Όπως αναφέραμε και στο τελευταίο άρθρο σχετικά με το ηλεκτρονικό εισιτήριο στα γήπεδα, ο πολίτης ο οποίος χρησιμοποιεί τεχνολογίες ηλεκτρονικών ή ψηφιακών συναλλαγών, δύναται να παρακολουθείται καθημερινώς και να καταγράφονται οι κινήσεις του ηλεκτρονικά, μέσω καταγραφής των χρηματικών του συναλλαγών.
Αναφερθήκαμε επίσης στο πως οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είναι στην ουσία σύμμαχοι του πολίτη που αντιστέκεται στον εντοπισμό του με τεχνολογικά μέσα και πως γίνονται προσπάθειες να καμφθεί αυτή η αντίσταση, με τη διαδικτυακή νοοτροπία της ηθελημένης παραχώρησης προσωπικών στοιχείων στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, όπως το facebook, ώστε ο υπολογιστής να περάσει στον κατάλογο των “εντοπίσιμων” συσκευών. Να θυμάστε όμως οτι ο υπολογιστής δεν εντοπίζεται και δεν αποκαλύπτει ποτέ τη θέση του χρήστη.
Η κάρτα του πολίτη, είναι άλλη μία εφαρμογή της έξυπνης κάρτας, η οποία θα διαθέτει μικροκύκλωμα και θα έχει τη δυνατότητα να αποθηκεύει δεδομένα. Δεν μιλάμε δηλαδή για μία απλή πλαστική ή χάρτινη κάρτα(όπως π.χ η κάρτα του οαεδ, η οποία οδεύει προς κατάργηση). Οι δυνατότητες ενός τέτοιου κυκλώματος, είναι πολλές και σε αυτό φαίνεται οτι στηρίζεται και η συγκεκριμένη κάρτα. Οι δυνατότητες αποθήκευσης, μπορεί να μην συγκρίνονται με έναν σκληρό δίσκο υπολογιστή, ο οποίος έχει ασύγκριτα μεγαλύτερη χωρητικότητα αποθήκευσης, αλλά είναι υπεραρκετή για να χωρέσουν όλες οι πληροφορίες που αφορούν τις συναλλαγές του πολίτη.
Εταιρείες όπως η αμερικάνικη cardlogix, διαφημίζουν τη χωρητικότητα της μνήμης του μικροτσίπ τους σε kbytes! Για να καταλάβει κάποιος μη γνώστης ηλετρονικών υπολογιστών, η χωρητικότητα ενός ηλεκτρονικού μέσου αποθήκευσης δεδομένων, μετριέται σε bytes. Φανταστείτε απλώς οτι σχεδόν ένα μικρό βιβλίο μπορεί να χωρέσει σε μερικά kbytes(1kbyte=1000bytes) σε έναν συνηθισμένο ηλεκτρονικό υπολογιστή, σε λειτουργικό σύστημα με διαφορετική συμπίεση δεδομένων, από ένα μικροτσίπ μιας έξυπνης κάρτας. Με δυο λόγια, η έξυπνη κάρτα, μπορεί να αξιοποιεί τη μνήμη της για να αποθηκεύει σελίδες πληροφοριών. Γι’αυτό τον λόγο, αναπτύχθηκαν έξυπνες κάρτες που δεν λειτουργούν μόνο ως μέσο αποθήκευσης, αλλά επιπλέον με μικροεπεξεργαστές, οι οποίοι φυσικά μπορούν να εκτελούν υπολογισμούς και προφανώς προορίζονται για πολλαπλές χρήσεις.Τι εννοούμε με αυτά;
Μία μόνο έξυπνη κάρτα αρκεί για να χρησιμοποιηθεί για όλες τις συναλλαγές του πολίτη. Για τραπεζικές συναλλαγές, για πρόσβαση σε μέσα μεταφοράς και χώρους ψυχαγωγίας και για κάθε πληροφορία που αφορά τις συναλλαγές του πολίτη με το κράτος. Μπορεί να περιέχει πληροφορίες όπως, κωδικούς πρόσβασης, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, εκλογικούς αριθμούς κ.α.
Ωστόσο η πραγματική δύναμη της κάρτας δεν βρίσκεται στη χωρητικότητα της μνήμης της. Οι κάρτες αυτές δεν είναι απαραίτητο να διαθέτουν αποθηκευμένες όλες τις πληροφορίες των πολιτών για να δουλέψουν. Η κάθε κάρτα αντιστοιχεί σ’έναν πολίτη και διατηρεί αποθηκευμένους κωδικούς. Οι κωδικοί αντιστοιχούν σε δεδομένα τα οποία έχει στη διάθεσή της μια αντίστοιχη υπηρεσία πληροφοριών.
Για την ακρίβεια, μία έξυπνη κάρτα δεν διαθέτει πληροφορίες για τους πολίτες. Οι πληροφορίες αποθηκεύονται σε βάσεις δεδομένων και όχι στις ίδιες τις κάρτες. Για παράδειγμα μια απλή κάρτα ATM, διαθέτει αποθηκευμένο τον κωδικό του πελάτη της τράπεζας. Όταν ο πελάτης συνδεθεί στο σύστημα αναλήψεων, ο κωδικός αντιστοιχίζεται στον λογαριασμό του και εμφανίζει τα δεδομένα που διαθέτει η τράπεζα. Μία έξυπνη κάρτα λοιπόν, δεν είναι απαραίτητο να αποθηκεύει όλες τις πληροφορίες του πολίτη για να δουλεύει. Τα στοιχεία της κάρτας του πολίτη μπορούν να τα διατηρούν οι κρατικές υπηρεσίες. Η κάρτα όμως μας συνδέει με όλα τα δεδομένα που κατέχει το κράτος αλλά και ιδιώτες, όπως ιατρικά δεδομένα, βεβαιώσεις, αιτήσεις, οικονομικά στοιχεία κλπ.
PIN εναντίον χρήστη+κωδικού πρόσβασης
Γιατί όταν κάποιος συνδέεται σε μία ιστοσελίδα, χρησιμοποιεί όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης και όχι κάρτα με PIN, όπως προβλέπεται με την κάρτα του πολίτη;
Όσοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, γνωρίζουν πως όταν κάποιος αποτελεί εγγεγραμμένο μέλος ιστοσελίδας, πιστοποιείται με τη χρήση ενός ονόματος χρήστη και ενός κωδικού πρόσβασης. Τι ανάγκη έχουμε την κάρτα του πολίτη και δεν χρησιμοποιούμε απλώς έναν κωδικό για να πραγματοποιήσουμε μία συναλλαγή; Καθαρά για διευκόλυνση, είναι η απάντηση.
Οι λόγοι είναι καθαρά πρακτικοί. Η κάρτα σε συνδυασμό με το PIN, την καθιστούν πρακτικότερη και ασφαλέστερη λύση από έναν κωδικό, διότι η κάρτα θυμάται τον κωδικό για εμάς. Με τη χρήση του PIN, απλώς ενεργοποιούμε την κάρτα για να εισέλθουμε στο σύστημα.
Το να χρησιμοποιείς μία έξυπνη κάρτα για τις αγορές σου, είναι σαν να παίρνεις μαζί σου τον φορητό σου υπολογιστή κάθε φορά που θέλεις ν’ αγοράσεις τσιγάρα απ’το περίπτερο. Να χρησιμοποιείς τον αποθηκευμένο στον υπολογιστή σου κωδικό και αφού ολοκληρώσεις την αγορά σου, να εισέρχεσαι στην ιστοσελίδα της εφορίας για ν’αποθηκεύεις τις συναλλαγές σου. Αντ’ αυτού λοιπόν, η έξυπνη κάρτα το κάνει αυτό για σένα. Αυτή είναι όλη κι όλη η “προσφορά” της έξυπνης κάρτας στις συναλλαγές μας.
Αυτή η “αναγκαιότητα” εξεύρεσης πρακτικής λύσης, αποδεικνύει οτι η πραγματική χρησιμότητα της κάρτας του πολίτη δεν είναι να δίνει πρόσβαση σε υπηρεσίες, αλλά να καταγράφει κάθε συναλλαγή και να τις παραχωρεί σε υπηρεσίες πληροφοριών.
Με την εφαρμογή μιας πολυχρηστικής έξυπνης κάρτας -η κάρτα του πολίτη μοιάζει σαν ευκαιρία για κάτι τέτοιο- τα στοιχεία των συναλλαγών θ’ αποθηκεύονται σε βάσεις δεδομένων, με κωδικούς που θ’αντιστοιχούν στον κάθε έναν από εμάς. Η βάση δεδομένων που θα αποθηκεύσει αυτές τις πληροφορίες, μπορεί μέσα σε λιγότερο από 1 δευτερόλεπτο να φορτώσει στην οθόνη ενός απλού υπαλλήλου – απλού χρήστη κοινού ηλεκτρονικού υπολογιστή – όλες τις πληροφορίες που αφορούν τον πολίτη.
Και όταν λέμε όλες, εννοούμε όλες. Πότε έκανε ανάληψη μετρητών από την τράπεζα, πόσα χρήματα μετέφερε, προς ποια κατεύθνση και σε ποιο κατάστημα τράπεζας. Ποια μέσα μεταφοράς χρησιμοποίησε, που μετέβη και πότε, με λεπτομέρεια δευτερολέπτου και τη δυνατότητα οπτικής απεικόνισης σε χάρτη. Αν πήγε σε εστιατόριο ή στο θέατρο, αν ψώνισε στο σούπερ μάρκετ, ή στο περίπτερο και φυσικά πόσα χρήματα ξόδεψε. Πόσες φορές πήγε στον γιατρό (πάει και το ιατρικό απόρρητο!), αν χρωστάει στην εφορία ή αν ξόδεψε περισσότερα απ’όσα δηλώνει ως εισόδημα, αν νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο, τι ώρα ψήφισε στις εκλογές, αν δείπνησε σ’ εστιατόριο ή πήγε στον κινηματογράφο, αν διήλθε από σταθμό διοδίων και πολλά άλλα. Φυσικά πάντα καταγράφεται το που και το πότε, όλα με διευθύνσεις και καταγεραμμένη τη χρονική στιγμή της συναλλαγής.
Ένα από τα παράλογα της υπόθεσης της έξυπνης κάρτας είναι το γεγονός οτι τηρείται σιγή για την παραβίαση της ιδιωτικής ζωής, όπως προκύπτει από τις δυνατότητές της ακόμη και από ανθρώπους οι οποίοι θεωρούν οτι οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να εντοπίζονται μέσω ip… Αυτό το οποίο ΔΕΝ συμβαίνει με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές όμως, συμβαίνει με την έξυπνη κάρτα. Ένα απλό λάπτοπ δεν μπορεί να εντοπιστεί, διότι απλούστατα δεν προδίδει με οιονδήποτε τρόπο τον χρήστη-ιδιοκτήτη του, διότι δεν διαθέτει δική του ip, ούτε κανέναν άλλον κωδικό αναγνώρισης του χρήστη, δηλαδή κωδικό που να αντιστοιχεί στα στοιχεία ταυτότητας του πολίτη, σε αντίθεση με μία έξυπνη κάρτα.
Η έξυπνη κάρτα διαθέτει τους κωδικούς του ιδιοκτήτη της και ταυτόχρονα επικοινωνεί με συμβεβλημένους ιδιώτες ή κρατικούς φορείς, οι οποίοι είναι καταχωρημένοι στο ίδιο σύστημα. Οι κωδικοί όλων αυτών, αντιστοιχούν σε γνωστά πρόσωπα, επιχειρήσεις, οργανισμούς κλπ, με τα στοιχεία τους όλα καταχωρημένα. Συνεπώς ο πολίτης με τη χρήση της κάρτας, ενημερώνει την υπηρεσία πληροφοριών για τις συναλλαγές του, με όνομα και επώνυμο, με γεωγραφικό και χρονικό προσδιορισμό, αφού τα στοιχεία όλων των παραπάνω μπορούν να ταυτοποιούνται αμέσως από το ίδιο σύστημα.
Μία έξυπνη κάρτα, όπως η κάρτα του πολίτη:
– Καταγράφει καθημερινά την τοποθεσία του πολίτη.
– Γνωστοποιεί κάθε συναλλαγή σε υπηρεσίες πληροφοριών.
– Επιπλέον, μπορεί να αποκλείσει από υπηρεσίες και αγαθά τους πολίτες, με μια απλή εντολή από ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Εδώ τίθεται σαφώς ηθικό ζήτημα περί της χρήσεως της έξυπνης κάρτας. Οι έξυπνες κάρτες δεν είναι απλές κάρτες όπως το ΑΔΤ ή το δίπλωμα οδήγησης που η επίδειξή τους πιστοποιεί την ιδιότητα του κατόχου της. Η έξυπνη κάρτα δεν πιστοποιεί απλώς, αλλά παραχωρεί τα στοιχεία και τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται, σε τρίτους, ενώ καταγράφει αδιάκοπα την ιδιωτική ζωή του πολίτη.