού και ασθενή έτσι και το απόρρητο των οικονομικών ιδρυμάτων έχει καταρρεύσει. Οι οικονομικές εταιρείες καθημερινά δημοπρατούν τις λεπτρομέρειες της οικονομικής ζωής των πελατών τους. Οι νόμοι και σε αυτή την περίπτωση είναι ανίσχυροι.
– Ο εντοπισμός της τοποθεσίας από κινητό τηλέφωνο.
Η αμερικανική κυβέρνηση -γράφει η εργασία της ACLU- έδωσε εντολή στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας να κατασκευάζουν κινητά τηλέφωνα ικανά να αναφέρουν αυτόματα την τοποθεσία του ιδιοκτήτη τους όταν εκείνος καλέσει το 100. Τα κινητά τηλέφωνα όμως με την τεχνολογία αυτή μπορούν να αναφέρουν τις συντεταγμένες τους και σε άλλες περιπτώσεις, κι έτσι αντί να προστατεύουν τον ιδιοκτήτη τους να συλλέγουν και να μοιράζουν πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που κινείται.
– Βιομετρικές τεχνολογίες
Μας αναγνωρίζουν από μοναδικά στοιχεία του σώματός μας, όπως είναι τα αποτυπώματα, το πρόσωπο, η ίριδα των ματιών ή το DNA και έχουν ήδη προταθεί για να συμπεριλαμβάνονται στις ταυτότητες. Η ανάγνωση αποτυπωμάτων είναι ήδη ένας τρόπος ασφάλειας σε κτίρια, φοιτητικές εστίες, σούπερ μάρκετ, ακόμη και εστιατόρια fast food. Και μερικές εταιρείες ετοιμάζουν DNA μικροτσίπ, που θα μπορούν άμεσα να αναγνωρίζουν άτομα από το DNA που αφήνουν πίσω τους.
– Μαύρα κουτιά
Ολα τα νέας τεχνολογίας αυτοκίνητα περιλαμβάνουν υπολογιστές, ορισμένοι από τους οποίους έχουν προγραμματιστεί με τέτοιο τρόπο που δεν ωφελούν τον ιδιοκτήτη τους. Μιλάμε για αυτοκίνητα που περιέχουν συσκευές οι οποίες θυμίζουν τα μαύρα κουτιά των αεροσκαφών, καταγράφουν δηλαδή τις κινήσεις του αυτοκινήτου. «Τέτοιες συσκευές στα αυτοκίνητα -λέει ο Stanley- θα δίνουν τους ιδιοκτήτες τους στην Αστυνομία ή στα λαγωνικά των ασφαλιστικών εταιρειών. Ηδη μια εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων προσπάθησε να χρεώσει έναν πελάτη για υπερβολική ταχύτητα, αφού η συσκευή GPS μετέδωσε την παράβαση στην εταιρεία».
– RFID μικροτσίπ
Είναι τα τσιπ που ήδη χρησιμοποιούνται στα πάσα για τα διόδια. Εκπέμπουν ένα περιορισμένης εμβέλειας σήμα, το οποίο περιέχει έναν μοναδικό κωδικό που αναγνωρίζει κάθε μικροτσίπ. Από τη στιγμή που το κόστος των μικροτσίπ αυτών μειωθεί, υπάρχουν σχέδια να βρίσκονται σε κάθε προϊόν στα καταστήματα, από κονσέρβες μέχρι οδοντόκρεμες. Αυτό θα επιτρέψει στα μικροτσίπ να μιλούν μεταξύ τους και σε όποιον άλλο ακούει. «Αυτό θα επιτρέπει για παράδειγμα -εξηγεί ο Steinhardt- στις βάσεις δεδομένων να βλέπουν το περιεχόμενο της τσάντας ή του αυτοκινήτου του πολίτη από ένα χιλιόμετρο ή στους αστυνομικούς ενός περιπολικού να καταγράφουν ότι μόλις πέρασε ο τάδε με το αυτοκίνητό του προς τη χ κατεύθυνση.
– Εμφυτευμένα GPS
Μικροτσίπ που καταγράφουν και αναφέρουν την τοποθεσία τους.