Ὁ Αὔγουστος, ἔχει τὶς ἰδιαιτερότητές του. Εἶναι ἀπὸ τὴ μία τὸ ὕστατο χαῖρε τοῦ καλοκαιριοῦ. Εἶναι ὁ μήνας ποὺ διακριτικὰ χαιρετίζει τὸ καλοκαίρι ποὺ σιγὰ – σιγὰ ἀποσύρεται καὶ παράλληλά μας παίρνει ἀπ’τὴ ξεγνοιασιὰ τῶν διακοπῶν καὶ μᾶς φέρνει θέλουμε δὲ θέλουμε καὶ πάλι «εἰς τὰ ἴδια». Μὲ τοῦ ποὺ θὰ βάλει ὁ κόσμος τὸ κλειδὶ στὴν πόρτα, ἐπιοστρέφοντας, ἀρχίζουν ξανὰ τὰ ἀσταμάτητα «πρέπει». Αλλά ἔχει καὶ τὴ “χάρη” του. Εἶναι “ἡ Παναγία τοῦ Δεκαπενταύγουστου”, ποὺ τὸν χαριτώνει. Εἶναι ἡ ἴλεως τῆς Θεοτόκου, τῆς μάνας τῆς ἀνθρωπόπτητας, ποὺ «ἐν τὴ κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπεν». Εἶναι ἡ μορφὴ τὰ Παναγίας μὲ τὰ 2000 τόσα ἐπίθετα ποὺ ὅλον αὐτὸν τὸν μήνα γιορτάζεται ἀπ’ἄκρη σ’ ἄκρη τῆς πατρίδας μας.
Αὐτὴ εἶναι ἡ αὐγουστιάτικη ἰδιαιτερότητα, τὸ αὐγουστιάτικο χαῖρε, ποὺ σὲ λειτουργικὴ συμφωνία μὲ τὸ ἐαρινὸ τῶν χαιρετισμῶν, πλαισιώνουν μέσα στὸ φῶς καὶ τὴν ἀνοιχτοσύνη τοῦ κόσμου τὴν “πλατυτέραν τῶν οὐρανῶν”. Αὐτὴν ποὺ γνώρισε “τὰ μείζω τῶν μεγαλουργημάτων”, ὠθώντας μας στὸ τελικὸ στάδιο τῆς Θέωσης, Αὐτὴν ποὺ ὑπερυψωμένη στὴ σκέψη καὶ τὴ συνείδησή μας, καλύπτει τὴν καθημερινότητά μας “ὡς Σκέπη τοῦ κόσμου”. Αὐτὴν ποὺ ἡ Ρωμιοσύνη τὴν ἔχει σὲ ἀδιάσπαστη ἑνότητα μαζί της. Συνευρίσκονται μέσα στὸ “κεκρυμένον μυστήριον”, σὲ πεῖσμα τῆς ὀρθολογιστικῆς κουλτούρας καὶ τῆς…λυσαλέας ἀντίδρασης μεγάλης μερίδας «προοδευτικῶν διανοουμένων μας, ποὺ ἐργάζονται στὴ διαμόρφωση μίας ἄχρωμης καὶ ἄγευστης, μιᾶς ἰδιωτίζουσας κινωνίας πολιτῶν χωρὶς πνευματικὴ ἰκμάδα, χωρὶς ψυχή, χωρὶς Θεὸ καὶ χέρι – χέρι μαζί, πιασμένοι προχωροῦν.
Μέσα λοιπὸν σ’ αὐτὴν τὴν Αὐγουστιάτικη ἰδιαιτερότητα, ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἔχει νὰ μᾶς δώσει , μία δροσερὴ νοητὴ ὄαση, μία πνευματικὴ ἀνάταση. Τὴ μεγάλη ἑορτὴ τῆς Παναγίας μας. Το δεκαπενταύγουστο, «τὸ Πάσχα τοῦ καλοκαιριοῦ».
Κορυφαία ἑορτὴ γιὰ ὁλόκληρη τὴν Ὀρθοδοξία καὶ ἰδιαίτερα γιὰ μᾶς τοῦ Ἕλληνες, ποὺ εὐλαβούμαστε τὴ Θεοτόκο κατὰ τρόπο ξεχωριστό. Εὐκαιρία ὁλοθυμης ἔκφρασης τιμῆς καὶ σεβασμοῦ στὸ ἱερό Της πρόσωπο, ἀφοῦ ἡ προσωπικὴ καὶ ἐθνική μας ζωὴ εἶναι συνυφασμένη μὲ τὴν ὑψηλὴ σκέπη καὶ προστασία τῆς Μεγάλης Μάνας, τοῦ κόσμου.
Ἡ ἱερὴ μνήμη τῆς Κοιμήσεώς της Παναγίας μᾶς εἶναι, ὅπως εἴπαμε, μία καλὴ εὐκαιρία νὰ ἐκδηλώσει ὁ εὐσεβὴς λαὸς τὴν ἀγάπη, τὸν σεβασμό, καὶ τὴν εὐγνωμοσύνη του πρὸς Αὐτήν, ἡ Ὁποία ὄντας ἄνθρωπος, ἀξιώθηκε νὰ γίνει τὸ τιμιότατο θεῖο δοχεῖο, τὸ ἱερότατο σκεῦος, ὥστε νὰ δεχτεῖ τὸν ἄπειρο Θεὸ στὸ καθαρότατο σαρκίο Της, νὰ κυοφορήσει τὸν ἄναρχο καὶ ἀναλλοίωτο Θεὸ στὴν τίμια γαστέρα Της, νὰ θρέψει τὸν ἀπόλυτα αὐτάρκη Θεὸ ἀπὸ τὰ παρθενικά Της αἵματα, νὰ κρατήσει στὰ σεπτά Της χέρια τὸν «ἀχώρητον παντί».
Τὸ ἱερὸ πρόσωπο τῆς Θεοτόκου ἀποτελεῖ, σύμφωνα μὲ τὴν ὀρθόδοξη θεολογία μας, μέρος τοῦ ἀπερινοήτου μυστηρίου τῆς Θείας Οἰκονομίας. Μετὰ τὸν Τριαδικὸ Θεὸ Αὐτὴ κατέστη τὸ κύριο πρόσωπο, τὸ ὁποῖο συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ὑλοποίηση τοῦ σχεδίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Ἐκλέχτηκε ἀπὸ τὸ Θεὸ ἀνάμεσα σὲ ἑκατομμύρια ἄλλα κορίτσια, ἀμέτρητων γενεῶν, ὡς ἡ καθαρότερη καὶ ἁγιότερη ἀνθρώπινη ὕπαρξη, προκειμένου νὰ γίνει Θεοτόκος. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς λένε πὼς γιὰ τὴν ὑλοποίηση τοῦ σχεδίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ὁ Θεὸς ἔδωσε τὸν Υἱὸ τοῦ τὸν μονογενῆ καὶ ἡ ἀνθρωπότητα ἔδωσε τὴν Παναγία. Στὸ ἱερὸ πρόσωπο Ἐκείνης ἔγινε ἡ μεγάλη συνάντηση Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου. Μέσα στὸ παναγνὸ σῶμα Ἐκείνης ἔγινε ἡ μεγάλη καταλλαγὴ (Ἐφεσ.2:16) καὶ ἀπὸ αὐτὸ ξεκίνησε ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἡ ἀναδημιουργία καὶ ἡ θέωση τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου.
Τὸ πρῶτο ἀνθρώπινο πλάσμα, στὸ ὁποῖο ἀποκαταστάθηκε ἡ ἀνθρώπινη φύση στὴν ἀρχαία προπτωτική της μορφὴ καὶ ὡραιότητα, ὑπῆρξε ἡ Θεοτόκος. Μὲ τὴν ἐπέλευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κατὰ τὸν Εὐαγγελισμὸ (Λούκ.1: 35), καθαρίστηκε ἀπὸ τὸν ρύπο τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, τὸν ὁποῖο ἔφερε καὶ Αὐτὴ ἐκοῦσα, ὡς μέτοχός της ἀνθρώπινης φύσεως, καθιστώντας Τὴν πλέον ἄμωμη κηλίδος ὥστε, νὰ δεχτεῖ στὰ ἁγνὰ σπλάχνα Τῆς τὸ «πῦρ τῆς θεότητος » καὶ νὰ μὴν καεῖ. Ἀπὸ τότε ἔγινε ἡ «Κεχαριτωμένη», ἡ ἁγιοτέρα ὕπαρξη μετὰ τὸν Τριαδικὸ Θεό. Στὸ πρόσωπό Της ἔγινε ἡ ἀπαρχὴ τῆς λυτρώσεως τοῦ κόσμου καὶ τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου.
Ἡ συμβολὴ τῆς Παναγίας μας κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ἐπὶ γὴς ἀπολυτρωτικοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε τεράστιο. Βρισκόταν συνεχῶς πλάι στὸν Λυτρωτή μας, ἀπὸ τὴ Γέννηση ὡς τὸ Πάθος, τὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν Ἀνάληψη. Δοκίμασε, ὡς μητέρα, τὶς πίκρες τῶν παθημάτων τοῦ Θείου Γιοῦ της, μὲ ἀποκορύφωμα ἐκείνη τοῦ σταυρικοῦ θανάτου Του. Ἐνοίωσε κοντὰ Τοῦ τὴν ἀγωνία Ἐκείνου γιὰ τὴν ὑλοποίηση τοῦ θείου σχεδίου τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου . Σύμφωνα ἐπίσης μὲ τὴν ἀρχέγονη παράδοση τῆς Ἐκκλησία μᾶς Αὐτὴ ἦταν ποὺ ἐμψύχωνε τοὺς διωκόμενους πρώτους χριστιανοὺς τῆς νεαρᾶς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων.
Ὁ Αὔγουστος καὶ ἰδιαίτερα τὸ πρῶτο δεκαπενθήμερό του, εἶναι ἀφιερωμένο στὴν Παναγία μας. Οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοί, συμμετέχουμε καθημερινὰ στὶς ἀκολουθίες τῶν ὑπέροχων Παρακλητικῶν Κανόνων, νηστεύουμε, ἐξομολογούμαστε, κοινωνοῦμε. Τρέχουμε μὲ δάκρυα στὰ μάτια νὰ ἐναποθέσουμε σὲ Αὐτὴ τὶς δυσκολίες καὶ τὰ βάσανα τῆς ζωῆς μας, Τὴν παρακαλοῦμε μὲ ζέση ψυχῆς νὰ ἐλαφρώσει τὸν βαρὺ ζυγό μας, διότι πιστεύουμε ἀκράδαντα πὼς ἡ γλυκιὰ Θεομάνα καὶ μετὰ τὴν σεπτή Της Κοίμηση συνεχίζει νὰ ἀγαπᾶ καὶ νὰ νοιάζεται γιὰ μᾶς τοὺς ἀνθρώπους. Μέσα στὴ μεγάλη καρδιὰ Τῆς ὑπάρχει χῶρος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ὄχι μόνο γιὰ τοὺς πιστούς, ἀλλὰ καὶ γιὰ τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ ἀσεβεῖς , ἀκόμα καὶ γιὰ τοὺς ὑβριστές Της! Ἡ μακάρια θέση Τῆς κοντὰ στὸν Υἱό Της καὶ Θεὸ μᾶς Ἰησοῦ Χριστό, τῆς δίνει τὴν εὐχέρεια νὰ προσεύχεται γιὰ τὸν καθένα μας, γιὰ κάθε μᾶς πρόβλημα. Τὰ ἀποτελέσματα τῶν βοηθειῶν Τῆς εἶναι ἁπτά. Γι’ αὐτὸ ψάλλουμε στὸν περίφημο Μικρὸ Παρακλητικὸ Κανόνα πρὸς Αὐτήν: «Οὐδεὶς προστρέχων ἐπὶ σοῖ κατησχυμένος ἀπό σου ἐκπορεύεται, ἁγνὴ Παρθένε Θεοτόκε, ἀλλ’ αἰτεῖται τὴν χάριν καὶ λαμβάνει τὸ δώρημα, πρὸς τὸ συμφέρον τῆς αἰτήσεως».
π. Γεώργιος Ἀλεντᾶς