8
από Ali al-Yunani
Στο Ισλάμ ένας από τους 6 ‘Αρκάν ουλ-Ιμάν’ (Στύλους της Πίστης) είναι η πίστη στη μεταθανάτια ζωή. Βεβαίως’ ο άνθρωπος θα αναστηθεί και θα δώσει λογαριασμό για τα πεπραγμένα του.
Ο Σαΐντ Νούρσι (ραχματουλλάχι αλέιχι) -αν και διατύπωσε κάποιες αιρετικές απόψεις για το έργο του ‘Ρισάλε-ι Νουρ’- έγραψε ωστόσο σε αυτό ένα υπέροχο παράδειγμα:
“Κάποτε δύο άντρες πάνε σε μια χώρα όμορφη όσο ο Παράδεισος (με τη χώρα αυτή, εννοούμε τον κόσμο μας). Κοιτάζοντας τριγύρω τους, αντελήφθησαν ότι οι πάντες είχαν αφήσει ανοικτή την πόρτα του σπιτιού και του καταστήματος τους και δεν έδιναν σημασία στη φύλαξη της. Χρήμα και περιουσία ήταν παρατημένα εδώ και εκεί, χωρίς κανείς να τα διεκδικεί. Ο ένας από τους δύο ταξιδιώτες έπαιρνε όλα όσα του έκανε όρεξη, κλέβοντας και αρπάζοντας. Ακολουθώντας τις διαθέσεις του, διέπραξε κάθε είδους αδικία και κραιπάλη. Κανένας από τους γύρω ανθρώπους δεν τον ενόχλησε. Όμως ο φίλος του τού είπε: “Τι κάνεις; Θα τιμωρηθείς και θα συρθώ μαζί σου στη συμφορά. Όλη αυτή η περιουσία ανήκει στο κράτος. Οι άνθρωποι αυτού του τόπου, ακόμη και τα παιδιά, είναι όλοι τους στρατιώτες ή κυβερνητικοί υπάλληλοι. Προς το παρόν είναι εντεταλμένοι πολίτες, για αυτό δεν επεμβαίνουν μαζί σου. Όμως οι νόμοι εδώ είναι αυστηροί. Ο βασιλιάς έχει εγκαταστήσει τηλέφωνα παντού και οι πράκτορες του βρίσκονται παντού. Πήγαινε γρήγορα και ζήτα για άσυλο». Εντούτοις ο ανόητος άντρας είπε με πείσμα:
«Όχι, δεν είναι κρατική περιουσία, ίσως είναι βακούφικο, και δεν έχει ξεκάθαρο ή προφανή ιδιοκτήτη. Ο καθένας μπορεί να επωφεληθεί όπως ο ίδιος θεωρεί σωστό. Δε βλέπω κανένα λόγο να στερήσω τον εαυτό μου από τη χρήση αυτών των υπέροχων πραγμάτων. Δε θα πιστέψω εάν δεν δω με τα ίδια μου τα μάτια.» Εξακολούθησε να μιλά κατά τον ίδιο τρόπο, με πολλή δόση φιλοσοφικής σοφιστείας, και μια ένθερμη συζήτηση έλαβε χώρα μεταξύ τους. Πρώτα ο ανόητος άντρας είπε: «Ποιος είναι ο βασιλιάς; Δε τον αναγνωρίζω,» Και στη συνέχεια ο φίλος του αποκρίθηκε: «Χωριό χωρίς κοινοτάρχη, πρόεδρο δεν γίνεται. Μια βελόνα χωρίς τον κατασκευαστή και το μάστορα της δεν γίνεται. Ένα γράμμα χωρίς τον γραφέα δεν γίνεται, το γνωρίζεις. Πως λοιπόν γίνεται, ένα τόσο εξαιρετικά εύτακτο βασίλειο να μην έχει κυβερνήτη; Και πως μπορεί τόσος πλούτος να μην έχει ιδιοκτήτη, όταν κάθε ώρα σαν να καταφθάνει και ένα τραίνο γεμάτο με πολύτιμα και επιτηδευμένα δώρα, λες και προέρχεται από τη σφαίρα του αθέατου; Και όλες οι αναγγελίες και οι προκηρύξεις, όλες οι σφραγίδες και οι βούλες, που βρίσκονται σε όλα αυτά τα αγαθά, όλα τα νομίσματα και οι σημαίες που ανεμίζουν σε κάθε γωνιά του βασιλείου, μπορούν να υπάρχουν χωρίς κάποιο ιδιοκτήτη; Φαίνεται ότι έχεις ψιλό-μελετήσει τις φιλοσοφικές σοφιστείες και είσαι ανίκανος να διαβάσεις την Ισλαμική γραφή. Επιπλέον, αρνείσαι να ρωτήσεις αυτούς που μπορούν να τη διαβάσουν. Έλα τώρα, να σου διαβάσω το ανώτατο διάταγμα του βασιλέως»
Ο ανόητος άντρας ανταπάντησε τότε: «Λοιπόν, ας υποθέσουμε πως υπάρχει κάποιος βασιλιάς. Τι ζημιά μπορεί να υποστεί από την ελάχιστη χρήση που κάνω όλου (αυτού) του πλούτου του; Μήπως θα ελαττωθεί το θησαυροφυλάκιο του εξαιτίας (της χρήσης) αυτής; Όπως και να έχει, δε βλέπω τίποτα εδώ που να μοιάζει με φυλακή ή τιμωρία». Ο φίλος του αποκρίθηκε: «Ο τόπος αυτός που βλέπεις είναι ένα πεδίο (στρατιωτικών) ελιγμών και ασκήσεων. Είναι, επιπρόσθετα, μια έκθεση των θαυμαστών βασιλικών του αριστοτεχνημάτων. Και, είναι πρόσκαιρα, αβάσιμα άσυλα ταξιδιωτών. Δεν αντιλαμβάνεσαι ότι καθημερινά καταφθάνει κι’ ένα καραβάνι ενώ ένα άλλο αναχωρεί και χάνεται; Συνεχώς αδειάζει και γεμίζει. Σύντομα ολάκερη η γη θα εκκενωθεί, οι κάτοικοι της θα αναχωρήσουν για ένα άλλο πιο μόνιμο βασίλειο. Εκεί ο καθένας είτε θα ανταμειφθεί είτε θα τιμωρηθεί σύμφωνα με τις υπηρεσίες του”.
Και όμως λοιπόν. Όλοι θα δώσουν λογαριασμό. Και οι Πιστοί θα κερδίσουν τον Παράδεισο. Μέρος της Πίστης του Ισλάμ, είναι ότι θα αναστηθούν και τα σώματα των ανθρώπων και όχι μόνο οι ψυχές τους. Έχουμε σώμα και ψυχή. Έτσι λοιπόν, στον Παράδεισο η ‘ανταμοιβή’ των πιστών δεν θα είναι μόνο υλική ή μόνο πνευματική αλλά και τα δύο μαζί, επειδή αυτό είναι το δίκαιο, αυτό είναι το φυσιολογικό.
Λέγεται στο Άγιο Κοράνι:
“Εκείνοι όμως που πίστεψαν και έκαναν τις καλές πράξεις, θα τους εισάγουμε στον Παράδεισο, που κάτω του τρέχουν ποτάμια και θα μείνουν για πάντα. Εκεί θα έχουν εξαγνισμένες συζύγους και θα τους βάλουμε κάτω από μεγάλη σκιά” (Κοράνι, 4:57)
και
“Όταν συμβεί η Ανάσταση,
δεν υπάρχει διάψευση ότι πραγματικά έφτασε. (Άλλους) θα χαμηλώσει (άλλους) θα ανυψώσει.
Όταν η γη θα τρανταχτεί με τρανταγμό από τα βάθη της
και τα βουνά γίνουν κομμάτια
και σκορπιστούν παντού σαν σκόνη,
(τότε) θα ταξινομηθείτε σε τρεις κατηγορίες.
Και οι σύντροφοι της Δεξιάς (πτέρυγας). Τί θα είναι οι σύντροφοι της Δεξιάς;
Και οι σύντροφοι της Αριστεράς (πτέρυγας). Τί θα είναι οι σύντροφοι της Αριστεράς;
Και όσοι προηγήθηκαν (στην Πίστη), θα προηγούνται (στη Μέλλουσα Ζωή).
Αυτοί θα είναι οι πλησιέστεροι (στον ΑΛΛΑΧ),
σε κήπους της Μακαριότητας.
Λίγοι (των ανθρώπων) από τους πρώτους στην Πίστη
και λίγοι από τους άλλους τους μεταγενέστερους,
(θα είναι) πάνω σε υψηλά θρονιά, κινούμενα από χρυσό και πετράδια,
πλαγιασμένοι πάνω τους, ο ένας απέναντι στον άλλον.
Θα περιτριγυρίζουν γύρω τους (και θα τους υπηρετούν) έφηβοι με αιώνια (δροσερότητα).
Με κύπελλα και (γιαλυσμένα) μπρίκια και δισκοπότηρα (γεμάτα) από τις (ολοκάθαρες) πηγές.
Δεν θα έχουν πονοκέφαλο απ’ αυτό (που πίνουν), ούτε θα ζαλίζονται.
Και (θα τρέφονται) με φρούτα από αυτά που θα διαλέγουν
και κρέας πουλιών από αυτό που προτιμούν.
Και (εκεί θα υπάρχουν) συντρόφισες με όμορφα μεγάλα και λαμπερά μάτια,
σαν τα καλοφυλαγμένα μαργαριτάρια.
Μια ανταμοιβή για ό,τι (καλό) έκαναν (στην περασμένη τους ζωή).
Δεν θα ακούνε εκεί μέσα αναιδή λόγια και ούτε αμαρτίες,
παρά μόνο την έκφραση: {Ειρήνη! Ειρήνη!}.
Και οι σύντροφοι της Δεξιάς, ποιοί θα είναι οι σύντροφοι της Δεξιάς;
(θα είναι) ανάμεσα σε λωτόδεντρα χωρίς αγκάθια,
και ανάμεσα σε δέντρα {Τταλχ} με τάξη στιβαγμένα
και απλωμένη σκιά,
(δίπλα) σε πηγές με νερό που συνέχεια κυλάει,
και σε άφθονα φρούτα
που (η εποχή τους) δεν είναι περιορισμένη, ούτε είναι απαγορευμένα
και που θα έχουν αξιοπρεπείς γυναίκες, πάνω σε πανύψηλα θρονιά (της αξιοπρέπειας).
Εμείς τις πλάσαμε σε καινούρια δημιουργία και τις κάναμε αγνές παρθένες,
αξιαγάπητες στο ήθος και στην ίδια ηλικία
για τους συντρόφους του Δεξιού χεριού.
Ένας (μεγάλος) αριθμός από τους πρώτους (τους αρχαίους λαούς),
και ένας (μεγάλος) αριθμός από τους άλλους των νεότερων (χρόνων).
Και οι σύντροφοι της Αριστεράς (πτέρυγας), ποιοί θα είναι οι σύντροφοι της Αριστεράς;
(θα είναι) στη μέση μιας φαρμακερής (άγριας φωτιάς) και καυτού νερού
και κάτω τη σκιά μαύρου καπνού.
Τίποτα (δεν θα υπάρχει εκεί) που να δροσίζει, ούτε και να ευχαριστεί.
Γιατί – πριν απ’ αυτό – συνήθιζαν ν’ απολαμβάνουν τον πλούτο
και επέμεναν στην υπέρτατη προστυχιά.
Και (συνήθιζαν) να λένε: {Πώς (είναι δυνατό) όταν πεθάνουμε και γίνουμε χώμα και κόκαλα, έπειτα να ξανααναστηθούμε;}” (Κοράνι, 56:1-47). .
Ο αλλάμα Ιμπν αλ-Κάιγιμ αλ-Τζαουζίγια (ραχίμαχουλλάχ) είπε σχετικά με την περιγραφή του Παραδείσου και αυτά που περιέχει:
“Και αν ρωτάς για το έδαφός του, τότε είναι από μόσχο και σαφράνι.
Και αν ρωτάς για την οροφή του, τότε είναι ο Θρόνος του Πολυευσπλάχνου.
Και αν ρωτάς για τους βράχους του, τότε είναι μαργαριτάρια και κοσμήματα.
Και αν ρωτάς σχετικά με τα κτίριά του, τότε είναι φτιαγμένα από τούβλα από χρυσό και ασήμι.
Και αν ρωτάς για τα δέντρα του, τότε δεν περιέχει κανένα δέντρο που ο κορμός του να μην είναι από χρυσό ή ασήμι.
Και αν ρωτάς για τα φρούτα του, είναι πιο μαλακά από το βούτυρο και πιο γλυκά από το μέλι.
Και αν ρωτάς για τα φύλλα, είναι πιο μαλακά από το πιο μαλακό ύφασμα.
Και αν ρωτάς σχετικά με τα ποτάμια του, τότε υπάρχουν ποτάμια από γάλα που η γεύση τους δεν αλλάζει, ποτάμια από κρασί που είναι νόστιμα για αυτούς που το πίνουν, ποτάμια από μέλι που είναι αγνό και ποτάμια από νερό φρέσκο.
Και αν ρωτάς για την τροφή, τότε είναι τα φρούτα από ότι επιλέξουν και κρέας από ότι πουλιά επιθυμούν.
Και αν ρωτάς σχετικά με το τι θα πίνουν, τότε είναι τασνίμ, τζίντζερ και κααφούρ.
Και αν ρωτάς σχετικά με τα σκεύη με τα οποία πίνουν, τότε είναι καθαρά σαν το κρύσταλλο και φτιαγμένα από χρυσό και ασήμι.
Και αν ρωτάς για την σκιά του, τότε ένας γρήγορος αναβάτης θα κινηθεί στην σκιά ενός από τα δέντρα του για εκατό χρόνια και δε θα ξεφύγει από αυτή.
Και αν ρωτάς σχετικά με την απεραντοσύνη του, τότε οι άνθρωποι στο χαμηλότερο επίπεδό του θα έχουν τείχη και βασίλεια και παλάτια και κήπους των οποίων η απόσταση θα ταξιδεύετε σε χίλια χρόνια.
Και αν ρωτάς σχετικά με τους καταυλισμούς του, τότε μια σκηνή είναι σαν ένα κρυφό μαργαριτάρι που είναι 60 μίλια μακρύ.
Και αν ρωτάς για τους πύργους του, τότε είναι δωμάτια πάνω σε δωμάτια σε κτίρια που έχουν ποτάμια να τρέχουν από κάτω τους.
Και αν ρωτάς μέχρι που φτάνει στον ουρανό, τότε κοίτα το λαμπερό αστέρι που είναι ορατό καθώς και αυτά που είναι μακρυά στον ουρανό και το μάτι δε μπορεί να τα φτάσει.
Και αν ρωτάς για την ενδυμασία των κατοίκων του, τότε είναι φτιαγμένη από ασήμι και χρυσό.
Και αν ρωτάς για τα καταλύματα (κρεβάτια) του, τότε οι κουβέρτες είναι από το καλύτερο μετάξι που ορίζεται στα υψηλότερα επίπεδά του.
Και αν ρωτάς για τα πρόσωπα των κατοίκων του και την ομορφιά τους, τότε είναι σαν την εικόνα του φεγγαριού.
Και αν ρωτάς για την ηλικία τους, τότε είναι νέοι 33 ετών σαν τον Αδάμ, τον πατέρα της ανθρωπότητας.
Και αν ρωτάς σχετικά με το τι θα ακούνε, τότε είναι το τραγούδι των συζύγων τους από τους Χουρ αλ-αίν και καλύτερο από αυτό είναι οι φωνές των αγγέλων και των προφητών και καλύτερο από αυτό είναι ο λόγος του Κύριου των κόσμων.
Και αν ρωτάς για τους υπηρέτες τους, είναι νέα παιδιά με αιώνια νεότητα που μοιάζουν με διάσπαρτα μαργαριτάρια.
Και αν ρωτάς για την Ημέρα της Ανταμοιβής και την επίσκεψη του Παντοδύναμου και Πανσοφου και τη θέα του Προσώπου Του – χωρίς καμία ομοιότητα με οτιδήποτε – είναι όπως βλέπεις τον Ήλιο στη μέση της ημέρας και το φεγγάρι σε μια νύχτα χωρίς σύννεφα.
Έπειτα άκουσε στην ημέρα που θα ειπωθεί: Ω, άνθρωποι του Παραδείσου! Ο Κύριός σας ζητά να Τον επισκεφτείτε, έτσι ελάτε να Τον επισκεφτείτε. Έτσι θα πουν: Ακούμε και υπακούμε. Μέχρι να φτάσουν τελικά σε μια μεγάλη κοιλάδα όπου θα συναντηθούν όλοι και κανείς τους δε θα απορρίψει το αίτημα του Κυρίου τους που θα προστάξει τον Θρόνο Του να μεταφερθεί εκεί.
Έπειτα άμβωνες φωτός θα ξεπηδήσουν, καθώς και άμβωνες μαργαριταριών, πολύτιμων λίθων, χρυσού και αργυρού. Οι κατώτεροι από αυτούς σε βαθμίδα θα καθίσουν σε φύλλα μόσχου και δε θα δουν τι θα δοθεί σε αυτούς που είναι στις υψηλότερες καρέκλες. Όταν καθίσουν άνετα και με ασφάλεια στις θέσεις τους θα ειπωθεί: Ω άνθρωποι του Παραδείσου! Έχετε ένα ραντεβού με τον ΑΛΛΑΧ στο οποίο επιθυμεί να σας βραβεύσει. Έτσι θα ρωτήσουν: Τι είναι αυτή η επιβράβευσή; Δεν έχει ήδη κάνει τα πρόσωπά μας φωτεινά, και τις κλίμακές μας βαριές και μας έβαλε στον Παράδεισο και μας απομάκρυνε από τη φωτιά;
Και ενώ είναι έτσι, ξαφνικά ένα φως λάμπει που καλύπτει τα πάντα στον Παράδεισο. Έτσι, σηκώνουν τα κεφάλια τους και ιδού: ο Παντοδύναμος έχει έρθει σε αυτούς από πάνω τους και τους είπε: Ω άνθρωποι του Παραδείσου. Ειρήνη σε εσάς. Έτσι αυτός ο χαιρετισμός δε μπορεί να απαντηθεί με κάτι καλύτερο από το εξής: Ω ΑΛΛΑΧ! Εσύ είσαι η ειρήνη και από Σένα είναι η ειρήνη. Ευλογημένος είσαι ω κάτοχε της τιμής και του μεγαλείου.
Έτσι ο Κύριος θα πει: Ω άνθρωποι του Παραδείσου! Που είναι εκείνοι που Με υπάκουαν χωρίς να Με έχουν δει ποτέ; Αυτή είναι η Ημέρα της Ανταμοιβής. Έτσι θα δώσουν όλοι την ίδια απάντηση: Είμαστε ευχαριστημένοι, οπότε να είσαι Ευχαριστημένος με εμάς.
Ο Κύριος θα πει: ω άνθρωποι του Παραδείσου. Αν δεν ήμουν Ευχαριστημένος με εσάς δε θα σας είχα κάνει κατοίκους του Παραδείσου Μου. Για αυτό ζητήστε από Εμένα. Όλοι θα δώσουν την ίδια απάντηση: Δείξε μας το πρόσωπό Σου, ώστε να μπορούμε να το κοιτάμε. Έτσι ο Κύριος θα αφαιρέσει το κάλυμμά του και θα τους καλύψει με το φως Του, το οποίο αν ο ΑΛΛΑΧ επιθυμούσε θα μπορούσε να τους κάψει.
Και δεν υπάρξει κανένας σε αυτή τη μάζωξη που να μην του μιλήσει ο Κύριος και να του πει: Θυμάσαι εκείνη την ημέρα που έκανες εκείνο και εκείνο; Και θα του θυμίσει και κάποιες από τις κακές πράξεις την επίγεια ζωή, ώστε να πει: Ω Κύριε! Δε θα συγχωρήσεις; Και ο Κύριος θα πει: Φυσικά! Δεν έφτασες σε αυτή τη θέση (στον Παράδεισο) παρά μόνο με την συγχώρεσή Μου” (“Haadi al-Arwaah ilaa Bilaad il-Afraah”, Ibn al-Qayyim, pg. 193). .
Επειδή λοιπόν κάποιοι παρεξηγούν και παρερμηνεύουν τα παραπάνω, θέλω να κάνω κάποιες διευκρινήσεις.
Το σώμα στη Μεταθανάτια Ζωή δεν θα γερνάει. Θα παραμένει αιωνίως στην ίδια ηλικία (30 ετών).
Δεν θα υπάρχει αναπαραγωγή του ανθρώπινου είδους έτσι όπως τη γνωρίζουμε.
Θα υπάρχει η κάθε ευχαρίστηση που ποθεί ο άνθρωπος, όμως ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΣΧΗΜΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΟΠΩΣ ΚΑΚΙΑ, ΜΟΧΘΗΡΙΑ, ΠΟΝΗΡΙΑ, ΠΡΟΣΤΥΧΙΑ, ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ, ΨΕΥΤΙΑ, ΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ, ΖΑΛΗ, ΑΡΡΩΣΤΙΑ κ.α.
Θα υπάρχουν συναισθήματα όπως ΑΓΝΟΤΗΤΑ, ΚΑΛΟΣΥΝΗ, ΑΓΑΘΟΤΗΤΑ, ΕΙΡΗΝΗ, ΑΓΑΠΗ, ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ, ΕΥΤΥΧΙΑ, ΓΑΛΗΝΗ, ΗΡΕΜΙΑ, ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ κ.α.
Ό,τι υπάρχει και περιγράφεται με λέξεις και εκφράσεις αυτού του κόσμου, μόνο λεκτικά και εξωτερικά θα είναι όμοιο με τα γήινα πράγματα και καταστάσεις. Οτιδήποτε εκεί θα είναι κατά 70 ή 70.000 φορές καλύτερο και ο άνθρωπος θα το γεύεται όλο και πιο πολύ (Majmu’l-Fatawa, vol. 17, p. 253;).
Επομένως λοιπόν δεν πρέπει να κρίνουμε αυτά που διαβάζουμε με το δικό μας τωρινό μυαλό. Τώρα σκεφτόμαστε με πονηριά, με αμαρτία και με τον δικό μας αδύναμο και πεπερασμένο τρόπο σκέψης. Εκεί όμως όπως είπα δεν θα υπάρχει η κακία, δεν θα υπάρχει η πονηριά, δεν θα υπάρχει η υποκρισία και η ψευτιά. Επομένως, ό,τι περιγράφεται εδώ, θα είναι αιώνιο και στην ουσία του διαφορετικό και δεν θα πρέπει να κριθεί διαστροφικά (όπως δυστυχώς επικρίνουν το Ισλάμ κάποιοι διεστραμένοι, εχθροί του Ισλάμ που δεν κοιτάνε και δεν σκέφτονται εις βάθος).
Η υποκρισία και η ρίγια (επίδειξη) είναι κάτι που κατακρίνεται πολύ αυστηρά στο Ισλάμ.
Ο Άμπου Χουράιρα (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είπε:
“Ο πρώτος από τους ανθρώπους απέναντι στον οποίο θα αποδοθεί κρίση κατά την Ημέρα της Κρίσεως θα είναι κάποιος ο οποίος πέθανε ως μάρτυρας. Θα έρθει μπροστά στον ΑΛΛΑΧ και ο ΑΛΛΑΧ θα φανερώσει μπροστά σ’ αυτόν τις πράξεις του και αυτός θα τις αναγνωρίσει. Τότε ο Ύψιστος θα πει: {Τί έκανες γι’ αυτά;} και ο άνθρωπος θα απαντήσει: {Πολέμησα για χάρη Σου μέχρι που πέθανα ως μάρτυρας} και τότε (ο ΑΛΛΑΧ) θα πει: {Λες ψέματα΄πολέμησες μήπως και πουν για ‘σένα: ‘είναι γενναίος‘ και όντως έτσι είπαν}. Τότε θα τραβηχτεί από το πρόσωπο του, μέχρι να ριχθεί στην Κόλαση.
Κάποιος άλλος θα είναι κάποιος που έχει σπουδάσει τη θρησκευτική γνώση και τη δίδαξε και συνήθιζε να απαγγέλει το Κοράνι. Θα εμφανιστεί μπροστά στον ΑΛΛΑΧ και (ο ΑΛΛΑΧ) θα φανερώσει (στον άνθρωπο) τη Χάρη Του και τότε αυτός θα το αναγνωρίσει. Τότε ο ΑΛΛΑΧ θα ρωτήσει τον άνθρωπο: {Και τί έκανες γι’ αυτά (για να κερδίσεις;)} και θα απαντήσει: {Σπούδασα τη θρησκευτική γνώση και τη δίδαξα και απήγγελνα το Κοράνι για χάρη Σου} και ο ΑΛΛΑΧ θα του πει: {Λες ψέματα. Σπούδασες και δίδαξες τη θρησκεία μήπως και πουν για ‘σένα: ‘είναι διαβασμένος‘ και απήγγελνες το Κοράνι μήπως και πουν: ‘είναι καλός αναγνώστης’ και όντως έτσι ειπώθηκε}. Τότε θα τραβηχτεί από το πρόσωπο του και θα ριχτεί στη Φωτιά της Κόλασης.
Μετά θα εμφανιστεί κάποιος που ο ΑΛΛΑΧ τον έκανε πλούσιο κα του έδωσε όλα τα είδη του πλούτου. Θα εμφανιστεί μπροστά στον ΑΛΛΑΧ και ο ΑΛΛΑΧ θα του γνωστοποιήσει ό,τι του χάρισε και αυτός θα το αναγνωρίσει. Ο Ύψιστος θα πει: {Και τί έκανες για αυτά;} και εκείνος θα πει: {Δεν άφησα σημείο που Σου αρέσει να ξοδεύονται χρήματα που να μην ξόδεψα χρήματα για χάρη Σου}. Τότε ο Ύψιστος θα πει: {Λες ψέματα. Τα έκανες αυτά έτσι ώστε να που για ‘σένα: ‘Είναι ανοιχτο-χέρης’ και πράγματι έτσι είπανε}. Τότε θα διαταχθεί να τραβηχτεί από το πρόσωπο του μέχρι να πεταχτεί στην Κόλαση” (Sahih Muslim; Tirmidhi; & An Nasai;).
Ο αλλάμα Ιμπν αλ-Κάιγιμ αλ-Τζαουζίγια (ραχίμαχουλλάχ) είπε ότι ένας από τους Σάλαφ ους-Σάλιχ (Ευσεβείς προγόνους) [οι τρεις πρώτες γενιές των μουσουλμάνων] είπε:
“Ένας υπηρέτης (του Θεού) κάνει μια αμαρτία με την οποία μπαίνει στον Παράδεισο και ένας άλλος κάνει μια καλή πράξη με την οποία μπαίνει στη φωτιά της Κόλασης”.
Τον ρώτησαν: “Πώς γίνεται αυτό;” και απάντησε:
“Αυτός που έκανε την αμαρτία, τη σκέφτεται συνέχεια και του προκαλεί φόβο, μετανοεί γι’ αυτή, κλαίει γι’ αυτήν και αισθάνεται ντροπή μπροστά στον Ύψιστο Κύριο του – εξαιτίας αυτής. Στέκεται μπροστά στον ΑΛΛΑΧ με το βλέμα του χαμηλωμένο και με σπασμένη την καρδιά. Έτσι αυτή η αμαρτία είναι πιο επωφελής σ’ αυτόν απ’ ότι το να κάνει μερικές πράξεις υπακοής, επειδή του προκάλεσε ντροπή και ταπείνωση – η οποία οδηγεί τον δούλο (του Θεού) στην ευτυχία και στην επιτυχία – μέχρι που αυτή η αμαρτία ‘γίνεται’ η αιτία γι’ αυτόν να μπει στον Παράδεισο. Γι’ αυτόν που κάνει το καλό, τότε δεν θεωρεί αυτό το καλό ως ένα δώρο του Κυρίου του προς αυτόν. Γίνεται υπερήφανος και αυτοθαυμάζεται λέγοντας: Έχω κάνει αυτό και αυτό, αυτό και αυτό… Έτσι αυτό αυξάνει την υπερηφάνια, τον εγωισμό και τον αυτοθαυμασμό του – τόσο που γίνεται η αιτία για την καταστροφή του” (Al-Wâbilus-Sayib min al-Kalimat-Tayyib, p.15).
Κανένας λοιπόν που είναι πραγματικός μουσουλμάνος και ιδιαίτερα κανένας αλλόθρησκος που ασπάζεται το Ισλάμ, δεν σκέφτεται: ‘Θα πάω στον Παράδεισο για να συνουσιάζομαι συνεχώς με πόρνες, με γυναίκες’ κ.α. Αυτός που σκέφτεται έτσι, αυτός που αποζητάει αυτά από αυτή του τη ζωή και αυτός που ζει μέσα στην προστυχιά, θα είναι καταδικασμένος να ζει αιωνίως στην φωτιά. Ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα συχένεται την υποκρισία, όχι επειδή παθαίνει κάτι ο Ίδιος. Ο άνθρωπος όπως εξήγησα και μας αποκάλυψε ο Ίδιος ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα, δεν μπορεί να αυξήσει ούτε να μειώσει το Βασίλειο του Θεού στο παραμικρό. Ό,τι καλό κάνει ο άνθρωπος, θα είναι προς το δικό του ώφελος.
Και βεβαίως, κανένας άνθρωπος δεν πρέπει και δεν έχει το δικαίωμα να είναι στον κόσμο αυτόν αναιδής και υπερήφανος. Δεν πρέπει να είναι αχάριστος και εγωιστής. Δεν πρέπει να κάνει ό,τι κάνει για να ταίζει και να αυξάνει τον εγωισμό του. Οτιδήποτε κάνουμε πρέπει να το κάνουμε για χάρη του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Τάαλα και από την αγάπη μας γι’ Αυτόν.
Μία ημέρα είδαν τη Ράμπια αλ Ανταουίγια (ραντιγιαλλάχου άνχα) να τρέχει στους δρόμους της Βασόρας και τη ρώτησαν: “Πού πας δασκάλα; Τί ψάχνεις;” και εκείνη απάντησε: “Πάω στον ουρανό για να ρίξω φωτιά στον Παράδεισο και νερό στην Κόλαση, έτσι που να εξαφανιστούν αυτά τα δύο πέπλα και να φανερωθεί ποιός λατρεύει τον Θεό από αγάπη και όχι από τον φόβο της Κόλασης ή από την ελπίδα του Παραδείσου”.
Η ίδια (η Ράμπια) είπε:
“Κύριε μου! Αν Σε λατρεύω απ’ τον φόβο της Κόλασης, τότε κάψε με στην Κόλαση και αν Σε λατρεύω προσδοκώντας τον Παράδεισο, αρνήσου μου τον Παράδεισο. Αν όμως Σε λατρεύω για Σένα τον ίδιο, τότε μη μου αποκρύπτεις την αιώνια ομορφιά Σου”.
Αυτό λοιπόν που πρέπει πρώτιστα να έχει ο πιστός ως στόχο, είναι να ευχαριστεί τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα και να Τον αγαπάει. Ό,τι κάνουμε ως πιστοί μουσουλμάνοι, πρέπει πάνω απ’ όλα να είναι από την αγάπη μας για τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα και όχι με σκοπό την επίδειξη, όχι με σκοπό να πουν κάτι καλό για μας, όχι με σκοπό να κάνουμε κάτι για τα μάτια του κόσμου αλλά από αγάπη για τον ΑΛΛΑΧ, με Πίστη, με ειλικρίνεια και όχι με υποκρισία.
Ο αλλάμα Ιμπν αλ-Κάιγιμ αλ-Τζαουζίγια (ραχίμαχουλλάχ) είπε:
“…αν αρνηθείς να Tον εμπιστευτείς και να εναποθέσεις όλες σου τις ελπίδες σε Αυτόν, με το να σχεδιάζεις και να προγραμματίζεις επίμονα παραβλέποντας το δικαίωμα Του, τότε θα σε αφήσει στην επιλογή σου και σε αυτό που επέλεξες. Οι σύντροφοι σου θα είναι το άγχος, η φοβία, η στενοχώρια και η μιζέρια. Η καρδιά σου θα χτυπά δυνατά και η ελπίδα σου ολο ένα θα χάνεται” (al-Fawaid, p. 189).
Ο Άμπου Σαίντ αλ-Χούντρι (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είπε:
“Σίγουρα, αυτοί που αγαπάνε ο ένας τον άλλον, θα φαίνονται στα δωμάτια τους στον Παράδεισο σαν να ήταν λαμπερά αστέρια στην ανατολή ή στη δύση. Τότε θα ρωτήσουν (κάποιοι σχετικά μ’ αυτούς): {Ποιοί είναι αυτοί} και θα πάρουν την απάντηση ότι: {Αυτοί οι άνθρωποι αγαπούσαν ο ένας τον άλλον για χάρη του Ύψιστου}” (Musnad, Ahmad, 11420; Sahih (authentic), As-Suyuti).
Ο Άμπου Ιντρίς αλ-Χαουαλάνι (ραχίμαχουλλάχ) είπε:
“Μπήκα στο τζαμί της Δαμασκού και είδα έναν νέο άντρα με λαμπερά δόντια, γύρω από τον οποίο είχαν μαζευτεί κόσμος. Όταν διαφωνούσαν σε οτιδήποτε, το ανέφεραν σ’ αυτόν και ακολουθούσαν τη γνώμη του. Είπαν γι’ αυτόν: {Αυτός είναι ο Μουάδ ιμπν Τζάμπαλ}[ένας από τους σαχάμπα του προφήτη]. Την επόμενη ημέρα πήγα νωρίς (στο τζαμί) αλλά είδα ότι είχε φτάσει πριν από ‘μένα και ήδη προσευχόταν. Περίμενα να τελειώσει την προσευχή του και τότε πήγα σ’ αυτόν, τον χαιρέτησα και είπα: {Μα τον ΑΛΛΑΧ! Σ’ αγαπώ για τη χάρη του ΑΛΛΑΧ!}. Είπε: {Για τη χάρη του ΑΛΛΑΧ;} και του είπα: {Για τη χάρη του ΑΛΛΑΧ}. Ρώτησε: {Για χάρη του ΑΛΛΑΧ;} και απάντησα: {Για χάρη του ΑΛΛΑΧ}. Ρώτησε ξανά: {Για χάρη του ΑΛΛΑΧ;} και του απάντησα ξανά: {Για χάρη του ΑΛΛΑΧ}. Τότε έπιασε το ρούχο μου από την άκρη του με έβαλε μπροστά του και είπε: {Πες το ξανά, επειδή άκουσα τον απεσταλμένο του Θεού να λέει ότι ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα είπε: Η αγάπη Μου είναι υποχρεωτική γι’ αυτούς που αγαπάνε ο ένας τον άλλον για χάρη Μου, που κάθονται μαζί για χάρη Μου, που επισκέπτονται ο ένας τον άλλον για χάρη Μου, που ξοδεύουν ο ένας στον άλλο για χάρη Μου}” (Musnad Ahmad 21525; Muwatta 1779, Sahih).
Είπε η Ράμπια αλ Ανταουίγια (ραντιγιαλλάχου άνχα) απευθυνόμενη προς τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα:
“Σ’ αγαπώ με δύο αγάπες, την αγάπη που είναι η ευτυχία μου και την αγάπη που Σου αξίζει Εσένα. Η αγάπη που είναι η ευτυχία μου, είναι πως δεν έχω καμμία άλλη ασχολία από το να Σε σκέφτομαι, να θυμάμαι μόνο Εσένα και τίποτα άλλο. Όσο για την άλλη αγάπη, εκείνη που Σου αξίζει, είναι να πέσουν όλα τα βέλα και να Σε δω. Κανένας έπαινος για ‘μένα, ούτε για τη μία ούτε για την άλλη αγάπη. Όχι, ο έπαινος και η δόξα είναι δική Σου και για τη μία και για την άλλη”.
Τί είπε λοιπόν η Ράμπια; “..να πέσουν όλα τα βέλα και να Σε δω”. Και ο πιστός, θα έχει κερδίσει στον Παράδεισο την ευχαρίστηση του Κυρίου και θα Τον δει:
“Μερικά πρόσωπα – αυτή την Ημέρα – θα ακτινοβολούν (από λαμπρότητα και ομορφιά και ευχαρίστηση, ατενίζοντας προς τον Κύριο τους” (Κοράνι, 75:22-23).
Η αίρεση των Τζαχμίγια, αρνήθηκαν το παραπάνω εδάφιο και διατύπωσαν ότι οι πιστοί δεν θα δουν τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα και δεν θα λάβουν τη χάρη Του. Όταν λοιπόν ρώτησαν τον Αμπντουλαζίζ ιμπν Αμπντουλλάχ αλ-Ματζισούν (ραχίμαχουλλάχ) γι’ αυτό, εκείνος είπε: “Πράγματι, έχουν αρνηθεί την πιο μεγάλη τιμή με την οποία τίμησε (ο ΑΛΛΑΧ) τους φίλους (τους πιστούς) Του για την Ημέρα της Κρίσεως, που είναι να Τον κοιτάξουν” (“Sharh Usool I`tiqad Ahl Assunnah” by Lalaka’i (3/502); “Al-Uluw Lil-`Alee Al-Ghaffar” by Adh-Dhahabi (pg. 142)).
Ο Άμπου Χουράιρα (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι ρώτησαν τον προφήτη Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ): “Απεσταλμένε του Θεού! Θα δούμε τον Κύριο μας;” και ο Προφήτης απάντησε: “Έχετε καμιά δυσκολία να κοιτάξετε το φεγγάρι όταν έχει πανσέληνο κατά τη διάρκεια της νύχτας”; Είπαν: “Όχι”. Ο Προφήτης τους ρώτησε: “Έχετε κάποια δυσκολία να δείτε τον ήλιο όταν δεν υπάρχουν σύννεφα;” και είπαν: “Όχι απεσταλμένε του Θεού”. Ο Προφήτης τότε απάντησε: “Έτσι λοιπόν θα Τον δείτε” (Sahih Bukhari, no: 773 & Sahih Muslim).
Λέει το Άγιο Κοράνι:
“Σ’ εκείνους που έκαναν το καλό, ανήκει το καλό και ακόμα πιο πολύ. Ούτε η σκοτεινιά ούτε η ντροπή θα σκεπάσει το πρόσωπο τους. Αυτοί θα είναι οι σύντροφοι του Παραδείσου, όπου για πάντα εκεί θα κατοικήσουν” (Κοράνι, 10:26).
Σχολιάζοντας την παραπάνω άγια (εδάφιο) ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είπε:
“Όταν λοιπόν εισέλθουν στον Παράδεισο αυτοί που τον αξίζουν, ένας ανακοινωτής θα τους πει: {Για εσάς υπάρχει μια υπόσχεση από τον ΑΛΛΑΧ. Θα την πραγματοποιήσει}. Και θα πουν: {Δεν έχει κάνει το πρόσωπο μας να ακτινοβολεί; Δεν μας λύτρωσε από την Κόλαση και μας έβαλε στον Παράδεισο;}. Τότε το βέλο θα τραβηχτεί και μα τον Θεό, δεν θα μπορούσε να τους δωθεί κάτι πιο ανώτερο από τη θέα του ΑΛΛΑΧ” (Sahih Muslim 181; Ibn Majah 187; Ahmed 2398;).
Ο Αμπντουρραχμάν ιμπν Άμπου Λέιλα (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε για την παραπάνω άγια:
“Το ‘καλό‘ είναι ο Παράδεισος και το ‘ακόμα πιο πολύ‘ είναι η θέα προς το πρόσωπο του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα. Ούτε το σκοτάδι ούτε η στάχτη θα τους αγγίξει ούτε καμία ταπεινωτική δυσαρέσκεια θα τους συμβεί μετά που θα Τον δουν” (“Ar-Rad `ala Al-Jahmiyah”, Ad-Darimi, pg. 100 with an sahih chain & “As-Sunnah” by Abdullah bin Ahmad (1/244) with a different sahih chain).
Ο Τζαρίρ Ιμπν Αμπντουλλάχ αλ Μπατζάλι (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε: “Καθόμασταν με τον απεσταλμένο του Θεού όταν κοίταξε προς το φεγγάρι και είπε: {Θα δείτε τον Κύριο σας στη μετά τον θάνατο ζωή σας όπως δεν έχετε καμία δυσκολία να δείτε το φεγγάρι αυτό. Έτσι, προσπαθείστε το καλύτερο και κάντε τις προσευχές σας προτού την ανατολή του ήλιου και πριν τη δύση του}” (Sahih Bukhari, no:4570; Sahih Muslim; & Riyad-us-Saliheen, Hadith No: 1051).
Λέει το Άγιο Κοράνι:
“{Ειρήνη}! Ένας λόγος από τον Ελεήμονα Κύριο!” (Κοράνι, 36:58).
Ο Τζάμπιρ Ιμπν Αμπντουλλάχ (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είπε (αναφερόμενος στο παραπάνω εδάφιο):
“Οι άνθρωποι του Παραδείσου θα είναι απασχολημένοι με ό,τι τους έχει δοθεί αι ξαφνικά ένα Θεϊκό φως θα τους καλύψει από πάνω τους. Θα σηκώσουν τα κεφάλια τους για να δουν ότι ο Συντηρητής τους θα τους αποκαλυφθεί λέγοντας: {Ειρήνη σε σας άνθρωποι του Παραδείσου}. Ο Συντηρητής τους θα τους κοιτάξει και θα κοιτάξουν τον Συντηρητή τους και δεν θα κοιτάξουν οτιδήποτε τους δώθηκε, όσο θα βλέπουν τον Κύριο τους, μέχρι ο Κύριος τους κρυφτεί ξανά πίσω από το ‘βέλο’. Και τα ήχνη του Φωτός Του θα παραμείνουν σε αυτούς” (Sahih Tirmidhi & Mishkath ul Masabih).
Και ο Τζαρίρ ιμπν Αμπντουλλάχ (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι ο Προφήτης είπε: “Σύντομα θα δείτε ανοιχτά τον Κύριο σας” (Sahih Bukhari; Sahih Muslim; & Mishkath ul Masabih;).
Ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είπε: “Δεν υπάρχει κανένας ανάμεσα σας που δεν θα του μιλήσει ο Κύριος του χωρίς διαμεσολαβητές ανάμεσα σε αυτόν και σε Αυτόν και χωρίς κάποιο βέλο ανάμεσα τους” (Sahih Bukhari).
Επομένως η αγνότητα θα είναι αυτή που θα χαρακτηρίζει τις σχέσεις των Πιστών στον Παράδεισο. Η αγνότητα και χάρη του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα.
Λέει το Άγιο Κοράνι:
“Η μεγαλύτερη όμως ευδαιμονία είναι η Χάρη του ΑΛΛΑΧ. Αυτή είναι η υπέροχη νίκη” (Κοράνι, 9:72).
Και η γαλήνη, η ηρεμία και η αφθαρσία θα είναι ένα χαρατηριστικό:
“Και θα πουν:{Ή Δόξα πρέπει Στον ΑΛΛΑΧ, που έκανε να φύγει από μας (κάθε) λύπη, γιατί ο Κύριος μας είναι -πραγματικά– Πολυεπιεικής και ευχαριστεί (για τις προσφερόμενες υπηρεσίες). Που –με τη Χάρη Του– μας έχει αποκαταστήσει στο Σπίτι της Μονιμότητας, που δεν θα μας αγγίζει εκεί ο μόχθος, κι ούτε εκεί θα μας αγγίζει η φθορά}” (Κοράνι, 35:34-35).
Ο σέιχ Αουζάι και ο Σουφιάν Θάουρι (ραχίμαχουμουλλάχ), μεγάλοι ουλεμά (λόγιοι) του Ισλάμ, απάντησαν σε ερώτηση του Αλ Ουαλίντ ιμπν Μούσλιμ σχετικά με τη θέα του Θεού στον Παράδεισο και του είπαν: “Πέρασε το σαν να έχει ήδη συμβεί” (Sharh Usool I`tiqad Ahl Assunnah by Lalaka’i (3/527); Mu’jam Ibn al-Muqri’ (pg.111); “As-Sifat” by Ad-Daraqutni, pg.75).
Δηλαδή εννοούσαν ότι σίγουρα αυτό θα συμβεί και πρέπει να θεωρείται ως κάτι σίγουρο.
Ο Ισχάκ ιμπν Ραχουάικ (ραχίμαχουλλάχ) είπε: “Και είναι μέρος της Σούννα (Παράδοσης) του απεσταλμένου του Θεού ότι οι κάτοικοι του Παραδείσου θα δουν τον Κύριο τους και είναι η μεγαλύτερη προσφορά για τους κατοίκους του Παραδείσου” (Musnad Ishaq bin Rahwaih (3/672)).
Ο ιμάμης Άχμεντ ιμπν Χάνμπαλ (ραχίμαχουλλάχ) έμαθε για κάποιον ότι είπε ότι ο Θεός δεν θα εμφανιστεί στους κατοίκους του Παραδείσου και είπε: “Όποιος πει ότι ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα δεν θα φανερωθεί την Ημέρα της Κρίσεως, τότε έχει απιστήσει, πάνω του θα είναι η κατάρα του ΑΛΛΑΧ, όποιος και αν ήταν αυτός. Δεν έχει πει ο ΑΛΛΑΧ: {Μερικά πρόσωπα – αυτή την Ημέρα – θα ακτινοβολούν (από λαμπρότητα και ομορφιά και ευχαρίστηση, ατενίζοντας προς τον Κύριο τους} (Κοράνι 75:22-23) και {Βέβαια αυτοί οι άπιστοι, από το φως του Κυρίου τους -εκείνη την Ημέρα- θα είναι με πέπλα σκεπασμένοι} (Κοράνι, 83:15); Αυτή είναι η απόδειξη ότι οι πιστοί θα δουν τον Κύριο τους” (“Ash-Shari`ah”, Al-Ajurri, 2/986).
Ο Τζαχμ, ο ιδρυτής της αίρεσης των Τζαχμίγια, είπε ότι οι πιστοί δεν θα δουν τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα, αρνούμενος έτσι τα Κοράνικά εδάφια και τα αχαντίθ του προφήτη Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ).
Ο Χουσάις Ιμπν Άσραμ (ραχίμαχουλλάχ) έγραψε στο βιβλείο του ‘Al-Istiqamah‘ :
“Αν ο πιστός διαχωριστεί με βέλο από τον Κύριο του και δεν Τον δει και ο άπιστος επίσης, τότε πια διαφορά θα έχει ο πίστος πάνω στον άπιστο; Και ο Λόγος του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα, του προφήτη Του και των σαχάμπα (ακολούθων) του είναι προτιμότερο να ακολουθείται παρά ο λόγος του Τζαχμ και των ομοίων του” (“At-Tanbeeh war-Rad `Ala Ahl bida`wal-Ahwa”, Al-Malti (pg. 127-129)).
Όταν είπαν στον Μουχάμμεντ ιμπν Γιάχια Αδ-Δούχλι (ραχίμαχουλλάχ) ότι ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είχε πει ότι ‘κανένας δεν θα δει τον Θεό’, εκείνος (ο Αδ Δούχλι) είπε: “Αυτό είναι γι’ αυτόν τον κόσμο αλλά στη μετά θάνατον ζωή οι κάτοικοι του Παραδείσου θα ατενίσουν προς τον Κύριο τους” (“Ma`rifat Ulum Al-Hadith” by Al-Hakim (pg.266)).
Ο Άμπου Ζούραχ αρ-Ράζι και ο Άμπου Χάτιμ αρ-Ράζι (ραχίμαχουμουλλάχ) είπαν: “Συναντήσαμε τους ουλεμά (λογίους) σε όλες τις γνωστές χώρες -Χιτζάζ (Μέκκα και Μεδίνα), Σαμ (Δαμασκός), Ιράκ και Υεμένη και μέρος του δόγματος τους ήταν ότι ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα θα φανερωθεί στη μεταθανάτια ζωή, οι κάτοικοι του Παραδείσου θα τον δουν και θα ακούσουν τον Λόγο Του, όσο και όπως επιθυμεί Εκείνος” (“Sharh Usool I`tiqad Ahl As-sunnah” (1/176-180) with a sahih chain & Ibn Qudamah, “Ithbat Sifat Al-Uluw” (pg. 182-184)).
Και το ίδιο (ότι δηλαδή οι πιστοί θα δουν τον Κύριο τους και θα έχουν τη χάρη Του ενώ δεν θα Τον δουν οι άπιστοι) είπαν και μια σειρά από μεγάλους ουλεμά (λογίους) του Ισλάμ όπως π.χ. οι Ιμπν Τζαρίρ ατ-Τάμπαρι, Άμπου Τζάφαρ Ταχάουι, Άμπου Μπακρ αλ-Ατζούρρι, Ιμπν Άμπι Ζαμάνιν αλ-Μάλικι, Άμπου Οθμάν ας-Σαμπούνι Ας Σάφιι κ.α.
Αυτή λοιπόν θα είναι η μεγαλύτερη χάρη και ευλογία του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα.
Το μεγαλύτερο δώρο του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα θα είναι ότι οι πστοί θα Τον δουν “Και τα ήχνη του Φωτός Του θα παραμείνουν σε αυτούς” όπως είπε ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) ο οποίος, αν και το θυσαυροφυλάκιο της Ισλαμικής κοινότητας ήταν στη διάθεση του, εντούτις ο ίδιος ζούσε λιτά και ήταν ολιγαρκής, προσευχότανε, νήστευε, ζητούσε συγχώρηση (!!!!) από τον Ύψιστο, κάποια στιγμή έκανε 2 μήνες να βγει από το σπίτι του από τη συνεχή προσευχή κ.α.
Η Άισα (ραντιγιαλλάχου άνχα), η σύζυγος του Προφήτη, είπε: “Ανιψιέ μου, περνούσαμε τρεις νέες σελήνες σε δυο μήνες χωρίς ν’ ανάψουμε φωτιά (για το μαγείρεμα) στα σπίτια του Προφήτη”. Ο ανιψιός της την ρώτησε: “θεία, τί σας διατηρούσε;” και εκείνη είπε: “Τα δύο μόνα πράγματα, χουρμάδες και νερό, αλλά ο Προφήτης είχε κάποιους γείτονες Ανσάρ (οπαδούς) που είχαν θηλυκές καμήλες που δίνανε γάλα και συνήθιζαν να στέλνουν στον Προφήτη λίγο απ’ το γάλα αυτό” (Sahih Muslim, #2972; Sahih Bukhari, #2567;).
Ο Σάχλ ιμπν Σάαντ (ραντιγιαλλάχου άνχου), ένας από τους σαχάμπα (συντρόφους) του προφήτη είπε: “Ο Προφήτης του Θεού δεν είδε ψωμί φτιαγμένο από εκλεκτό αλεύρι από τότε που ο Θεός τον έστειλε (ως προφήτη) εωσότου πέθανε” (Sahih Bukhari, #5413; &Tirmidhi, #2364;).
Η Άισα (ραντιγιαλλάχου άνχα) είπε: “Το στρώμα του Προφήτη, όπου κοιμόταν ήταν φτιαγμένο από δέρμα γεμισμένο με ίνες από χουρμαδιά” (Sahih Muslim, #2082; &Sahih Bukhari, #6456).
Ο Άμρ ιμπν αλ-Χάριθ (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι όταν ο Προφήτης πέθανε, ούτε άφησε λεφτά, ούτε τίποτα άλλο, εκτός απ’ το άσπρο μουλάρι του, τα όπλα του και ένα κομμάτι γης που άφησε σε φιλανθρωπίες (Sahih Bukhari, #2739; & Musnad, Ahmad, #17990;).
Είναι δυνατόν λοιπόν να διεκδίκησε την ιδιότητα του Προφήτη για ν’ αποκτήσει κύρος, μεγαλείο και δύναμη; Η επιθυμία για την απόλαυση του κύρους και της δύναμης είναι συνήθως συνδεδεμένη με καλό φαγητό, πολυτελές ρουχισμό, μνημειώδες παλάτια, γραφικούς φρουρούς και αδιαμφισβήτητη εξουσία. Ισχύει καμία απ’ αυτές τις ενδείξεις στον προφήτη Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ);
Παρ’ όλες του τις ευθύνες ως προφήτης, δάσκαλος, δημόσιο πρόσωπο και δικαστής, ο προφήτης άρμεγε τη γίδα του, μπάλωνε τα ρούχα του, επισκεύαζε τα πέδιλά του, βοηθούσε στις δουλειές του νοικοκυριού και επισκεπτόταν φτωχούς αρρώστους. Βοηθούσε επίσης τους συντρόφους του, να σκάψουν τάφρο μετακινώντας μαζί τους την άμμο. Η ζωή του είναι ένα αξιοθαύμαστο πρότυπο απλότητας και ταπεινότητας. Οι οπαδοί του τον αγαπούσαν, τον σέβονταν και τον εμπιστευόντουσαν σε εκπληκτικό βαθμό. Ωστόσο, συνέχιζε να τονίζει ότι η θεοποίηση θα πρέπει να απευθύνεται στο Θεό και όχι σε αυτόν προσωπικά.
Ο Άνας (ραντιγιαλλάχου άνχου), ένας από τους ακολούθους του, είπε ότι δεν υπήρχε άτομο, που να αγαπούσαν περισσότερο από τον Μουχάμμεντ, εν τούτοις όταν πήγαινε κοντά τους δε σηκωνόντουσαν όρθιοι γιατί μισούσε να του σηκώνονται όρθιοι, όπως έκαναν άλλοι με τους σπουδαίους τους.
Πολύ πριν υπάρξει οποιαδήποτε προοπτική για επιτυχία του Ισλάμ και στην αρχή μιας μακριάς και επώδυνης εποχής βασάνων, δεινών, και καταδίωξης του προφήτη και των οπαδών του, έλαβε μια ενδιαφέρουσα προσφορά. Ένας απεσταλμένος των παγανιστών αρχηγών, ο Ούτμπα, πήγε λέγοντας του: “…αν θέλεις χρήματα, θα σου συλλέξουμε αρκετά χρήματα για να γίνεις ο πλουσιότερός μας. Αν θέλεις αρχηγία, θα σε πάρουμε ως αρχηγό μας και δε θα αποφασίσουμε για τίποτα χωρίς τη συγκατάθεσή σου. Αν θέλεις βασίλειο, θα σε στέψουμε βασιλιά μας…”. Μόνο μια παραχώρηση ζητούνταν από τον Προφήτη ως αντάλλαγμα, να πάψει να καλεί τον κόσμο στο Ισλάμ και τη λατρεία του Θεού χωρίς συνέταιρο. Άμεσα ο Προφήτης απέρριψε την πρόταση και είπε: “Στο Όνομα του Οικτίρμονα και Ελεήμονα Θεού” και απήγγειλε στον Ούτμπα τα εδάφια 41:1-38 από το Ιερό Κοράνι (Ibn Hisham, vol. 1, p. 293-294).
Τα παρακάτω είναι μερικά από αυτά τα εδάφια: “Μια αποκάλυψη του Οικτίρμονα και Ελεήμονα Θεού, ένα Βιβλίο του οποίου τα εδάφια είναι ερμηνευμένα λεπτομερώς, ένα Κοράνι (Ανάγνωσμα) στα Αραβικά, για ανθρώπους που γνωρίζουν, δίνουν καλές ειδήσεις και προειδοποιούν, αν και οι περισσότεροι αποστρέφονται για να μην ακούσουν” (Κοράνι, 41:2-4).
Σε άλλη περίπτωση και προς απάντηση της παράκλησης του θείου του να πάψει να καλεί τον κόσμο στο Ισλάμ, η απάντηση του προφήτη ήταν αποφασιστική και ειλικρινής: “Ορκίζομαι στο Όνομα του ΑΛΛΑΧ, θείε!, ότι αν έβαζαν τον ήλιο στο δεξί μου χέρι και το φεγγάρι στο αριστερό για αντάλλαγμα να εγκαταλείψω το θέμα (να καλώ τον κόσμο στο Ισλάμ), δε θα πάψω εωσότου ο ΑΛΛΑΧ φέρει την νίκη ή ν’ αφανιστώ προασπίζοντας το” (Ibn Hisham, vol. 1, p. 265-266).
Ο Προφήτης και οι τότε λίγοι οπαδοί του, δεν υπέφεραν μόνο από καταδίωξη για δεκατρία χρόνια, αλλά οι άπιστοι προσπάθησαν ακόμη και να σκοτώσουν τον προφήτη αρκετές φορές. Σε μια περίπτωση προσπάθησαν να τον σκοτώσουν ρίχνοντας ένα μεγάλο ογκόλιθο, που μετά βίας σηκώνονταν, πάνω στο κεφάλι του.Μια άλλη φορά προσπάθησαν να τον σκοτώσουν δηλητηριάζοντας το φαγητό του (Al Darimi, #68; & Abu Davud, #4510;).
Τι θα μπορούσε να δικαιολογήσει μια τέτοια ζωή δεινοπαθών, ακόμη και μετά την πλήρη νίκη του κατά των αντιπάλων του; Τι θα μπορούσε να εξηγήσει την ταπεινότητα και ευγένεια, που έδειξε στις πιο ένδοξες στιγμές του, όταν επέμενε ότι η επιτυχία οφείλεται στη βοήθεια του ΑΛΛΑΧ και όχι στη δική του ιδιοφυία; Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά ενός εγωκεντρικού ανθρώπου, ή ενός που διψά για δύναμη;
Και αυτά τα αναφέρω ως παράδειγμα για το τι πρέπει να ακολουθήσει ο κάθε μουσουλμάνος. Σε καμία βεβαίως περίπτωση δεν συγκρίνω τον εαυτό μου με τον απεσταλμένο του Θεού. Θέλω όμως να πω ότι ο μουσουλμάνος που θα κερδίσει τον Παράδεισο και θα έχει τη χάρη να δει τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα (η μεγαλύτερη προσφορά του Ύψιστου προς τον πιστό), θα πρέπει να είναι ταπεινός, καλόκαρδος, ειλικρινής, να προσεύχεται, να νηστεύει, να αποζητάει τη χάρη του Κυρίου, να δείχνει έλεος, να συγχωρεί, να μην είναι υπερόπτης, να έχει βαθιά μέσα του την πεποίθηση ότι τίποτα δεν θα μας βοηθήσει και κανένας και πως ό,τι κάνουμε το κάνουμε για την ευχαρίστηση του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα (και ΜΟΝΟ).
Ο Σουφιάν Θάουρι (ραχίμαχουλλάχ) είπε στη Ράμπια αλ Ανταουίγια (ραντιγιαλλάχου άνχου): “Η κάθε σύμβαση έχει τους όρους της και η κάθε Πίστη. Ποιά είναι η αλήθεια της δικής σου Πίστης;” και η Ράμπια απάντησε: “Δεν Τον λάτρευσα (τον ΑΛΛΑΧ) ούτε από τον φόβο της τιμωρίας ούτε από αγάπη για τον Παράδεισο, γιατί τότε θα ήμουνα σαν κακός υπηρέτης που δουλεύει όταν φοβάται ή όταν ανταμοίβεται. Τον λάτρευσα από αγάπη και από έρωτα για Εκείνον τον Ίδιο”
και επειδή ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα δεν αγαπάει την υποκρισία και την επίδειξη, η Ράμπια (ραντιγιαλλάχου άνχα) είπε:
“Αν ζητάμε συγχώρηση από τον Θεό, πρέπει να ζητάμε συγγνώμη και για την ανειλικρίνεια της αίτησης μας”.
Αυτό που πρέπει λοιπόν να κάνουμε, είναι να ευχαριστούμε πρώτιστα τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα. Ωστόσο, θα πρέπει εδώ να κάνω μια διευκρίνηση. Δεν πρέπει να λατρεύουμε τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα μόνο με αγάπη ή μόνο με ελπίδα ή μόνο με φόβο αλλά και με τα τρία μαζί. Βεβαίως εδώ με την έννοια ‘φόβος’ δε σημαίνει ότι ο ΑΛΛΑΧ είναι ένας μπαμπούλας μοχθηρός και κακός. Η λέξη ‘φόβος’ εδώ έχει περισσότερο την έννοια της Θεοσέβειας, του δέους απέναντι στον Θεό, της τάκουα (ευσέβειας) κ.α. Πρέπει λοιπόν να νιώθουμε αυτόν τον φόβο γιατί είναι ένας ‘φόβος’ λυτρωτικός. Πρέπει να νοιώθουμε αγάπη για τον ΑΛΛΑΧ αλλά πρέπει να Τον σεβόμαστε κιόλας και να φοβόμαστε την τιμωρία Του, όχι γιατί ο Ίδιος Του είναι κακός, κάτι που όπως άλλωστε εξήγησα δεν ισχύει αλλά πρέπει στην ουσία να φοβόμαστε μήπως πέσουμε στην αμαρτία.
Πρέπει πάντοτε να προσπαθούμε και να αγωνιζόμαστε για το καλό και να ακολουθούμε τις εντολές του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα. Πρέπει να ελπίζουμε στον ΑΛΛΑΧ αλλά δεν πρέπει να έχουμε μόνο ελπίδα. Το ‘έλα μωρέ και τί έγινε; Ελπίζω στο έλεος του ΑΛΛΑΧ‘ ή ‘Ωχ βρε αδερφέ. Δεν με ενδιαφέρει η προσευχή..ο ΑΛΛΑΧ είναι Ελεήμονας, ελπίζω ότι θα με συγχωρέσει‘ δεν υπάρχει στο Ισλάμ. Ναι, να έχουμε ελπίδα, πάντοτε να έχουμε ελπίδα, αυτή όμως η ελπίδα προς τον ΑΛΛΑΧ θα πρέπει να συνοδεύεται από ‘φόβο’ για την τιμωρία Του αλλά και από αγάπη γι’ Αυτόν.
Ο αλλάμα Σάλιχ ιμπν Φάουζαν αλ-Φάουζαν είπε: “Όποιος λατρεύει τον ΑΛΛΑΧ με φόβο μόνο, τότε ανήκει στους Χαουάριτζ (αίρεση). Όποιος λατρεύει τον ΑΛΛΑΧ με ελπίδα μόνο, τότε ανήκει στους Μουρτζία (αίρεση), και όποιος λατρεύει τον ΑΛΛΑΧ με αγάπη μόνο, τότε είναι σούφι (μυστικιστής). Όμως όποιος λατρεύει τον ΑΛΛΑΧ με αγάπη, ελπίδα, και φόβο (ταυτόχρονα), τότε είναι πιστός μονοθεϊστής”.
Είχα πει πιο πριν για τα λόγια του προφήτη ότι το πιο σημαντικό κομμάτι του σώματος μας είναι η καρδιά και ότι αν η καρδιά χαλάσει, τότε χαλάει όλο το σώμα.
Ο αλλάμα Ιμπν ουλ-Κάιγιμ αλ-Τζαουζίγια (ραχίμαχουλλάχ) είπε: “Η καρδιά είναι σαν το πουλί. Η αγάπη είναι το κεφάλι και τα δυο φτερά είναι η ελπίδα και ο φόβος” (al-Fawaid, Ibn Al-Qayyim).
Ο Προφήτης είπε: “Η καρδιά θα καταστραφεί αν δεν νιώσει θλίψη για τις αμαρτίες, έτσι όπως καταστρέφεται και μένει ερείπιο ένα σπίτι που κανένας δεν κατοικεί σε αυτό” [al-Bayhaqi, Shuabul-Iman 864, vol. 2, p. 270].
Αυτό είναι. Στη μεταθανάτια ζωή θα είμαστε μια καινούρια δημιουργία, άφθαρτοι, χωρίς κούραση και πόνο, θα έχουμε αιώνια γαλήνη και αιώνια χαρά, αγάπη και ειρήνη. Δεν θα έχουμε κακία, πονηριά, αδυναμίες, αρρώστιες κ.α. Τα ζευγάρια που ζούσαν σε αυτόν τον κόσμο, θα ζήσουν αιώνια μαζί και στον άλλον. Γιατί λοιπόν να θεωρείται αυτό ως κάτι πονηρό; Γιατί να υπάρχει αυτό το ενοχικό αίσθημα ως προς αυτό το θέμα;
“Για τους Μουσουλμάνους και τις Μουσουλμάνες, Για τους Πιστούς και τις Πιστές, Για τους ενάρετους και τις ενάρετες, Για τους δίκαιους και τις δίκαιες Για τους υπομένοντες και τις υπομένουσες καρτερικά, Για τους άνδρες και τις γυναίκες που ταπεινώνουν τον εαυτό τους, Για τους άνδρες και τις γυναίκες που κανονικά ελεούν, Για τους νηστεύοντες και τις νηστεύουσες, Για τους άνδρες και τις γυναίκες που φυλάγουν την αγνότητα τους, Γιαυτούς και γι’ αυτές που φέρνουν πολύ συχνά στη μνήμη τους τον ΑΛΛΑΧ, Γι’ αυτούς όλους ο ΑΛΛΑΧ έχει ετοιμάσει τη συγχώρηση κι εξαίρετη αμοιβή” (Κοράνι, 33:35).
Και η πιο μεγάλη προσφορά και χαρά που θα απολαύσουμε, θα είναι η θέα του Κυρίου μας’ ότι θα δούμε τον ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα, μια υπόσχεση και μία ευλογία και χάρη για όλους τους πιστούς, άνδρες και γυναίκες, χωρίς κανείς να αδικηθεί στο ελάχιστο:
“Κι όποιος κάνει τις καλές πράξεις είτε άνδρας είναι είτε γυναίκα, κι είναι πιστός αυτοί θα μπουν στον Παράδεισο κι ούτε θα αδικηθούν” (Κοράνι, 4:124).
Ο προφήτης λοιπόν μας καλεί πάντα να θυμόμαστε τα λόγια του ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα και τα δικά του, πάντοτε να έχουμε μέσα μας ταπείνωση και ειλικρίνεια, για να μη γίνουμε υποκριτές.
Ο Αμπντουλλαχ ιμπν Αμρ (ραντιγιαλλάχου άνχου) είπε ότι ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) είπε:
“Οποιος έχει τα ακόλουθα τέσσερα χαρακτηριστικά θα είναι καθαρός υποκριτής και όποιος έχει ένα από τα ακόλουθα τέσσερα χαρακτηριστικά θα έχει ένα χαρακτηριστικό της υποκρισίας, εκτός και αν το αφήσει.
1. Όποτε τον εμπιστεύονται, προδίδει (αποδεικνύεται μη έντιμος).
2. Όποτε μιλάει, λέει ένα ψέμα.
3. Όποτε κάνει μια συμφωνία, αποδεικνύεται δόλιος.
4. Όποτε μαλώνει, συμπεριφέρεται με έναν πολύ ασύνετο, κακό και προσβλητικό τρόπο” (Sahih Bukhari, 34;).
Ο Χανζάλα ιμπν αλ-Ράμπι αλ-Ουσάιντι (ραντιγιαλλάχου άνχου), ένας από τους γραφείς του Προφήτη Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) αναφέρει ότι ο Άμπου Μπακρ ας-Σιντίκ (ραντιγιαλλάχου άνχου) κάποτε τον συνάντησε και τον ρώτησε: “Τί κάνεις Χανζάλα;”. Εκείνος είπε: “Ο Χανζάλα εγινε υποκριτής”. Ο Άμπου Μπακρ είπε: “Δόξα πρέπει στον ΑΛΛΑΧ. Τί λες Χανζάλα;” και ο Χανζάλα απάντησε: “Οταν είμασταν μαζί με τον Προφήτη και μας έκανε κύρηγμα και μας έλεγε για την Κόλαση και τον Παράδεισο, νιώθαμε σαν να ήταν αυτά μπροστά στα μάτια μας. Όταν όμως φύγαμε και γυρίσαμε στις ασχολίες μας με τις γυναίκες, τα παιδιά, τη γη και τους κήπους μας, ξεχνάγαμε πολλά από όσα μας είχε συμβουλέψει ο Προφήτης”. Ο Άμπου Μπακρ του είπε: “Μα τον ΑΛΛΑΧ. Βρισκόμαστε όλοι στην ίδια κατάσταση”.
Ύστερα, και οι δυο τους παρουσιάστηκαν στον Προφήτη. Τότε ο Χανζάλα είπε στον προφήτη: “Απεσταλμένε του ΑΛΛΑΧ, ο Χανζάλα έγινε υποκριτής”. Ο Προφήτης τον ρώτησε τι εννοούσε με αυτό. Του είπε (ο Χανζάλα): “Απεσταλμένε του ΑΛΛΑΧ, όταν είμαστε μαζί σου και μας λες για τον Παράδεισο και την Κόλαση, νιώθουμε σαν να βρίσκονται μπροστά στα μάτια μας. Αλλά μόλις φύγουμε από κοντά σου, ασχολούμαστε με τις γυναίκες μας, τα παιδιά, τους κήπους και τη γη μας και ξεχνάμε πολλά από τις συμβουλές σου”. Ο Προφήτης είπε: “Μα τον ΑΛΛΑΧ, στου Οποίου τα χέρια βρίσκεται η ζωή μου, αν συνεχίζατε (να είστε) στην ίδια κατάσταση όπως όταν είστε μαζί μου, ενθυμούμενοι τον ΑΛΛΑΧ, άγγελοι θα έρχονταν κάτω για να σας σφίξουν το χέρι (να σας δώσουν χειραψία) όταν είστε στα κρεβάτια σας και στον δρόμο. Αλλά Χανζάλα, τέτοια πράγματα συμβαίνουν σπάνια”.
Το επανέλαβε αυτό τρεις φορές (Sahih Muslim, no. 6623;).
Ο αλλάμα Αμπντουρραχμάν ας-Σάντι είπε: “Εάν ο ΑΛΛΑΧ δεν έκανε τους πιστούς δυνατούς στον Παράδεισο, τότε θα έχαναν τα λογικά τους και θα πέθαιναν από την ευτυχία και την χαρά” (Abdur-Rahman as-Sadi, Taysiru’l-Karim, p. 205;).
Ο Άμπου Δαρρ (ραντιγιαλλάχου άνχου) ρώτησε τον Προφήτη:
-Απεσταλμένε του ΑΛΛΑΧ, τί θα σώσει κάποιον από την Φωτιά (της Κόλασης); -Η Πίστη στον ΑΛΛΑΧ.
-Υπάρχουν πράξεις που θα πρέπει να συνοδεύουν την Πίστη αυτή; -Θα πρέπει να δίνεις (σε ελεημοσύνη) από αυτά που ο ΑΛΛΑΧ σου έχει δώσει.
-Αν κάποιος είναι φτωχός και δεν έχει τίποτα να δόσει; -Θα έπρεπε να κάνει ό,τι είναι καλό και να απαγορεύει ό,τι είναι κακό.
-Απεσταλμένε του ΑΛΛΑΧ, αν δεν μπορεί να κάνει το καλό και να απαγορεύει το κακό; -Θα έπρεπε να βοηθάει τον αβοήθητο, που έχει ανάγκη.
-Τί εάν είναι ο ίδιος του αβοήθητος και δεν μπορεί να κάνει τίποτα; -Θα έπρεπε να βοηθάει αυτόν που έχει λαθέψει.
-Τί εάν είναι αδύνατος και δεν μπορεί να βοηθήσει αυτόν που έχει λαθέψει; -Δεν θέλεις να σκεφτείς για τον συνάνθρωπο σου σαν να έχει οτιδήποτε καλό..βοήθησε τον να μην κάνει οποιοδήποτε κακό στους ανθρώπους.
-Απεσταλμένε του ΑΛΛΑΧ, αν τα κάνει αυτά, θα μπει στον Παράδεισο; -Δεν υπάρχει πιστός που να τα κάνει αυτά και να μην τον πάρω από το χέρι και να τον οδηγήσω στον Παράδεισο (Sunan Bayhaqi -Albani, Sahih, al-Targheeb, 876;).