Ο άγνωστος πόλεμος για τα κυπριακά κοιτάσματα

Οι έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και τα μεγάλα κοιτάσματα που βρίσκονται στην Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς και το πώς θα επηρεάσουν την κατάσταση στις χώρες αυτές, απασχόλησαν ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες τους ερευνητές της Stratfor.

«Οι Τούρκοι είναι εκτός ελέγχου» είναι ο τίτλος ενός εσωτερικού σημειώματος που έστειλε ο επικεφαλής της Stratfor Τζορτζ Φρίντμαν στις 16 Σεπτεμβρίου 2011 σε έναν αναλυτή του που του είχε παρουσιάσει μια έκθεση για τα τεκταινόμενα σχετικά με τις έρευνες της εταιρείας Noble Energy για πετρέλαιο στα κυπριακά χωρικά ύδατα.
«Η Τουρκία έχει ξεσηκώσει μεγάλο σάλο όσον αφορά τις έρευνες της Noble για πετρέλαιο σε συνεργασία με τους Ελληνοκύπριους» έγραφε ο αναλυτής. «Βασικά, το κάνει επειδή μπορεί, λόγω του ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μεγάλη αναστάτωση αυτή τη στιγμή. Αλλωστε και η κίνησή της να στείλει φρεγάτες στην περιοχή εντάσσεται στο ίδιο πλαίσιο».
 

Ακολουθεί ένα ενδιαφέρον παράδειγμα για το πώς συλλέγονται οι πληροφορίες: «Μόλις μιλούσα με τον Ντέιβιντ. Ο πατέρας του καλύτερου φίλου του είναι ο επικεφαλής της Noble Energy. Τρώγανε όλοι μαζί στο Χιούστον και τους περιέγραφε πώς οι Τούρκοι δημιουργούν έναν εφιάλτη για εκείνους με όλη αυτή την αποστολή των πολεμικών σκαφών. Ο Ντέιβιντ του έλεγε για τη δουλειά μου και πως συνεργαζόμαστε σε πολλά με την Τουρκία και ο πατέρας θέλει να μου μιλήσει σχετικά. Μπορεί να εμφανισθεί κάποια επιχειρηματική ευκαιρία, ποτέ δεν ξέρεις. Ομως αυτή η οικογένεια έχει σπίτια σε όλο τον κόσμο, ο πατέρας μιλά 10 γλώσσες, τώρα ζει στην Κύπρο, παλιότερα βρισκόταν στο Κίτο και πιο πριν στο Βιετνάμ – έχει κάθε είδους περίεργες διασυνδέσεις με ύποπτα άτομα. Ισως μπορέσω να μάθω αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα από αυτόν. Και ίσως τους βοηθήσουμε να καταλάβουν τι ακριβώς πρόκειται να κάνουν οι Τούρκοι».

 

Οι αναλυτές, καθώς είναι Σεπτέμβριος και η εταιρεία δεν έχει ανακοινώσει ακόμα τις εκτιμήσεις της για το μέγεθος του κοιτάσματος, υπολογίζουν ότι θα πρέπει να είναι ανάλογο με το μεγάλο κοίτασμα που βρέθηκε στις αντίστοιχες έρευνες των Ισραηλινών. Παρατηρούν ότι ο κύπριος υπουργός Εξωτερικών αναζήτησε πολιτική υποστήριξη στο Ισραήλ. «Οι Κύπριοι λένε συνέχεια ότι το Ισραήλ τούς υποστηρίζει, όμως πραγματικά αμφιβάλλω για το εάν οι Ισραηλινοί θα ανακατευτούν στο θέμα την ώρα που έχουν: α) τη δική τους αντιπαράθεση για τα υποθαλάσσια κοιτάσματα με τον Λίβανο και β) προβλήματα με την Τουρκία. Η Ελλάδα παρέχει ρητορική υποστήριξη στην Κύπρο αλλά τίποτα περισσότερο. Οι Κύπριοι απειλούν ότι θα μπλοκάρουν τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Ούτως ή άλλως, οι ενταξιακές συνομιλίες βρίσκονται σε κώμα οπότε αυτή η απειλή δεν σημαίνει τίποτα για την Αγκυρα».

H TPAO. Οι αναλυτές κάνουν λόγο και για τις αναφορές για έναρξη ερευνών από την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (ΤΡΑΟ). «Δεν πιστεύω ότι η ΤΡΑΟ μπορεί να τις κάνει μόνη της» εκτιμά ένας αναλυτής που θεωρεί πιο σημαντικό «εργαλείο» τις απειλές της Αγκυρας για χρήση στρατιωτικών μέτρων στην Ανατολική Μεσόγειο εναντίον του Ισραήλ.

Στο «μπλοκ  του δολαρίου»  λόγω πετρελαίων  η Ελλάδα

Η πιθανότητα να ενταχθεί η Ελλάδα «στο μπλοκ του δολαρίου», στο πλαίσιο της εκμετάλλευσης των φυσικών της πόρων, αναφέρεται σε εσωτερικό σημείωμα της Stratfor της 4ης Νοεμβρίου 2011, ο συντάκτης του οποίου παρατηρεί ότι «τελικά η ένταξη της Ελλάδας στη ζώνη του δολαρίου να είναι το μεγάλο παιχνίδι που παίζεται αυτό τον καιρό στα παρασκήνια». Η πρόβλεψη συνδυάζεται με τα μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων που διαπιστώθηκε ότι διαθέτει η χώρα μας. Η πηγή των πληροφοριών περιγράφεται ως «οικονομική με πολύ καλές διασυνδέσεις» και έχει τον ανώτερο βαθμό αξιοπιστίας (Α).

Στο σημείωμα, αφού περιγράφεται η πρόθεση του Γιώργου Παπανδρέου να παραιτηθεί για να σχηματισθεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας ακολουθεί εκτενής αναφορά «στη δυνατότητα της Ελλάδας να γίνει μεγάλη παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου, έπειτα από την ανακάλυψη μεγάλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή». Τονίζεται μάλιστα η ύπαρξη «πιθανώς τεράστιων κοιτασμάτων νοτίως της Κρήτης, η οποία υποστηρίζεται και από στοιχεία που δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας». Πιο εντυπωσιακό όμως είναι το τέλος του κειμένου. «Στην περίπτωση που η Ελλάδα γίνει σημαντική παραγωγός φυσικού αερίου/πετρελαίου, η χώρα θα προτιμήσει να ανήκει στο μπλοκ του δολαρίου. Από ό,τι κατανοούμε ο Παπανδρέου φλερτάρει με τις ΗΠΑ», προστίθεται χωρίς να διευκρινίζεται εάν η αναφερόμενη ένταξη στη «ζώνη του δολαρίου» θα αφορά αποκλειστικά τις μελλοντικές πετρελαϊκές εξαγωγές της χώρας. Ο συντάκτης διαπιστώνει πως «το να γίνει η Ελλάδα μέλος της ζώνης του δολαρίου ταιριάζει με το νέο γεωπολιτικό σενάριο που έχει διαμορφώσει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ».