Φόβοι για φονική πανδημία
Ποιοι είναι οι θανάσιμοι ιοί και πώς μεταλλάσσονται - Οι μεταλλάξεις των ιών βρίσκονται στο μικροσκόπιο αρκετών ερευνητών ανά το παγκόσμιο, οι οποίοι προσπαθούν να αποδείξουν τεκμηριωμένα τι τους προκαλεί και πόσο ανησυχητικά μπορεί να εξελιχθούν
ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ φοβούνται ότι, αν κάποια στιγμή μία μεταλλαγμένη μορφή ιού θα μπορεί να μεταδίδεται μέσω του αέρα και οι άνθρωποι δεν θα διαθέτουν τα κατάλληλα αντισώματα, θα πεθάνουν δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι
Οι φόβοι των ιατροδικαστών για ιό που προσβάλλει θανάσιμα, μετά και τον θάνατο 13χρονου και άλλων ανηλίκων σε μικρό χρονικό διάστημα, επιβεβαιώθηκαν όταν τα ιολογικά αποτελέσματα έκαναν λόγο για τον παρβο- ιό Β19. Το θέμα καθώς και την πιθανότητα εξέλιξης του ιού, παρακολουθούν στενά οι Ιατρικές Υπηρεσίες και σε δηλώσεις του στη «Σ» ο Υπ. Υγείας, Σταύρος Μαλάς, επισήμανε ότι οι ιατρικές υπηρεσίες έχουν πλήρη ενημέρωση και καλό θα ήταν, εξήγησε, να δίνεται περισσότερη σημασία στις συνθήκες υγιεινής του περιβάλλοντος που κινούνται ιδιαίτερα τα παιδιά μας. «Είναι ένας ιός που προσβάλλει αρκετά παιδιά και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται είναι η τήρηση των κανόνων υγιεινής».
Ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι ο θάνατος του 13χρονου λόγω του συγκεκριμένου ιού είναι πολύ σπάνιο περιστατικό και τόνισε ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Αντιθέτως, είπε, τώρα ο ιατρικός κόσμος είναι πιο υποψιασμένος όπως και η κοινή γνώμη.
Μέχρι στιγμής δεν έχει διαπιστωθεί εάν και οι άλλες περιπτώσεις παιδιών που έχασαν τη ζωή τους με παρόμοιο τρόπο, είχαν προσβληθεί από τον ιό parvovirus Β19. Ωστόσο τα αποτελέσματα των ιστολογικών εξετάσεων θα δώσουν περαιτέρω διευκρινίσεις για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ο 13χρονος απεβίωσε.
Τρομοκρατούν τα στοιχεία
Πέντε σταδιακές μεταλλάξεις του ιού της γρίπης των πτηνών (Η5Ν1) αρκούν για να πάρει μια μορφή που να επιτρέπει τη ραγδαία εξάπλωσή του από άνθρωπο σε άνθρωπο, σύμφωνα με τη μια εκ των δύο μελετών που είχε απαγορευθεί η δημοσίευσή τους. Η είδηση κάνει το γύρω του κόσμου και οι επιστήμονες αγώνα δρόμου προκειμένου να εμποδίσουν μια πιθανή πανδημία.
Η προαναφερόμενη έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Science μετά την άρση του εμπάργκο δημοσίευσης που είχε επιβληθεί στις δύο επίμαχες μελέτες τον Νοέμβριο του 2011, υπό τον φόβο ότι τρομοκρατικές οργανώσεις θα μπορούσαν να αποκτήσουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και μεταλλάσσοντας τον ιό H5N1 να απειλήσουν την ανθρωπότητα. Τον περασμένο Μάιο είχε προηγηθεί η δημοσίευση της άλλη μελέτης στο Nature, την οποία εκπόνησε ο καθηγητής Γιοσιχίρο Καβαόκα και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον.
Η ερευνητική ομάδα του Δρα Ρον Φουσιέ από το Ιατρικό Κέντρο Εράσμους της Ολλανδίας, εντόπισε πέντε γενετικές αλλαγές, εκ των οποίων οι δύο έχουν ήδη ανιχνευθεί σε στελέχη του ιού Η5Ν1, φορείς των οποίων είναι άγρια πτηνά. Βέβαια δεν είναι ακόμη σαφές πόσο εφικτό είναι να επιτευχθούν και οι πέντε αυτές μεταλλάξεις στον ιό, ώστε να καταστεί απειλητικός για τον άνθρωπο.
Οι ερευνητές συνέκριναν τη γενετική δομή του ιού Η5Ν1 με τη δομή άλλων ιών που ήταν υπεύθυνοι για προηγούμενες πανδημίες γρίπης. Εντόπισαν έτσι πέντε μεταλλάξεις-κλειδιά που, αν συμβούν στη φύση (ή από τρομοκράτες), θα επιτρέψουν στον ιό να μεταφέρεται μέσω του αέρα και να μολύνει τους ανθρώπους άμεσα. Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν τα ευρήματά τους, μεταλλάσσοντας τον ιό Η5Ν1 με βάση αυτές τις αλλαγές και μολύνοντας πειραματόζωα (κουνάβια), που στη συνέχεια, όπως αποδείχτηκε, κόλλησαν διαδοχικά το ένα το άλλο μέσω βήχα και φταρνίσματος.
Μια άλλη ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, στη συνέχεια, έλεγξε πόσο πιθανό είναι αυτές οι μεταλλάξεις να συμβούν στη φύση. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ντέρεκ Σμιθ, μελέτησαν τη γενετική δομή 3.000 ιών γρίπης των πτηνών και 400 των ανθρώπων. Οι υπολογισμοί τους κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όντως είναι δυνατό να συμβεί κάτι τέτοιο στη διάρκειας μιας επιδημίας, που θα μπορούσε έτσι να εξελιχθεί σε πανδημία. Όμως, αν και για πρώτη φορά κατέστη φανερό ότι ο ιός της γρίπης των πτηνών είναι δυνατό να μεταφερθεί μέσω του αέρα, οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε ένα οριστικό συμπέρασμα αναφορικά με το πόσο πιθανό είναι τελικά να συμβούν αυτές οι απανωτές μεταλλάξεις.
Ο ιός Η5Ν1 είναι υπεύθυνος για τον θάνατο δεκάδων εκατομμυρίων πτηνών μέχρι σήμερα, ενώ εκατοντάδες εκατομμύρια έχουν σφαγιαστεί προληπτικά για να εμποδίσουν την εξάπλωσή του. Ο ιός είναι φονικός και για τους ανθρώπους, αλλά προς το παρόν μεταδίδεται μόνο από τη στενή επαφή με μολυσμένα πτηνά, γι' αυτό έως τώρα λίγοι μόνο άνθρωποι έχουν πεθάνει (332 από το 2003, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας).
Όμως ο φόβος των επιστημόνων είναι ότι κάποια στιγμή μία μεταλλαγμένη μορφή του ιού θα μπορεί να μεταδίδεται απευθείας από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω του αέρα. Αν αυτό συμβεί και με δεδομένο ότι οι άνθρωποι δεν θα διαθέτουν τα κατάλληλα αντισώματα, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται να πεθάνουν σε όλο τον κόσμο. Η ολλανδική μελέτη επιβεβαιώνει ότι ένας τέτοιος φονικός ιός είναι δυνατό να υπάρξει και εκτιμά ποιες είναι οι γενετικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον ιό για να αποκτήσει αυτή τη φονική ικανότητα.
Ο πάρβο-ιός
ΕΙΝΑΙ ο κυριότερος παθογόνος παράγοντας της οικογένειας των πάρβο-ιών για κλινικά σχετικές παθήσεις του ανθρώπου. Ο ιός πολλαπλασιάζεται στα βλαστικά, ανθρώπινα ερυθροκύτταρα. Ο πάρβο-ιός είναι παγκοσμίως εξαπλωμένος. Στις βιομηχανικές χώρες έχουν νοσήσει το 2-10% των παιδιών κάτω των 5 ετών και το 40-60% των ατόμων άνω των 20 ετών εμφανίζουν αντισώματα κατά του πάρβο-ιού.
Μία λοίμωξη με τον πάρβο-ιό μεταδίδεται βασικά από τα εκκρίματα της ρινός και του φάρυγγα κατά τη στενή επαφή με μολυσμένα άτομα. Οι λοιμώξεις του πάρβο-ιού σε έγκυες γυναίκες, οι οποίες δεν παρουσιάζουν ανοσία κατά του παθογόνου παράγοντα, μπορούν να οδηγήσουν σε 5% των περιπτώσεων σε μετάδοση του ιού στο έμβρυο και να προκαλέσουν διάφορες βλάβες.
Πάνω από το ένα τέταρτο των λοιμώξεων με τον πάρβο-ιό παρουσιάζει ασυμπτωματική πορεία. Κατά την εξάπλωση των λοιμώξεων, π.χ. σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία, νοσεί ένα μέρος των παιδιών από λοιμώδες επιδημικό ερύθημα ή Πέμπτη νόσος (Erythema infectiosum). Σε αυτή την περίπτωση παρουσιάζεται, με χρόνο επώασης 13 έως 17 ημερών, ένα εξάνθημα σε σχήμα γιρλάντας, το οποίο ξεκινάει από το πρόσωπο και κατηφορίζει και το οποίο διαρκεί 3 εβδομάδες και συνοδεύεται από αρθραλγία και μία λεμφαδενοπάθεια.
Θανάσιμος ιός μεταδίδεται με ένα τσίμπημα
ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ έχουν σημάνει οι ιατρικές επιστημονικές ομάδες της Αμερικής για την έξαρση εξελιγμένης παρασιτικής ασθένειας που προκαλεί παραμόρφωση, δυσμορφία των εντέρων και έκρηξη της καρδιάς. «Δεν είναι πια η νόσος των φτωχών», λένε οι ειδικοί. Οι New York Times αναφέρουν πως το «νέο AIDS της Αμερικής» έχει τρομοκρατήσει την ιατρική κοινότητα λόγω της ταχύτητας με την οποία μεταδίδεται αλλά και των συμπτωμάτων που μπορεί να παραπλανήσει ασθενή και γιατρούς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια εξελιγμένη μορφή της παρασιτικής ασθένειας Chagas Disease, η οποία πολλά χρόνια τώρα συναντάται σε φτωχές αγροτικές περιοχές του Μεξικού και της Λατινικής Αμερικής και σε οικισμούς όπου δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής.
Νέα έρευνα που σόκαρε τους επιστήμονες, όμως, λέει ότι λόγω της έντονης μετακίνησης πληθυσμών και ανάμειξης των λαών, η ασθένεια αφενός έπαψε να θεωρείται εξωτική, αφετέρου έχει μεταλλαχτεί και γίνει πολύ πιο επικίνδυνη. Ο κύριος φορέας εξάπλωσης της ασθένειας είναι τα έντομα και το παράσιτο T. Cruzi, αλλά ο ιός μπορεί να μεταδοθεί επίσης μέσω κατανάλωσης των τροφίμων που έχουν μολυνθεί από παράσιτα, μέσω μετάγγισης αίματος, μεταμόσχευσης οργάνων και από τη μητέρα στο έμβρυο.
Τα συμπτώματα ποικίλλουν και συνήθως είναι μη ανιχνεύσιμα κατά τα πρώτα χρόνια της μόλυνσης. Εμφανίζονται σταδιακά σαν καρδιακή νόσος ή δυσμορφία των εντέρων και συχνά προκαλούν θάνατο. Το πιο συνηθισμένο πρώτο έντονο σύμπτωμα είναι το πρήξιμο του ενός ματιού.
Η εκτίμηση μάλιστα είναι ότι 8-10.000.000 άνθρωποι έχουν μολυνθεί στο Μεξικό, την Κεντρική Αμερική και τη Νότια Αμερική χωρίς να το γνωρίζουν, ενώ θεωρείται πλέον βέβαιο πως έχει διευρυνθεί η γεωγραφική κατανομή της ασθένειας. Σύμφωνα μάλιστα με την εφημερίδα, έχουν ήδη μολυνθεί 30.000 άνθρωποι στα μεγάλα αστικά κέντρα των ΗΠΑ!
Κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ προκαλούν στην ιατρική κοινότητα τα πρώτα κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου, που καταγράφηκαν πριν από μερικές ημέρες στην Αττική. Μάλιστα εκδόθηκαν και οδηγίες προληπτικών μέτρων για την αποφυγή μόλυνσης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, ενώ το θέμα απασχόλησε σύσκεψη την περασμένη Πέμπτη στο Υπ. Υγείας. Στα μέτρα περιλαμβάνεται η χρήση εντομοαπωθητικών σε ακάλυπτο δέρμα και πάνω από ρούχα, η χρήση ρούχων που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα, συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα, η χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών, η απομάκρυνση στάσιμου νερού, η χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό εξωτερικών χώρων και ανεμιστήρων στους εσωτερικούς χώρους.
«Πρέπει να ετοιμαστούμε για τις απειλές»
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ περισσότερη συνεργασία και συντονισμός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά στις δωρεές οργάνων, την αντιμετώπιση ελλείψεων ιατρικού προσωπικού, αλλά και τη διαχείριση διασυνοριακών κρίσεων υγείας. Αυτό ήταν το συμπέρασμα το οποίο ανέδειξε ο Υπουργός Υγείας Σταύρος Μαλάς στην καταληκτική του δήλωση μετά την ολοκλήρωση της Άτυπης Συνάντησης Υπουργών Υγείας Ε.Ε., που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη στο «Φιλοξενία».
Αναφερόμενος στη συζήτηση που διεξήχθη για τις διασυνοριακές απειλές υγείας στην Ευρώπη, ο Υπουργός ανέφερε ότι «πρέπει να συνεργαστούμε πιο στενά σ’ αυτόν τον τομέα».
Πρέπει, είπε, «να είμαστε έτοιμοι να δράσουμε όταν υπάρχει κάποια απειλή, πρέπει να συντονίσουμε τη δράση μας, τουλάχιστον σε επίπεδο αρμόδιων αρχών». Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, τονίστηκε ο ρόλος της Ένωσης ως γέφυρας αποτελεσματικής επικοινωνίας και ως μέσου ενίσχυσης των μηχανισμών πρόληψης, έγκαιρης προειδοποίησης και αποτελεσματικού ελέγχου των λοιμωδών νοσημάτων στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης.
Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, παρουσιάστηκαν εμπειρίες διάφορων χωρών στους τομείς πρόληψης, επιτήρησης, έγκαιρης προειδοποίησης, αποτελεσματικού ελέγχου και αντιμετώπισης των λοιμωδών νοσημάτων σε περιφερειακό επίπεδο και προτάθηκαν πιθανοί τρόποι ενδυνάμωσης των υφιστάμενων πρακτικών.
Επίσης, συζητήθηκαν θέματα όπως η διασυνοριακή μετάδοση πολυανθεκτικών μικροβίων, καθώς και οι πιθανές επιδράσεις της οικονομικής κρίσης στην ετοιμότητα και αντίδραση τόσο των κρατών-μελών της Ε.Ε. όσο και των γειτονικών τους χωρών στις διασυνοριακές απειλές υγείας.
Σύμφωνα με τον κ. Μαλά, στο παρελθόν είχαν υπάρξει περιπτώσεις χωρών όπου η αντίδραση στο εσωτερικό δεν ήταν η αναμενόμενη, κάτι που μπορεί επικοινωνιακά να υπερισχύσει κατά κάποιο τρόπο των επιστημονικών πληροφοριών που παρέχονται στο κοινό.
http://www.sigmalive.com/simerini/news/health/506328