ΠΡΟΣ ΣΤΕΛΕΧΙΟΝ, ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΝΥΞΕΩΣ ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ (Ιωάννης Χρυσόστομος)

...

Τίς δέ ἐστιν ἡ ὀγδόη, ἀλλ' ἢ ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου ἡ μεγάλη καὶ ἐπιφανὴς, ἡ ὡς κλίβανος καιομένη, ἡ καὶ τὰς ἄνω δυνάμεις τρέμειν παρασκευάζουσα (Σεισθήσονται γὰρ, φησὶ, καὶ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν), ἡ πῦρ δεικνύουσα προτρέχον τοῦ βασιλέως τότε ἐκείνου; Ὀγδόην δὲ αὐτὴν ἐκάλεσε, τὸ τῆς καταστάσεως ἐνηλλαγμένον ἐμφαίνων, καὶ τῆς μελλούσης ζωῆς τὴν ἀνανέωσιν. Ὁ μὲν γὰρ παρὼν βίος οὐδὲν ἕτερόν ἐστιν, ἀλλ' ἢ ἑβδομὰς μία, ἀρχόμενος μὲν ἀπὸ τῆς πρώτης ἡμέρας, τελευτῶν δὲ εἰς τὴν ἑβδόμην, καὶ πάλιν τοῖς αὐτοῖς ἀνακυκλούμενος διαστήμασι, καὶ εἰς τὴν αὐτὴν ἀνιὼν ἀρχὴν, καὶ καταβαίνων εἰς τὴν τελευτήν. Διόπερ ὀγδόην ἡμέραν οὐκ ἄν τις εἴποι ποτὲ τὴν Κυριακὴν, ἀλλὰ πρώτην· οὐ γὰρ ἐκτείνεται εἰς ὄγδοον ἀριθμὸν ὁ τῆς ἑβδομάδος κύκλος. Ὅταν δὲ ταῦτα πάντα παύσηται καὶ καταλυθῇ, τότε ὁ τῆς ὀγδοάδος δρόμος εἰς μέσον ἄγεται· οὐ γὰρ ἀνατρέχει πάλιν ἐπὶ τὴν ἀρχὴν, ἀλλὰ τῶν ἑξῆς ἔχεται διαστημάτων.

https://melodos.com/thisavros/biblio.ph ... E%BF%CF%82


Λόγος Η’ εἰς τούς μακαρισμούς. Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης

Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης,
ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Τὸ μυστήριο τῆς ὄγδοης ἡμέρας 

H σειρὰ τῶν μαθημάτων τῆς ὑψηλῆς διδασκαλίας ὁδηγεῖ στὸ ὄγδοο σκαλοπάτι τὴ σημερινὴ ἐξέταση τοῦ ρητοῦ. Κρίνω ὅμως σκόπιμο νὰ μελετήσουμε πρῶτα τί εἶναι ἐκεῖνο τὸ μυστήριο τῆς ὄγδοης ἡμέρας, ποὺ προτάσσει ὁ Προφήτης σὲ δύο ψαλμοὺς (Ψάλμ. 6 καὶ 11). 
Τί ἀκριβῶς εἶναι ὁ μακαρισμὸς καὶ τί ἡ νομοθεσία γιὰ τὴν περιτομή, ποὺ καὶ τὰ δύο ἀναφέρονται ἀπ’ τὸ νόμο κατὰ τὴν ὄγδοη ἡμέρα. Ἴσως αὐτὸς ὁ ἀριθμός, δηλ. ὁ 8, νὰ ἔχει κάποια συγγένεια πρὸς τὸν ὄγδοο μακαρισμό, ποὺ βρίσκεται κορυφαῖος ἀνάμεσα σ’ ὅλους τους ἄλλους μακαρισμούς, στὸ πιὸ ψηλὸ σημεῖο τῆς καλῆς ἀνάβασης.
Γιατί ἐκεῖ μὲν ὁ Προφήτης μὲ τὸ σύμβολο τῆς ὄγδοης ὑπονοεῖ τὴν ἡμέρα τῆς ἀνάστασης, ἐνῶ ὁ καθαρισμὸς φανερώνει τὴν ἐπάνοδο τοῦ μολυσμένου ἀνθρώπου στὴν καθαρότητα καὶ στὴ φυσική του κατάσταση. 
Ἐξάλλου ἡ περιτομὴ σημαίνει τὴν ἀποβολὴ τῶν δερμάτινων χιτώνων, ποὺ φορέσαμε, ἀφοῦ γυμνωθήκαμε μετὰ τὴν παρακοὴ ποὺ δείξαμε πρὸς τὴ ζωή, δηλ. στὸ Θεό. Κι ἐδῶ ὁ ὄγδοος μακαρισμὸς ἀναφέρεται στὴν ἀποκατάσταση στοὺς οὐρανοὺς ἐκείνων, ποὺ ξέπεσαν στὴ δουλεία, ἀλλὰ ἀνακαλοῦνται καὶ πάλι ἀπ’ τὴ δουλεία στὴ βασιλεία.

Τὸ τέλος καὶ τὸ ἔπαθλο τῶν ἀγώνων 

«Μακάριοι, λέγει, εἶναι ὅσοι διώκονται γιὰ χάρη μου, γιατί σ’ αὐτοὺς ἀνήκει ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Νὰ ποιὸ εἶναι τὸ τέρμα τῶν ἀγώνων ποὺ γίνονται σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ βραβεῖο γιὰ τοὺς κόπους, τὸ ἔπαθλο γιὰ τοὺς ἱδρῶτες: Τὸ νὰ ἀξιωθοῦν νὰ γίνουν πολίτες τῆς οὐράνιας βασιλείας.