Ο άνθρωπος, απ’ τη στιγμή που αρχίζει να μεγαλώνει πάνω στη Γη, βρίσκεται να κολυμπάει σχεδόν κυριολεκτικά μέσα σε μια θάλασσα λέξεων, που με την ηχητική τους δόνηση και το νοητικό τους περιεχόμενο, διαμορφώνουν ένα ευρύ και ισχυρά δυναμισμένο λεκτικό σύμπαν, μέσα στο οποίο ο άνθρωπος, ατομικά και συλλογικά αναπτύσσεται, ζει, εργάζεται και δημιουργεί.
Η σχέση μεταξύ του πλαισίου αυτού, και της αντίληψης του ανθρώπου για τον εαυτό του και την πραγματικότητα η οποία τον περιβάλλει, είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να νοηθεί η ύπαρξη του ενός χωρίς την ταυτόχρονη ύπαρξη του άλλου. Λεκτικό σύμπαν και άνθρωπος συγκροτούν μια ενιαία ζωντανή υπόσταση που συντηρείται από μόνη της και εξελίσσεται, χάρις στην αμοιβαία μεταξύ τους σχέση, σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο. Όπως ο άνθρωπος ατομικά και συλλογικά διαμορφώνει το εκάστοτε νοητικό περιεχόμενο των λέξεων, έτσι και οι λέξεις διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τα νοήματα και τις αξίες, τις δυνατότητες και τα εμπόδια, με βάση τα οποία ο άνθρωπος ρυθμίζει τις υποθέσεις του και καθορίζει την πορεία του πάνω στη Γη.
Ανάλογα με το νόημα που εμείς δίνουμε στις λέξεις και ανάλογα με το σύστημα αξιών που έχουμε αποδεχθεί μέσα μας, προδιαγράφουμε την ευτυχία και τη δυστυχία της ζωής μας, τους στόχους μας και τις απογοητεύσεις μας.
Η διαπίστωση της σχέσης αυτής, μας παρακινεί να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί, όσον αφορά τη χρήση των λέξεων στη ζωή μας. Οι λέξεις, μέσο έκφρασης, καταγραφής και επικοινωνίας, μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε εσωτερικούς και εξωτερικούς δυνάστες μας, ιδιαίτερα στην εποχή μας, που η σχέση του ανθρώπου με το λεκτικό σύμπαν πάσχει ολοένα και πιο σοβαρά.
Ακούμε, βλέπουμε και χρησιμοποιούμε λέξεις, που αν και μας είναι ‘γνωστές’, εντούτοις δεν τις αναγνωρίζουμε πραγματικά, και δεν συνειδητοποιούμε το αληθινό εσωτερικό τους περιεχόμενο. Αυτό σημαίνει πως σε μεγάλο βαθμό λειτουργούμε ασυνείδητα, και παρασυρόμαστε από μαζικά νοητικά ρεύματα που διαμορφώνονται από παράγοντες τους οποίους, όσο παραμένουμε ασυνείδητοι, δεν μπορούμε να ελέγξουμε.
Το λεξιλόγιό μας φτωχαίνει με ραγδαίους ρυθμούς, και αυτό σημαίνει πως το πεδίο δράσης της ζωής μας συρρικνώνεται, με αντίστοιχους περιορισμούς στην ποιότητα των καταστάσεων που βιώνουμε ή εκφράζουμε στο περιβάλλον μας.
Η απλοποίηση των συντακτικών δομών, στερεί ακόμα περισσότερο από τα εκφραστικά μας μέσα, έναν μεγάλο πλούτο, ο οποίος είναι αναγκαίος για να συνειδητοποιήσουμε τις πιο λεπτοφυείς διαστάσεις του εαυτού μας και της πραγματικότητας.
Η διαστρέβλωση του τρόπου προφοράς μιας λέξης, έχει σαν αποτέλεσμα η εκπεμπόμενη δόνηση να μη βρίσκεται σε αρμονία με το αληθινό νόημα της λέξης αυτής. Η υποβάθμιση της δονητικής ταυτότητας των λέξεων, προκαλεί μια αντίστοιχη υποβάθμιση των νοητικών δυνατοτήτων των ανθρώπων.
Ακόμα πιο σημαντικά, κάθε άνθρωπος χρησιμοποιεί τις λέξεις μέσα από το δικό του, υποκειμενικό, διανοητικό αντιληπτικό πλαίσιο, και η διόγκωση του υποκειμενισμού αυτού στην εποχή μας, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων.
Τέλος, καθώς ο άνθρωπος μιλάει ολοένα και λιγότερο μέσα απ’ την καρδιά του, και ολοένα και περισσότερο μέσα από την επικρατούσα ‘εικόνα’ κάθε λέξης, στερεί από τις λέξεις που προφέρει ή σκέπτεται, το αληθινό τους περιεχόμενο, όπως π.χ. μπορούμε να δούμε στις λέξεις: αγάπη, φιλία, ελευθερία, αξία, ομορφιά, εργασία, ζωή, θάνατος, τιμή, αξιοπρέπεια, αδελφοσύνη, πνευματικότητα.
Μιλάμε για αγάπη αλλά δεν είμαστε αγάπη, για συλλογικότητα αλλά είμαστε ατομιστές, για αμοιβαιότητα αλλά είμαστε συμφεροντολόγοι, για φιλία αλλά είμαστε εγωιστές, για φιλανθρωπία αλλά είμαστε φιλάργυροι, για πνευματικότητα αλλά είμαστε υλιστές, για ζωή αλλά ζούμε μέσα στην αδράνεια, για ελευθερία αλλά ζούμε ως υπόδουλοι, για τιμιότητα αλλά κλέβουμε και εξαπατάμε τους άλλους, ιδιαίτερα στα πιο λεπτοφυή και ουσιαστικά πεδία.
Πιο συγκεκριμένα, αν για παράδειγμα χρησιμοποιούμε τη λέξη «ελευθερία», και είμαστε εσωτερικά όσο πιο ελεύθεροι γίνεται, σεβόμαστε την ελευθερία των άλλων, αντιλαμβανόμαστε το ουσιαστικό της περιεχόμενο, και την προφέρουμε μέσα απ’ την καρδιά μας, τότε η λέξη αυτή γίνεται ένας ζωντανός λόγος, που έχει τη δύναμη να αφυπνίσει στους άλλους ανθρώπους το αίσθημα και τον πόθο για την ελευθερία. Στην αντίθετη περίπτωση, συντελούμε στην περαιτέρω υποβάθμιση του νοήματος της λέξης, και εδραιωνόμαστε, μαζί με το περιβάλλον μας, σε μια κατάσταση υποδούλωσης και υποτέλειας.
Η χρήση των λέξεων με υποτιμητικό χαρακτήρα, υποβιβάζει την ποιότητα της εσωτερικής μας και της συλλογικής μας ζωής.
Η σκόπιμη αλλοίωση του περιεχομένου μιας λέξης με στόχο την παραπλάνηση, είναι ένα φαινόμενο ιδιαίτερα ανησυχητικό στην εποχή μας, που οι λέξεις χρησιμοποιούνται ακόμα και από τους πιο επίσημους φορείς της κοινωνίας και της πολιτείας, για τη χειραγώγηση των ‘άλλων’, ενώ ο συντονισμός πολλών ανθρώπων στο νέο μεταλλαγμένο νόημα, δημιουργεί ένα δυναμικό ρεύμα, που μπορεί να οδηγήσει ολόκληρες κοινωνίες στην καταστροφή.
Επομένως, όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στο αληθινό περιεχόμενο μιας λέξης την οποία σκεφτόμαστε ή εκφέρουμε, και όσο πιο καθαρή και ισχυρή είναι η εκπεμπόμενη δόνηση, τόσο πιο δημιουργική θα είναι η ομιλία μας.
Από αυτά αντιλαμβανόμαστε πως οι λέξεις είναι ζωντανές υποστάσεις που εξελίσσονται ή υποβαθμίζονται ακολουθώντας την εξέλιξη ή την υποβάθμιση των ανθρώπων και των εποχών ή θα μπορούσαμε να πούμε καλύτερα ότι ο άνθρωπος, ανάλογα με την εξέλιξή του, εισδύει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βάθος των λέξεων, προσεγγίζοντας ή απομακρυνόμενος σταδιακά από τον άφατο Λόγο από τον οποίο τα πάντα προήρθαν.
Οι λέξεις συγκροτούν ένα ενδιάμεσο πεδίο μεταξύ Πραγματικότητας και ανθρώπινης Αντίληψης, και όποιος γνωρίζει να χρησιμοποιεί αυτό το πεδίο, μπορεί να απελευθερώσει ή να χειραγωγήσει τους ανθρώπους, σύμφωνα με τα κάθε φορά κριτήρια και στόχους του. Από αυτήν την άποψη, οι λέξεις είναι ένα πολύ ισχυρό μέσο εκπαίδευσης των ανθρώπων, ένα ‘κλειδί’ στην εξελικτική τους πορεία, ένα ‘όχημα’ επικοινωνίας, που εκτός από το φανερό νόημα που μεταδίδουν, περικλείουν ένα πλούτο κωδικοποιημένων πληροφοριών, ενώ ταυτόχρονα δίνουν και το κλειδί για την αποκωδικοποίησή τους, που δεν είναι άλλο από την αναζήτηση της αλήθειας, με καθαρή καρδιά και διαυγή νου.
Η ισχύς των λέξεων βρίσκεται μέσα στον κρυμμένο Λόγο που περικλείουν, που έχει τη δύναμη να ανοίγει τις πόρτες για τις πιο ουσιαστικές διαστάσεις της ζωής. Για αυτό, αντιστεκόμενοι στα ρεύματα της εποχής, ας αγωνιστούμε να «καθαρίσουμε» στην αντίληψή μας, και να ανασύρουμε στη συνειδητότητά μας, το αληθινό περιεχόμενο των λέξεων, ώστε να γίνουν αυτές ολοένα και περισσότερο ζωντανοί, φωτεινοί και μεταμορφωτικοί Λόγοι, σπίθες άσβεστες του Μοναδικού Λόγου.
Κίμων Θεοδωρόπουλος