Τουργκούτ Οζάλ: «Δεν χρειάζεται να κάνουμε πόλεμο με τους Έλληνες, αρκεί να τους στείλουμε μερικά εκατομμύρια από ΄δώ μεριά και να τελειώνουμε μ΄ αυτούς»!
Σύμφωνα µε αμερικανικά διπλωματικά έγγραφα που διέρρευσαν στο Wikileaks, η Τουρκία δεν δεχόταν από την Ελλάδα την επιστροφή παράνομων μεταναστών µέσω Σμύρνης, επειδή είναι «τουριστική περιοχή».
Τα παιχνίδια των Τούρκων µε την παράνοµη μετανάστευση εις βάρος της Ελλάδας αποκαλύπτουν αμερικανικά διπλωματικά έγγραφα που διέρρευσαν στο Wikileaks.
Από τη µια, τούρκος αξιωματούχος παραδέχεται στον αµερικανό πρεσβευτή στην Αθήνα στις αρχές του 2009 ότι, παρά τη συµφωνία επανεισδοχής, η Τουρκία δεν δεχόταν από την Ελλάδα την επιστροφή παράνοµων µεταναστών µέσω Σµύρνης, επειδή είναι «τουριστική περιοχή».
Από την άλλη, µόλις µερικές εβδοµάδες πριν, κατά τη συνάντηση εκπροσώπων των δύο χωρών για την τήρηση του Πρωτοκόλλου Επανεισδοχής που υπογράφηκε το 2001 οι Τούρκοι φέρεται να επικαλούνται λόγους «εθνικής ασφαλείας» για τη Σµύρνη και τα παράλια του Αιγαίου και να αρνούνται να συµµετάσχουν σε οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση για το συγκεκριµένο θέµα.
Νοέµβριος 2008.: Η ελληνική αποστολή ταξιδεύει στην Άγκυρα για να συζητήσει πώς θα βελτιωθεί η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου για την καταπολέμηση της παράνοµης µετανάστευσης που είχαν συμφωνήσει οι Γιώργος Παπανδρέου και Ισµαήλ Τζεµ ακριβώς επτά χρόνια πριν. Στο Πρωτόκολλο Επανεισδοχής αναφερόταν ότι η Ελλάδα θα µπορούσε να επιστρέψει παράνοµους µετανάστες που δεχόταν από την Τουρκία σε τρία σηµεία της γείτονος: στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, στα Ιψαλα απέναντι από τους Κήπους στον Έβρο, και στο λιµάνι της Σµύρνης. Στη συγκεκριµένη συµφωνία, η οποία δεν ενεργοποιήθηκε πλήρως, δεν υπήρχε όριο για τον αριθµό των παράνοµων µεταναστών που όφειλε να δεχθεί πίσω η Τουρκία στα σηµεία επανεισδοχής.
Μερικές ηµέρες µετά τη συνάντησή τους µε τους τούρκους αξιωµατούχους, ο αντιπλοίαρχος του Λιµενικού Σώµατος Ιωάννης Χόρτης και ο σύµβουλος τηςΓ4 ∆ιεύθυνσης ∆ικαιοσύνης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Σένγκεν τουΥΠΕΞ Ιωάννης Ραπτάκης, ενημέρωσαν την αµερικανική πρεσβεία για τα αποτελέσµατα της προσπάθειάς τους.
«Οι συνοµιλίες ήταν φιλικές αλλά οι Τούρκοι ήταν απρόθυµοι να συζητήσουν σοβαρά τον κύριο ελληνικό σκοπό: το άνοιγµα του λιµανιού της Σµύρνης ως σηµείο επιστροφής για τους λαθροµετανάστες», φέρεται να είπαν.
Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα 08ATHENS 1668 που υπογράφει ο αµερικανός πρεσβευτής Ντάνιελ Σπέκχαρντ, οι έλληνες αξιωµατούχοι προσέθεσαν ότι οι τούρκοι συνοµιλητές τους απέρριψαν οποιαδήποτε επανεισδοχή στα παράλια. Συγκεκριµένα, ο Ραπτάκης εµφανίζεται να λέει ότι η τουρκική πλευρά είπε ότι θα προσπαθήσει να επιταχύνει τις εσωτερικές διαδικασίες για τις αιτήσεις επιστροφής µεταναστών από την Ελλάδα, αλλά ήταν σκεπτικός σχετικά µε το πότε θα µπορούσε να πραγµατοποιηθεί κάτι τέτοιο.
Ο ίδιος φέρεται να λέει ότι «οι Τούρκοι απέρριψαν τις ελληνικές αιτήσεις για επανεισδοχές στη Σµύρνη παραθέτοντας “λόγους ασφαλείας” για τους οποίους δεν θα έδιναν περαιτέρω εξηγήσεις». Όταν ο Ραπτάκης πρότεινε να βρεθεί ένα άλλο λιµάνι αν η Σµύρνη αποτελούσε πρόβληµα, η τουρκική πλευρά σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα αποκρίθηκε ότι «δεν ήταν έτοιµη να δεχθεί οποιεσδήποτε επανεισδοχές στην ακτή της Ανατολίας».
Φεβρουάριος 2009.: Αξιωµατούχοι της αµερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα συναντώνται µε τον γραµµατέα Β’ της τουρκικής πρεσβείας για να συζητήσουν το θέµα της επιστροφής των παράνοµων µεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία.
Όπως προκύπτει από το εμπιστευτικό τηλεγράφηµα 09ATHENS226 όπου περιγράφονται οι συζητήσεις των διπλωµατών, ο βασικότερος λόγος για την άρνηση της γείτονος να δεχθεί επιστροφές µεταναστών στη Σµύρνη ήταν ότι πρόκειται για τουριστική περιοχή.
Σηµειώνεται πως κατά τη διάρκεια του 2008 οι ελληνικές αρχές είχαν συλλάβει περισσότερους από 146.000 µετανάστες, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν περάσει στη χώρα από την Τουρκία.
ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ.: Κατά τη συνάντηση των Αµερικανών µε τον γραµµατέα της τουρκικής πρεσβείας Tolga Ucak στις 9 Φεβρουαρίου 2009, ο τελευταίος παραδέχθηκε ότι το Πρωτόκολλο όντως όριζε το λιµάνι της Σµύρνης ως σηµείο επανεισδοχής.
«Είπε ότι πρακτικοί και ανθρωπιστικοί λόγοι καθιστούσαν κάτι τέτοιο αδύνατο. Όσον αφορά την πρακτική πλευρά, ανέφερε ότι η Σµύρνη ήταν µία “τουριστική περιοχή” που “δεν µπορούσε να υποστηρίξει” µεγάλο αριθµό επιπλέον κρατούµενων λαθροµεταναστών», αναφέρεται στο αµερικανικό διπλωµατικό έγγραφο.
Επιπλέον το στέλεχος της τουρκικής πρεσβείας υποστήριξε πως η χώρα του σκοπεύει να χτίσει νέα κέντρα υποδοχής αλλά δεν είχε τόσους πόρους όσους η Ελλάδα και ότι αυτοί οι προβληµατισµοί δεν αφορούν µόνο τη Σµύρνη αλλά κάθε λιµάνι που θα µπορούσε να παίξει τον ρόλο σηµείου επανεισδοχής στην ακτή της Ανατολίας.
«Ο Ucak εξέφρασε την ανησυχία ότι αν η Ελλάδα επέστρεφε τους µετανάστες στην Τουρκία πολύ βιαστικά αυτό θα µπορούσε να παραβιάζει νόµους και ανθρώπινα δικαιώµατα. Θα έπρεπε να υπάρχει κάποια διαδικασία ώστε να διασφαλίζεται ότι οι λαθροµετανάστες πραγµατικά εισήλθαν στην Ελλάδα από την Τουρκία, αν και ο ίδιος παραδέχθηκε ότι στο Πρωτόκολλο αναφερόταν πως περιστασιακές αποδείξεις θα ήταν επαρκείς.
Είπε επίσης ότι έπρεπε να υπάρχει µία διαδικασία στην Ελλάδα για την εξέταση αιτήσεων ασύλου, ή έστω να τους δίνουν µία πραγµατική ευκαιρία να αιτηθούν άσυλο. Η Ελλάδα έχει δεχθεί την κριτική της Ε.Ε. και µη κυβερνητικών οργανώσεων για τους χαµηλούς ρυθµούς χορήγησης ασύλου.
Απλώς δεν θα ήταν αποδεκτό για την Ελλάδα, είπε ο Ucak, να επιστρέφει µετανάστες στην Τουρκία έχοντας εξετάσει λίγο ή καθόλου τις περιπτώσεις τους» αναφέρεται για τον γραµµατέα Β’ της τουρκικής πρεσβείας στο εµπιστευτικό τηλεγράφηµα.
Όταν οι Αµερικανοί πίεσαν τον Ucak, εκείνος παραδέχθηκε ότι η Τουρκία, όπως και άλλες χώρες στο µεταναστευτικό µονοπάτι, δεν ήθελαν να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης για µετανάστες που δεν µπορούσανούτε να γυρίσουν πίσω στην πατρίδα τους ούτε να προχωρήσουν στον επόµενο προορισµό.
Επεσήµανε δε ότι η Τουρκία θα αντιτασσόταν στην εµπλοκή των Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων στην περιοχή και ειδικότερα στο Αιγαίο, το οποίο είναι πηγή διενέξεων για τις δύο χώρες.
Ο Ucak είπε σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα ότι σε περίπτωση που αποδειχθεί αδύνατη η επαναδιαπραγµάτευσή του Πρωτοκόλλου του 2001, υπάρχει πιθανότητα η Τουρκία να αποσυρθεί από τη συµφωνία.
ΚΑΥΤΗ… ΠΑΤΑΤΑ.: «Τα σχόλια της τουρκικής πρεσβείας σχετικά µε τις συνέπειες στον τουρισµό της Σµύρνης και στην ανάγκη της λήψης µέτρων από την πλευρά της Ελλάδα για τις υποθέσεις ασύλου ανθρώπων που µετέβησαν από την Τουρκία µας φαίνονται προσπάθειες για να ξεφορτωθούν την καυτή πατάτα», έγραφε ο αµερικανός πρεσβευτής Ντάνιελ Σπέκχαρντ για τους Τούρκους.
«Αναγνωρίζουµε ότι η Ελλάδα δεν έχει ενεργήσει τόσο έντονα όσο θα έπρεπε ώστε να αποτρέψει τους λαθροµετανάστες να προχωρήσουν στον επόµενο προορισµό τους (συνήθως Ιταλία) ή ότι κινήθηκε όσο πιο γρήγορα µπορούσε για την εισαγωγή των δακτυλικών αποτυπωµάτων των µεταναστών στην EURODAC, την ηλεκτρονική βάση δεδοµένων της Ε.Ε., ώστε να ανιχνεύεται ότι µπήκαν στην Ευρώπη από την Ελλάδα», συµπλήρωνε ο Σπέκχαρντ.
∆ύο χρόνια µετά το συγκεκριµένο τηλεγράφηµα, στα τέλη Ιανουαρίου 2011, ανακοινώθηκε η ολοκλήρωση των διαπραγµατεύσεων ανάµεσα στην Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συµφωνία επανεισδοχής, που ουσιαστικά δεν ικανοποιεί τα αιτήµατα της Αθήνας καθώς για τα επόµενα τέσσερα χρόνια προβλέπεται να ισχύει µόνο για τους τούρκους υπηκόους και όχι για τους υπηκόους άλλων χωρών που µπήκαν στην Ελλάδα µέσω της γείτονος.
Υπενθυµίζεται ότι το πρόβληµα της Αθήνας είναι οι παράνοµοι µετανάστες από τρίτες χώρες, όπως το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Πακιστάν, το µονοπάτι των οποίων για την Ευρώπη περνάει από την Τουρκία και όχι οι ίδιοι οι τούρκοι λαθροµετανάστες.
Απειλές για το Πρωτόκολλο: Η Τουρκία θα αντιτασσόταν στην εµπλοκή των Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων στην περιοχή και ειδικότερα στο Αιγαίο, το οποίο είναι πηγή διενέξεων για τις δύο χώρες.
Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα, τούρκοι αξιωµατούχοι έλεγαν ότι σε περίπτωση που αποδειχθεί αδύνατη η επαναδιαπραγµάτευση του Πρωτοκόλλου του 2001, υπάρχει πιθανότητα η Τουρκία να αποσυρθεί από τη συµφωνία
ΤΟΥΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΥΣ των Τούρκων ότι έλληνες λιµενικοί ευθύνονταν για τον πνιγµό λαθροµεταναστών στις 26 Σεπτεµβρίου 2006 στα ανοικτά του Καραµπουρούν αµφισβητούσαν µέλη του τουρκικού γραφείου της Υπάτης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σύµφωνα µε εµπιστευτικό τηλεγράφηµα.
Όπως προκύπτει από το διπλωµατικό έγγραφο 06Ankara5866, το οποίο εστάλη στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ από την αµερικανική πρεσβεία στην Άκυρα στις 10 Οκτωβρίου 2006, στέλεχος του τουρκικού ΥΠΕΞ διεµήνυε στους Αµερικανούς ότι οι Ελληνες πέταξαν 42 λαθροµετανάστες σε τουρκικά ύδατα, γεγονός το οποίο συνδέεται µε έξι θανάτους έως εκείνη τη στιγµή.
Ήδη από τις 27 Σεπτεμβρίου το τουρκικό ΥΠΕΞ είχε διαµαρτυρηθεί δηµοσίως και µέσω διπλωµατικών καναλιών στις ελληνικές Αρχές. Σηµειώνεται πως µόλις έξι ηµέρες πριν από το συγκεκριµένο συµβάν, η «Χουριέτ» δηµοσίευσε µία παρόµοια ιστορία απόρριψης λαθροµεταναστών από άνδρες της ελληνικής Λιµενοφυλακής στη θαλάσσια περιοχή κοντά στο Αϊβαλί στις αρχές εκείνου του καλοκαιριού, ενώ µνηµόνευε και άλλο περιστατικό από τον Ιούλιο του 2004.
Την ηµέρα του δηµοσιεύµατος, στις 20 Σεπτεµβρίου 2006, η ΥΠΕΞ Ντόρα Μπακογιάννη συνάντησε τον τούρκο οµόλογό της Αµπντουλάχ Γκιουλ για να συζητήσουν τα µέτρα οικοδόµησης εµπιστοσύνης που είχαν υιοθετηθεί από τον προηγούµενο Μάιο.
Στο εµπιστευτικό τηλεγράφηµα, στέλεχος του τουρκικού ΥΠΕΞ φέρεται να λέει ότι «οι Έλληνες αξιωµατούχοι σταθερά καταργούν το διµερές πρωτόκολλο Ελλάδας – Τουρκίας για την επανεισδοχή» παράνοµων µεταναστών και ότι η χώρα µας αρνείται να ανταποκριθεί στα τουρκικά αιτήµατα για τη δηµιουργία διµερούς επιτροπής συντονισµού στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου, ώστε να συζητούνται τέτοιου είδους θέµατα.
Επιπλέον, υποστήριξε ότι αρκετοί λαθροµετανάστες ταξιδεύουν απευθείας από τη Βόρεια Αφρική στην Ελλάδα µε πλοιάρια και πως οι ελληνικές Αρχές επιχειρούν να τους προωθήσουν στην Τουρκία, ανεξαρτήτως προέλευσης.
Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα, κατά τη συνάντηση των Αµερικανών της πρεσβείας στην Άγκυρα µε µέλη του τουρκικού γραφείου της Υπάτης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ειπώθηκε ότι «είναι ξεκάθαρο πως διαπράχθηκε ένα έγκληµα αλλά είναι πολύ δύσκολο να αναγνωριστούν µε βεβαιότητα οι δράστες». Σε συνεντεύξεις που πραγµατοποίησε στέλεχος της Υπάτης Αρµοστείας µε τους 26 λαθροµετανάστες που επιβίωσαν, αναφέρθηκε αρχικά ότι Έλληνες τους πέταξαν στην θάλασσα.
Όταν το στέλεχος του οργανισµού ρώτησε τους λαθροµετανάστες πώς ήξεραν ότι πρόκειται για Έλληνες, κάποιοι είπαν ότι είδαν την ελληνική σηµαία.
Και όταν ρωτήθηκαν πώς µπορούσαν να δουν την ελληνική σηµαία, ενώ πριν έλεγαν “πόσο πολύ σκοτεινά ήταν”, τότε υποστήριξαν ότι άκουσαν να µιλάνε ελληνικά.
«Πώς αυτοί οι Τυνήσιοι, Λιβανέζοι, Ιρακινοί και άλλοι γνώριζαν ότι επρόκειτο για ελληνικά είναι ασαφές» αναφέρεται.
Και σηµειώνει στο σχόλιό του ο αµερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα:
«Εξακολουθεί να είναι αδύνατο να πει κανείς µε βεβαιότητα ότι Έλληνες είχαν πράγµατι εµπλακεί στην απόρριψη παράνοµων µεταναστών στη θάλασσα. Είναι εξίσου ασαφές εάν αυτό ήταν ένα είδος περίτεχνου τεχνάσµατος από τους Τούρκους ώστε να κατηγορήσουν την Ελλάδα»
gdailynews.