Επικοινωνήστε μαζί μας στο εμαιλ: filoumenosgr@ hotmail.gr

Ό φρικτός Γολγοθάς

Ἡ    συγκλονιστικοτέρα ἐμπειρία διὰ κάθε προσκυνητήν, ὁ ὁποῖος  προσέρχεται εἰς τὸν Ναὸν τῆς Ἀναστάσεως εἶναι ἡ ἄνοδός του εἰς τὸν  λεγόμενον “Κρανίου Τόπον”, ὃ λέγεται Ἑβραϊστὶ “Γολγοθᾶ” (Ἰω. ιθ’, 17),  ὅπου συνετελέσθη τὸ μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας καὶ ἐσφραγίσθη ἡ  καινὴ διαθήκη μὲ τὸ αἷμα τοῦ Θεανθρώπου, τὸ ὁποῖον ἀπέπλυνε ἀπὸ τὰ δεινὰ  τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου τὸ ἀνθρώπινον γένος.  

Ἀρχικῶς, ὁ λόφος τοῦ Γολγοθᾶ συμπεριελαμβάνετο εἰς τὴν νότιον γωνίαν τοῦ  ἐσωτερικοῦ αἰθρίου τοῦ συγκροτήματος τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ὅπου  εἶχε τοποθετηθεῖ μέγας χρυσοῦς διάλιθος σταυρὸς εἰς ἀνάμνησιν τοῦ  κοσμοσωτηρίου γεγονότος. Ὁ σταυρὸς αὐτὸς συμφώνως πρὸς τὰς πηγὰς  ἀποτελοῦσε ἀφιέρωμα τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Β’ (420). Κατὰ μαρτυρίαν  ὅμως τοῦ ἀνωνύμου προσκυνητοῦ τῆς Πλακεντίας, ὁ σταυρὸς αὐτὸς τὸ 570  ἵστατο εἰς ἀνοικτὸν βράχον καὶ περιεβάλλετο ἀπὸ ἀργυρεπίχρυσα  κιγκλιδώματα. Κατὰ τὴν ἀνακαίνισιν τῶν ἱερῶν προσκυνημάτων ἀπὸ τὸν  Πατριάρχην Μόδεστον, ἐκτίσθη ἐπάνω ἀπὸ τὸν Γολγοθᾶ στέγαστρον διὰ πρώτην  φοράν, τὸ ὁποῖον διετηρήθη μέχρι καὶ τὸν 11 ον αἰώνα, ὁπότε  καὶ ὑψώθη τοῖχος εἰς τὴν ἀνατολικήν του πλευράν. Τὴν ἐποχὴν τῶν  Σταυροφόρων ἠνοίχθη εἴσοδος πρὸς τὸν νότον, ἡ ὁποία σήμερον ἔχει  μετατραπεῖ εἰς παράθυρον. Τότε, διεμορφώθησαν δύο παράλληλα ἐπιμήκη  ἁψιδωτὰ παρεκκλήσια μὲ σταυροθόλια, ἐκ τῶν ὁποίων τὸ βόρειον ἀνήκει εἰς  τοὺς Ὀρθοδόξους, ἐνῶ τὸ νότιον ἔχει περιέλθει εἰς τὴν κατοχὴν τῶν  Λατίνων.  

Ἡ εἰκών τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου εἰς Φρικτόν Γολγοθᾶν.

 

Ὁ βράχος τοῦ φρικτοῦ Γολγοθᾶ, ὁ ὁποῖος σήμερον ἔχει καλυφθεῖ μὲ  μαρμάρινον ἐπένδυσιν, εὑρίσκεται εἰς τὴν νοτιοανατολικὴν πλευρὰν τοῦ  Καθολικοῦ, ἀνατολικῶς τῆς Ἀποκαθηλώσεως, καὶ ὑψώνεται τέσσαρα καὶ ἥμισυ  περίπου μέτρα ἀπὸ τὸ δάπεδον τοῦ Ναοῦ. Εἰς τὸν χῶρον αὐτὸν ὁδηγοῦν  τέσσαρες κλίμακες, ἐκ τῶν ὁποίων ἡ πρώτη εὑρίσκεται ἀνατολικῶς τῆς Ἁγίας  Πόρτας, ἡ δευτέρα ἀπὸ τὴν εἴσοδον τῆς νοτίου πλευρᾶς τοῦ Καθολικοῦ, ἡ  τρίτη ἀρχίζει ἀπὸ τὸ ἱερὸν Βῆμα τοῦ Καθολικοῦ καὶ ἡ τελευταία ἀπὸ τὰ  νοτιοανατολικὰ δώματα τοῦ συγκροτήματος.  

 

Ἡ εἰκών τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου εἰς Φρικτόν Γολγοθᾶν.

Τὸ Ὀρθόδοξον παρεκκλήσιον διακρίνεται διὰ τὴν ἐξαιρετικὴν διακόσμησιν  καὶ τὴν ἐπιβλητικότητά του. Εἰς τὴν ἀνατολικήν του πλευρὰν καὶ ὑπό τῆς   ἁγίας Τραπέζης διακρίνεται εἰς τὸν βράχον κυκλικὸν ἄνοιγμα, ἐντὸς τοῦ  ὁποίου ἐστήθη ὁ Σταυρὸς τοῦ μαρτυρίου. Τὸ ἄνοιγμα αὐτὸ καλύπτεται μὲ  ἀσπιδόμορφον ἀργυροῦν δίσκον, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον ἔχουν ἀποτυπωθεῖ  πέντε σκηναὶ ἀπὸ τὰ πάθη τοῦ Χριστοῦ. Ἐπάνω ἀπὸ τὴν ὀπὴν ἔχει  τοποθετηθεῖ μαρμάρινος ἁγία Τράπεζα μὲ ἐγχαραγμένην τὴν ἐπιγραφήν:  ΘΕΟΡΡΥΤΩ ΑΙΜΑΤΙ ΚΕΝΩΘΕΝΤΙ ΔΕΣΠΟΤΑ ΧΡΙΣΤΕ ΕΚ ΤΗΣ ΣΗΣ ΑΧΡΑΝΤΟΥ ΠΛΕΥΡΑΣ ΚΑΙ  ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΘΥΣΙΑ ΜΕΝ ΠΕΠΑΥΤΑΙ ΕΙΔΩΛΙΚΗ ΠΑΣΑ ΔΕ Η ΓΗ ΣΟΥ ΤΗΣ ΑΙΝΕΣΕΩΣ ΤΗΝ  ΘΥΣΙΑΝ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝ.  

http://www.jp-newsgate.net/gr/wp-content/gallery/2014-02-17/1-5.jpg

 

 Ὀπίσω ἀπὸ τὴν ἁγίαν Τραπέζαν ἔχει τοποθετηθεῖ μέγας σταυρός, ἐπάνω εἰς  τὸν ὁποῖον εἶναι προσηλωμένος ὁ Ἐσταυρωμένος, δορυφορούμενος ἀπὸ τὴν  Θεοτόκον καὶ τὸν Ἰωάννην. Βορείως τῆς ἁγίας Τραπέζης σχηματίζεται  κιονοστήρικτος, μὲ τὴν μορφὴν κιβωρίου, Πρόθεσις μὲ τὴν ἐπιγραφήν:  ΣΩΤΗΡΙΑΝ ΕΙΡΓΑΣΩ ΕΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΓΗΣ ΧΡΙΣΤΕ Ο ΘΕΟΣ ΕΠΙ ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΑΣ ΑΧΡΑΝΤΟΥΣ  ΧΕΙΡΑΣ ΕΞΕΤΕΙΝΑΣ. 

Τὸ παρεκκλήσιον τῶν Λατίνων εἶναι, συμφώνως πρὸς τὴν παράδοσιν, ὁ τόπος  τῆς προσηλώσεως τοῦ Χριστοῦ εἰς τὸν Σταυρόν. Εἰς τὴν ἀνατολικήν του  πλευρὰν ὑψώνεται ἀργυροῦν ἀλτάριον, ὀπίσω ἀπὸ τὸ ὁποῖον ψηφιδωτὴ  παράστασις ἐξιστορεῖ τὸ φρικτὸν γεγονός. Μικρότερον ἀλτάριον ὑψώνεται ἐξ  ἀριστερῶν τοῦ κεντρικοῦ μὲ ὁλόγλυφον εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία  δέχεται τὸ πλῆγμα τῆς ρομφαίας, συμφώνως πρὸς τὸ εὐαγγελικὸν χωρίον:  “καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία” (Λουκ. β’, 35).

Εἰς τὴν ἀνατολικὴν πλευράν, ἀνάμεσον τοῦ Ὀρθοδόξου καὶ τοῦ Λατινικοῦ  προσκυνήματος, σώζεται ρωγμὴ εἰς τὸν βράχον τοῦ Γολγοθᾶ, ἡ ὁποία  συμφώνως πρὸς τὴν παράδοσιν ἐσχηματίσθη ἀπὸ τὸν σεισμὸν κατὰ τὴν ὥραν  τῆς Σταυρώσεως.  

Η ανάδειξη του Ιερού Προσκυνήματος του Φρικτού Γολγοθά έγινε κατά τα έτη 1986-1988 από το Πατριαρχείο ιεροσολύμων και τον αρχιτέκτονα και ακαδημαϊκό Γ. Π. Λάββα (1935 – 2006). 

Ο Τόπος της Σταύρωσης πριν τις ανασκαφές και την ανάδειξη του Ιερού Προσκυνήματος.

Η μορφή του Ιερού Προσκυνήματος, όπως διαμορφώθηκε μετά την πυρκαγιά του 1808, με τις χονδρές πλάκες από τοπικό λίθο, απέκρυπτε τη θέα του αυθεντικού βράχου. Επιθυμία της Αγιοταφικής Αδελφότητας ήταν η ανάδειξη του Προσκυνήματος και η αποκάλυψή του.
 
Ο Τόπος της Σταύρωσης μετά τις ανασκαφές.
Μετά από συστηματική και λεπτομερή αποτύπωση και μελέτη της περιοχής του Γολγοθά εγκρίθηκε η τελική πρόταση που προέβλεπε την αντικατάσταση των άτεχνων λίθινων πλακών και τη διατήρηση της παραδομένης ιστορικής μορφής και διακόσμησης του Προσκυνήματος. Στη θέση των λίθινων πλακών τοποθετήθηκε μεταλλικό πλαίσιο με ειδικές κρυστάλλινες επιφάνειες, ώστε ο Ιερός Βράχος να καθίσταται ορατός. Μετά τον καθαρισμό από λασποκτησίες που χρησιμοποιήθηκαν για να τοποθετηθούν οι πλάκες μετά το 1808, αποκαλύφθηκε η ακανόνιστη μορφή του φυσικού πετρώματος με εξάρσεις και βυθίσματα. Τρία σημεία στην αποκαλυφθείσα επιφάνεια παρουσίασαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 
 
 
Η ρωγμή στον Βράχο του Μαρτυρίου.

 

Το πρώτο βρίσκεται δεξιά της Αγίας Τράπεζας, όπου προβάλλει μια μεγάλη σε πλάτος και διαμπερής σεισμική ρωγμή, η οποία διατρέχει το βράχο από Α. προς Δ., προφανώς ως αποτέλεσμα ενός ισχυρού σεισμού. Το δεύτερο εύρημα βρέθηκε στο βύθισμα πίσω από την Αγία Τράπεζα, προστατευμένο από μια μαρμάρινη πλάκα. Πρόκειται για μια λίθινη υποδοχή κυκλικής μορφής, μερικώς σπασμένης, όπου φαίνεται να είχε τοποθετηθεί ο Σταυρός του Μαρτυρίου. Ακόμα και αν δεν είναι η αυθεντική υποδοχή, αλλά μια άλλη μεταγενέστερης εποχής, διατηρεί εξ ολοκλήρου τη σημασία της, γιατί δείχνει την αυθεντική θέση του. Τέλος, η τρίτη ενδιαφέρουσα θέση βρίσκεται αριστερά της Αγίας Τράπεζας, όπου ο βράχος φέρει παλαιό, λευκό επίχρισμα με χαράγματα σταυρών. Εκεί που τελειώνει ο βράχος διασώθηκαν επίσης τμήματα δύο δαπέδων σε διαφορετικά επίπεδα και ακόμα τμήμα λοξού τοίχου με κατεύθυνση από Β. προς Ν. που συνεχίζεται και κάτω από την Αγία Τράπεζα.
 

 

Το μέρος όπου είχε τοποθετηθεί ο Σταυρός του Μαρτυρίου.

 

Ο Γολγοθάς όπως έχει αναδειχθεί σήμερα.

 

http://4.bp.blogspot.com/-h1xSzHIk5zk/UlqccU-tCqI/AAAAAAAALKo/rwAcCHDRpdo/s1600/2010_09_27_(12~30~44)_02957.jpg

 

http://1.bp.blogspot.com/-jflH-IDANAI/Ulqcd4g0xSI/AAAAAAAALK8/qG-jBe1J6Rg/s1600/2010_12_16_(14~54~56)_00916.jpg

 

http://4.bp.blogspot.com/-krvlzgSkMbc/Ulqcee2HwEI/AAAAAAAALLU/00wNZanU3pU/s1600/2010_12_16_(14~56~07)_00918.jpg

 

http://3.bp.blogspot.com/-f9_0EPRR3MM/UlqcwSWE2FI/AAAAAAAALM8/r5WntnYXgLs/s1600/2012_11_30_(04~29~31)_00269.jpg

http://4.bp.blogspot.com/-nlb-FxKaYOM/UlqcwyVX2AI/AAAAAAAALM4/FIug1i4bz8Y/s1600/2012_11_30_(04~29~48)_00270.jpg

 

 

Πηγές:

Πατριαρχείο Ιεροσολύμων

http://www.iordanitis.com

http://leipsanothiki.blogspot.gr/2013/05/87.html

https://aerapatera.wordpress.com

http://holylandphotos.net/Holy/HolySepulchre.php#lab02

 

Δείτε τον Γολγοθά σε τρισδιάσταστη εικόνα

Related Posts
0 Comments

No Comment.