Περισσότερες από 90 χώρες ενέκριναν το Σαββατοκύριακο τη δημιουργία μιας νέας διεθνούς επιστημονικής επιτροπής σχετικά με την προστασία της βιοποικιλότητας, η οποία θα επιτηρεί γενικότερα την οικολογική κατάσταση του πλανήτη μας, κάτι που αποτελούσε όνειρο των επιστημόνων εδώ και πολλά χρόνια.
Η Διακυβερνητική Πλατφόρμα Επιστημονικής Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες των Οικοσυστημάτων-IPBES (όπως είναι ο επίσημος και πλήρης τίτλος της, τουλάχιστον προσωρινά) αναμένεται να συνεδριάσει για πρώτη φορά εντός του 2011 και θα λειτουργεί κατά πρότυπα της αντίστοιχης διεθνούς διακυβερνητικής επιστημονικής επιτροπής του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή.
Το «πάνελ» θα εξετάζει σε συνεχή βάση τις νέες επιστημονικές έρευνες για τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα (δηλαδή σχετικά με το σύνολο της βιόσφαιρας), οι οποίες θα πραγματοποιούνται σε όλο τον κόσμο, αλλά θα αποφεύγει να συμβουλεύει απευθείας τις κυβερνήσεις του πλανήτη μας. Ελπίζεται όμως ότι με το κύρος των επιστημονικών εκτιμήσεών της η επιτροπή θα βοηθήσει καθοριστικά, ώστε οι φορείς λήψης κρίσιμων αποφάσεων θα έχουν στη διάθεσή τους τις καλύτερες δυνατές πληροφορίες στο ανώτερο δυνατό επίπεδο, προκειμένου να δρουν πιο έγκαιρα, πιο αποφασιστικά και πιο συνεκτικά μεταξύ τους για την προστασία της φύσης.
Οι εκτιμήσεις της επιτροπής σχετικά με την κατάσταση των οικοσυστημάτων και το ρυθμό εξαφάνισης των ειδών θα γίνεται σε διάφορα επίπεδα (παγκόσμιο, περιφερειακό, υπό-περιφερειακό). Η επιτροπή θα αναλάβει να εκπαιδεύει περιβαλλοντικούς επιστήμονες, καθώς επίσης να κατευθύνει την επιστημονική έρευνα σε τομείς όπου κρίνει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη.
Το πάνελ «αντιπροσωπεύει μια μείζονα εξέλιξη από την άποψη μιας οργανωμένης παγκόσμιας απάντησης στην απώλεια των ζωντανών οργανισμών, των δασών, των υδάτων, των κοραλλιών και άλλων οικοσυστημάτων», δήλωσε, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και το «Nature», ο βοηθός γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αχίμ Στάινερ, ο οποίος επίσης είναι επικεφαλής του Προγράμματος για το Περιβάλλον των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), υπό το συντονισμό του οποίου ελήφθη η διακρατική απόφαση, στη Νότια Κορέα, για τη δημιουργία της νέας διακυβερνητικής επιστημονικής επιτροπής.
Σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, ένα τέτοιο όργανο εμπειρογνωμόνων έχει πια γίνει απολύτως αναγκαίο, καθώς η Γη βρίσκεται στο χείλος ενός έκτου κύματος μαζικής εξαφάνισης των ειδών. Ο τρέχων ρυθμός εξαφάνισης των ειδών θεωρείται τουλάχιστον 100 φορές πιο γρήγορος σε σχέση με τον φυσικό ρυθμό εξαφάνισής τους, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ είχαν εμφανιστεί επιφυλακτικές στο να υιοθετήσουν οποιαδήποτε διεθνή ατζέντα για τη βιοποικιλότητα, φοβούμενες ότι ένας νέος διεθνής γραφειοκρατικός οργανισμός θα επέβαλε νέους περιορισμούς στην εθνική πολιτική τους σε ζητήματα περιβάλλοντος – και όχι μόνο (βλ. ενέργεια…). Τώρα φαίνεται πως η νέα κυβέρνηση Ομπάμα είναι λιγότερο φοβική.
Η Βραζιλία, με την υποστήριξη άλλων χωρών του παγκόσμιου Νότου, ανέλαβε ηγετικό ρόλο για τη δημιουργία της νέας επιστημονικής επιτροπής και είναι η βασική υποψήφια για να φιλοξενήσει την έδρα της. Η δημιουργία του νέου διακυβερνητικού φορέα για τη βιοποικιλότητα θα πρέπει να εγκριθεί από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το Σεπτέμβριο, κάτι που αναμένεται να συμβεί σίγουρα.
Οι μεγάλες διεθνείς οργανώσεις προστασίας του περιβάλλοντος εμφανίστηκαν ικανοποιημένες από την αναμενόμενη δημιουργία ενός νέου οργανισμού για τη βιοποικιλότητα, αν και εξέφρασαν το παράπονό τους ότι οι ίδιες δεν θα μπορούν να εισηγούνται την εκπόνηση επιστημονικών μελετών, κάτι που η νέα επιτροπή θα κάνει μόνο μετά από αίτημα των κρατών που την έχουν δημιουργήσει. Οι οικολογικές οργανώσεις πιστεύουν ότι αυτό δείχνει ένα φόβο από την πλευρά των κυβερνήσεων και μια διάθεση να ελέγξουν την ανεξάρτητη επιστημονική έρευνα για το περιβάλλον.
www.kathimerini.gr