ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
Τέκνα μου, αγωνίζεσθε τον καλόν αγώνα, η αγάπη μενέτω, η αγάπη να είναι το κέντρον όλων των κινήσεων εν τω μέσω της αδελφότητος, ο εγωϊσμός μακράν από τον λογισμόν και από το στόμα. «Ο θέλων γενέσθαι πρώτος, έσται πάντων δούλος» (Μάρκ. 10.44), λέγει ο Κύριος, και εάν δεν γίνωμεν ως τα μικρά παιδιά εις την ακακίαν και απλότητα, ου μη εισέλθωμεν εις την βασιλείαν των ουρανών. Η αγάπη όταν διέπη μίαν αδελφότητα, τότε αοράτως ο Χριστός ευλογεί τα πάντα. Η χαρά, η ειρήνη, η θυσία υπέρ των αδελφών, πυρπολείται εις τα στήθη εκάστου αδελφού, αλλά και η προσευχή τότε γιγαντώνεται και όσον πλεονάζει, τόσον και η εν Χριστώ αγάπη και θυσία πλουτίζει τας ψυχάς και ο Χριστός δοξάζεται και λατρεύεται και γινόμεθα ταπεινά όργανα να δοξάζεται και το άγιον όνομα του Θεού. Η γνησία αγάπη δεν φθονεί τα καλά χαρίσματα του αδελφού, δεν χαίρει, όταν ακούη ταπεινωτικά λόγια, κατηγορίας δια τον αδελφόν, δεν εγκρατεύεται εις το να επαινή πάντοτε την προκοπήν του αδελφού. Η αγάπη ου ζηλοί, ου περπερεύεται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί το ιδικόν της συμφέρον, αλλά του αδελφού. Δεν θυμώνει, δεν σκέπτεται το κακόν, πάντα στέγει, πάντα υπομένει. Όποιος έχει γνησίαν αγάπην, ουδέποτε πίπτει αμαρτάνοντας εις τον αδελφόν του. Λοιπόν εύχεσθε, τέκνα, ίνα η αυτοαγάπη, ο Θεός μας, μας δώση το χάρισμα της εν Χριστώ αγάπης. Όταν αύτη η αγάπη θα βασιλεύση εις τας καρδίας μας, εις τους λόγους και εις τα έργα μας, τότε να ελπίζωμεν δι’ ένα αυριανόν μέλλον συγκροτήσεως εν Χριστώ αδελφότητος με πνεύμα Χριστού, με αίγλην πνευματικήν, με βάσεις αδιασείστους, με συμπαγή συγκρότησιν αδελφότητος ηνωμένης εις την γνώμην, με μίαν ψυχήν εις πολλά σώματα.
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
164ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
2. Τέκνα μου ηγαπημένα. Εύχομαι ο Θεός της αγάπης να σας ενισχύη εις την εις αλλήλους αγάπην και να σας δίδη εκείνην την αγάπην, που δεν πονηρεύεται, που δεν δημιουργεί σκάνδαλα, αλλ’ η οποία μάλλον τα διασκεδάζει με την σοφίαν που γεννά. Εύχομαι ο Κύριος να δώση αγάπην αγνήν, αγάπην, η οποία κλείει το στόμα του έχοντος ταύτην και δεν τον αφήνει να γκρεμισθή εις το βάραθρον της κατακρίσεως, της καταλαλιάς, της συκοφαντίας, του ψέμματος, της υποκρισίας και των αμετρήτων άλλων κακών, που γεννά δια της γλώσσης η έλλειψις της γνησίας αυτής κατά Θεόν αγάπης. Ο έχων αγάπην, εν τω Θεώ μένει, και ο Θεός εν αυτώ, και αύτη εστίν η μαρτυρία, ότι είμεθα του Θεού και αγαπώμεν Αυτόν, όταν έχωμεν γνησίαν και ανόθευτον αγάπην εις αλλήλους. «Πας ο μισών τον αδελφόν αυτού ανθρωποκτόνος εστί» (Α΄Ιωάν. 3,15) και εν τη πνευματική σκοτία ευρίσκεται και ουκ οίδε που υπάγει. Εντολήν σοβαρωτάτην έχομεν λάβει από τον Κύριον ημών Ιησούν, όπως αγαπώμεν αλλήλους, και ο διάβολος εντολήν έδωκεν εις τους υπακούοντας αυτόν όπως μισούν αλλήλους. Άρα Οποίου εντολήν φυλάσσομεν, Εκείνου και μαθηταί και υπήκοοι είμεθα. Φοβηθώμεν, τέκνα μου, την κατά του αδελφού ψυχρότητα και έχθραν και τους μετ’ αυτής διαφόρους λογισμούς, που ολίγον κατ’ ολίγον οδηγούν την ψυχήν εις το δαιμονικόν μίσος, διότι ως εις κύριον θα υποταχθώμεν εις τον εχθρόν της σωτηρίας ημών διάβολον και τότε αναρίθμητα κακά θα επισωρεύσωμεν εις την ταλαίπωρον ψυχήν μας! Η αγάπη είναι η βάσις, το θεμέλιον και η σκέπη της ψυχής εκείνης, που κατέχει αυτήν, και η ψυχή αυτή έχει μέσα της ένοικον τον Θεόν της αγάπης και ευφραίνεται κάθε στιγμήν λαμπρώς. Μέσα εις ένα κοινόβιον υπάρχει άμεσος ανάγκη, δια την σύστασιν και διατήρησίν του, να υπάρχη η αμοιβαία αγάπη μεταξύ των μελών αυτού, διότι η αγάπη θα είναι ο χρυσούς κρίκος, που θα ενώνη καθ’ όλα τους αδελφούς εις εν συμπαγές σώμα, το οποίον θα ανθίσταται εις τα σκάνδαλα, που αείποτε θα δημιουργή ο κύριος της έχθρας και του μίσους, ο διάβολος. Η αγάπη θα είναι η ανίκητος εκείνη δύναμις, που θα συγκρατή τα μέλη εις εν σώμα, με κεφαλήν τον προεστώτα, και η δύναμις αυτή θα υπερμαχή κάθε φοράν όταν θα παρίσταται ανάγκη, εναντίον της άλλης, της τελείως αντιθέτου δυνάμεως του κακού, που θα αγωνίζεται να αποσπάση τα μέλη από την ένότητα. Εις περίπτωσιν ελαστικής και χαλαράς αγάπης, η εναντία δύναμις του διαβόλου αναλόγως με την ελαστικότητα, την οποίαν θα υποστή η θερμότης της δυναμικής αγάπης, θα έχη και τα υπέρ αυτής τρόπαια. Ποία τα τρόπαια της εναντίας δυνάμεως; Τα σκάνδαλα μέσα εις την αδελφότητα, ως αντιλογίαι, ως παρακοή, ως φιλονεικίαι, ως υπερηφάνεια ως καυχήσεις, ως φθόνος, ως μίσος και τέλος ως λιποταξία από το κοινόβιον! Ας σκεφθώμεν, τέκνα, άράγε εις τον ουρανόν οι άγγελοι αντιλογούν, παρακούουν, ποιούν το θέλημά των, εχθρεύονται, μισούν, λιποτακτούν από τον τόπον της παραστάσεώς των απέναντι του θρόνου του Θεού; Όχι βέβαια. Τούτο το έκανε ο πρώην ανατέλλων εωσφόρος και κατερρίφθη και γέγονε Σατανάς! Ούτω και ημείς, εφ’ όσον αγγελικόν σχήμα ενεδύθημεν, άρα ουχί και κατά τρόπον αγγελικόν, χρεωστικώς οφείλομεν να περιπατώμεν; Πως αγγελικός βίος λογισθήσεται εν υμίν, όταν θα βλέπω μεταξύ σας αντιλογίας, μεμψιμοιρίας, φιλονεικίας, θελήματα, έχθρας και το χείριστον πάντων παρακοάς; Ουχί το αντίθετον ούτω θα διαπράττετε και θα εργάζεσθε όσων θα νουθετήσθε εκ της ταπεινότητός μου; Και ουχί περισσότερον κρίμα λήψεσθε, κατά το αγιογραφικόν λόγιον, ποιούντες τα εναντία, ότι «ο γνους και μη ποιήσας, δαρήσεται πολλάς» (Λουκ. 12,47), δηλαδή θα τιμωρηθή αυστηρώς μετά πολλών και δεινών πληγών και τιμωριών; Φοβηθώμεν, τέκνα, την παρακοήν εις τας νουθεσίας, διότι πάσα παράβασις και παρακοή λαμβάνει αναποφεύκτως τιμωρίαν και ας αγωνισθώμεν προς ταύτα. Πειθαρχήσατε λοιπόν εις ό,τι παραγγέλλεσθε, όπως τον αμάραντον στέφανον της αγάπης και υπακοής λάβετε τότε, όταν τα βραβεία και οι στέφανοι θα δίδωνται από τον αγωνοθέτην Ιησούν Χριστόν. Εύχομαι η υπέρμαχος των Χριστιανών Δέσποινα του κόσμου, να σας αξιώση δια των πρεσβειών Της και πάντων των αγίων, να λάβετε τον αμαράντινον τούτον στέφανον της αιωνίου δόξης!
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
2. Τέκνα μου ηγαπημένα. Εύχομαι ο Θεός της αγάπης να σας ενισχύη εις την εις αλλήλους αγάπην και να σας δίδη εκείνην την αγάπην, που δεν πονηρεύεται, που δεν δημιουργεί σκάνδαλα, αλλ’ η οποία μάλλον τα διασκεδάζει με την σοφίαν που γεννά. Εύχομαι ο Κύριος να δώση αγάπην αγνήν, αγάπην, η οποία κλείει το στόμα του έχοντος ταύτην και δεν τον αφήνει να γκρεμισθή εις το βάραθρον της κατακρίσεως, της καταλαλιάς, της συκοφαντίας, του ψέμματος, της υποκρισίας και των αμετρήτων άλλων κακών, που γεννά δια της γλώσσης η έλλειψις της γνησίας αυτής κατά Θεόν αγάπης. Ο έχων αγάπην, εν τω Θεώ μένει, και ο Θεός εν αυτώ, και αύτη εστίν η μαρτυρία, ότι είμεθα του Θεού και αγαπώμεν Αυτόν, όταν έχωμεν γνησίαν και ανόθευτον αγάπην εις αλλήλους. «Πας ο μισών τον αδελφόν αυτού ανθρωποκτόνος εστί» (Α΄Ιωάν. 3,15) και εν τη πνευματική σκοτία ευρίσκεται και ουκ οίδε που υπάγει. Εντολήν σοβαρωτάτην έχομεν λάβει από τον Κύριον ημών Ιησούν, όπως αγαπώμεν αλλήλους, και ο διάβολος εντολήν έδωκεν εις τους υπακούοντας αυτόν όπως μισούν αλλήλους. Άρα Οποίου εντολήν φυλάσσομεν, Εκείνου και μαθηταί και υπήκοοι είμεθα. Φοβηθώμεν, τέκνα μου, την κατά του αδελφού ψυχρότητα και έχθραν και τους μετ’ αυτής διαφόρους λογισμούς, που ολίγον κατ’ ολίγον οδηγούν την ψυχήν εις το δαιμονικόν μίσος, διότι ως εις κύριον θα υποταχθώμεν εις τον εχθρόν της σωτηρίας ημών διάβολον και τότε αναρίθμητα κακά θα επισωρεύσωμεν εις την ταλαίπωρον ψυχήν μας! Η αγάπη είναι η βάσις, το θεμέλιον και η σκέπη της ψυχής εκείνης, που κατέχει αυτήν, και η ψυχή αυτή έχει μέσα της ένοικον τον Θεόν της αγάπης και ευφραίνεται κάθε στιγμήν λαμπρώς. Μέσα εις ένα κοινόβιον υπάρχει άμεσος ανάγκη, δια την σύστασιν και διατήρησίν του, να υπάρχη η αμοιβαία αγάπη μεταξύ των μελών αυτού, διότι η αγάπη θα είναι ο χρυσούς κρίκος, που θα ενώνη καθ’ όλα τους αδελφούς εις εν συμπαγές σώμα, το οποίον θα ανθίσταται εις τα σκάνδαλα, που αείποτε θα δημιουργή ο κύριος της έχθρας και του μίσους, ο διάβολος. Η αγάπη θα είναι η ανίκητος εκείνη δύναμις, που θα συγκρατή τα μέλη εις εν σώμα, με κεφαλήν τον προεστώτα, και η δύναμις αυτή θα υπερμαχή κάθε φοράν όταν θα παρίσταται ανάγκη, εναντίον της άλλης, της τελείως αντιθέτου δυνάμεως του κακού, που θα αγωνίζεται να αποσπάση τα μέλη από την ένότητα. Εις περίπτωσιν ελαστικής και χαλαράς αγάπης, η εναντία δύναμις του διαβόλου αναλόγως με την ελαστικότητα, την οποίαν θα υποστή η θερμότης της δυναμικής αγάπης, θα έχη και τα υπέρ αυτής τρόπαια. Ποία τα τρόπαια της εναντίας δυνάμεως; Τα σκάνδαλα μέσα εις την αδελφότητα, ως αντιλογίαι, ως παρακοή, ως φιλονεικίαι, ως υπερηφάνεια ως καυχήσεις, ως φθόνος, ως μίσος και τέλος ως λιποταξία από το κοινόβιον! Ας σκεφθώμεν, τέκνα, άράγε εις τον ουρανόν οι άγγελοι αντιλογούν, παρακούουν, ποιούν το θέλημά των, εχθρεύονται, μισούν, λιποτακτούν από τον τόπον της παραστάσεώς των απέναντι του θρόνου του Θεού; Όχι βέβαια. Τούτο το έκανε ο πρώην ανατέλλων εωσφόρος και κατερρίφθη και γέγονε Σατανάς! Ούτω και ημείς, εφ’ όσον αγγελικόν σχήμα ενεδύθημεν, άρα ουχί και κατά τρόπον αγγελικόν, χρεωστικώς οφείλομεν να περιπατώμεν; Πως αγγελικός βίος λογισθήσεται εν υμίν, όταν θα βλέπω μεταξύ σας αντιλογίας, μεμψιμοιρίας, φιλονεικίας, θελήματα, έχθρας και το χείριστον πάντων παρακοάς; Ουχί το αντίθετον ούτω θα διαπράττετε και θα εργάζεσθε όσων θα νουθετήσθε εκ της ταπεινότητός μου; Και ουχί περισσότερον κρίμα λήψεσθε, κατά το αγιογραφικόν λόγιον, ποιούντες τα εναντία, ότι «ο γνους και μη ποιήσας, δαρήσεται πολλάς» (Λουκ. 12,47), δηλαδή θα τιμωρηθή αυστηρώς μετά πολλών και δεινών πληγών και τιμωριών; Φοβηθώμεν, τέκνα, την παρακοήν εις τας νουθεσίας, διότι πάσα παράβασις και παρακοή λαμβάνει αναποφεύκτως τιμωρίαν και ας αγωνισθώμεν προς ταύτα. Πειθαρχήσατε λοιπόν εις ό,τι παραγγέλλεσθε, όπως τον αμάραντον στέφανον της αγάπης και υπακοής λάβετε τότε, όταν τα βραβεία και οι στέφανοι θα δίδωνται από τον αγωνοθέτην Ιησούν Χριστόν. Εύχομαι η υπέρμαχος των Χριστιανών Δέσποινα του κόσμου, να σας αξιώση δια των πρεσβειών Της και πάντων των αγίων, να λάβετε τον αμαράντινον τούτον στέφανον της αιωνίου δόξης!
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
165ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
3. Παιδί μου, τους λογισμούς τους κακούς, που σου φέρνει ο διάβολος σπρώχνοντάς σε εις συγκατάθεσιν, πρόσεχε να τους διώκης, ιδίως της μισαδελφίας, καθόλου να μη τους προσέχης, διότι έχουν ως σκοπόν να σου αφαιρέσουν την μεγαλυτέραν αρετήν, την αγάπην, και όταν τούτο το κατορθώσουν, εκέρδισαν εξ ολοκλήρου την ψυχήν σου. Και τότε, όταν χάσωμεν την αγάπην, δηλαδή τον Θεόν, διότι ο Θεός είναι αγάπη και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ, τι άλλο μας απομένει πλέον δια σωτηρίαν; Καθώς λέγει και ο απόστολος Ιωάννης, «ο μισών τον αδελφόν του, ανθρωποκτόνος εστί» ( Ιωάν. Γ,15 ) «και εν τη σκοτία περιπατεί και ουκ οίδε που υπάγει, ότι η σκοτία ετύφλωσε τους οφθαλμούς αυτού» ( Α΄ Ιωάν. Β΄11 ).
Καθόλου, παιδί μου, μη δέχεσαι εις ακρόασιν τους μισαδέλφους αυτούς λογισμούς, αλλά δίωκέ τους αμέσως και λέγε την ευχήν ή λέγε εις τον σατανάν: «Όσον εσύ, διάβολε, μου φέρεις τους μισαδέλφους λογισμούς, τόσον εγώ θα αγαπώ τους αδελφούς μου, διότι έχω διαταγήν από τον Χριστόν μου, όχι μόνον να τους αγαπώ, αλλά και να θυσιασθώ δι’ αυτούς, καθώς και ο Χριστός εθυσιάσθη δι’ εμέ τον ελεεινόν», και αμέσως νοερώς να ασπάζεσαι τα πράγματα, δια τα οποία σου φέρει το μίσος, και να λέγης: «Για δες, σατανά φθονερέ, πόσον τους αγαπώ, θα πεθάνω δι’ αυτούς»! Κάμνοντας λοιπόν ούτω και βλέποντας ο Θεός την καλήν σου θέλησιν και τον τρόπον που μεταχειρίζεσαι, δια να νικήσης τον διάβολον, αμέσως έρχεται εις βοήθειάν σου και σε απαλλάσει.
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
3. Παιδί μου, τους λογισμούς τους κακούς, που σου φέρνει ο διάβολος σπρώχνοντάς σε εις συγκατάθεσιν, πρόσεχε να τους διώκης, ιδίως της μισαδελφίας, καθόλου να μη τους προσέχης, διότι έχουν ως σκοπόν να σου αφαιρέσουν την μεγαλυτέραν αρετήν, την αγάπην, και όταν τούτο το κατορθώσουν, εκέρδισαν εξ ολοκλήρου την ψυχήν σου. Και τότε, όταν χάσωμεν την αγάπην, δηλαδή τον Θεόν, διότι ο Θεός είναι αγάπη και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ, τι άλλο μας απομένει πλέον δια σωτηρίαν; Καθώς λέγει και ο απόστολος Ιωάννης, «ο μισών τον αδελφόν του, ανθρωποκτόνος εστί» ( Ιωάν. Γ,15 ) «και εν τη σκοτία περιπατεί και ουκ οίδε που υπάγει, ότι η σκοτία ετύφλωσε τους οφθαλμούς αυτού» ( Α΄ Ιωάν. Β΄11 ).
Καθόλου, παιδί μου, μη δέχεσαι εις ακρόασιν τους μισαδέλφους αυτούς λογισμούς, αλλά δίωκέ τους αμέσως και λέγε την ευχήν ή λέγε εις τον σατανάν: «Όσον εσύ, διάβολε, μου φέρεις τους μισαδέλφους λογισμούς, τόσον εγώ θα αγαπώ τους αδελφούς μου, διότι έχω διαταγήν από τον Χριστόν μου, όχι μόνον να τους αγαπώ, αλλά και να θυσιασθώ δι’ αυτούς, καθώς και ο Χριστός εθυσιάσθη δι’ εμέ τον ελεεινόν», και αμέσως νοερώς να ασπάζεσαι τα πράγματα, δια τα οποία σου φέρει το μίσος, και να λέγης: «Για δες, σατανά φθονερέ, πόσον τους αγαπώ, θα πεθάνω δι’ αυτούς»! Κάμνοντας λοιπόν ούτω και βλέποντας ο Θεός την καλήν σου θέλησιν και τον τρόπον που μεταχειρίζεσαι, δια να νικήσης τον διάβολον, αμέσως έρχεται εις βοήθειάν σου και σε απαλλάσει.
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
166ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
4. Εύχομαι εις τον Πανάγαθον Θεόν να καταπέμψη το Πανάγιον Πνεύμα, όπως εις τους Θεοπέμπους αυτού αγίους αποστόλους, δια να φωτισθήτε να βαδίζητε τον πολύμοχθον δρόμον της σωτηρίας. «Ιδού δη τι καλόν ή τι τερπνόν, αλλ’ ή το κατοικείν αδελφούς ( εν αγάπη ) επί το αυτό» ( Ψαλμ. 132,1 ). Δεν υπάρχει ωραιότερον πράγμα όταν μία αδελφότης γέμη της κατά Θεόν αγάπης. Τα πάντα γελούν, όλα είναι μεστά ωραιότητος, ο δε Θεός άνωθεν ευφραίνεται και χαίρουν τα άγια πνεύματα των αγγέλων, όπου η αγάπη είναι άπειρη. «Αγαπάτε αλλήλους, καθώς καγώ ηγάπησα υμάς», «εν τούτω γνώσονται ότι εμοί μαθηταί εστε, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» ( Ιωαν. 13,35 ).
Ω αγάπη, όποιος σε κατέχει, όντως μακαρία εστίν η καρδία αυτού, διότι μέσα εις την αγάπην τι θέλεις και δεν ευρίσκεις! Ταπείνωσιν, χαράν, υπομονήν, αγαθότητα, συμπάθειαν, επιείκειαν, φωτισμόν κ.λ.π.
Άκοπός εστιν ο ωραίος δρόμος της αγάπης και εν τη αγάπη ουκ έστι μώμος ουδέ κηλίδα, αλλά η συνείδησις μαρτυρεί ότι η ψυχή έχει παρρησίαν προς τον Θεόν. Όταν όμως δεν υπάρχει αγάπη, τότε δεν έχει παρρησίαν η ψυχή εις την προσευχήν της, αλλά ως νικημένη, ως άνανδρος, δεν ημπορεί να σηκώση το κεφάλι της, διότι ελέγχεται ότι δεν αγαπά, καθώς ηγάπησε αυτήν ο Θεός, παραβαίνει την εντολήν του Θεού. Εάν δεν αγαπώμεν τον αδελφόν μας, όπου τον βλέπομεν, πως θα αγαπήσωμεν τον Θεόν, όπου δεν Τον βλέπομεν; Ο έχων αγάπην αληθινήν, έχει τον Θεόν, όποιος δεν έχει αγάπην, δεν έχει τον Θεόν εν εαυτώ. «Είδες τον αδελφόν σου, είδες τον Θεόν», «εκ του πλησίον σου, εστίν η σωτηρία», λέγουν οι άγιοι πατέρες. Οι παλαιοί όσιοι πατέρες περιεπάτουν άκοπα τον δρόμον της σωτηρίας, διότι τα πάντα εθυσίαζον ίνα μη εκπέσουν από την αγάπην, η αγάπη ήτο ο σκοπός της ζωής των. Ο ιδικός μας δρόμος είναι εσπαρμένος όλος αγκάθια και αυτά εφύτρωσαν διότι έλειψεν η αγάπη, και δια τούτο όταν περιπατώμεν, συνεχώς αυτοαιμορραγούμεν. Τα θεμέλια του οίκου σαλεύονται, όταν το θεμέλιον της αγάπης δεν το στερεώνωμεν καλώς.
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
4. Εύχομαι εις τον Πανάγαθον Θεόν να καταπέμψη το Πανάγιον Πνεύμα, όπως εις τους Θεοπέμπους αυτού αγίους αποστόλους, δια να φωτισθήτε να βαδίζητε τον πολύμοχθον δρόμον της σωτηρίας. «Ιδού δη τι καλόν ή τι τερπνόν, αλλ’ ή το κατοικείν αδελφούς ( εν αγάπη ) επί το αυτό» ( Ψαλμ. 132,1 ). Δεν υπάρχει ωραιότερον πράγμα όταν μία αδελφότης γέμη της κατά Θεόν αγάπης. Τα πάντα γελούν, όλα είναι μεστά ωραιότητος, ο δε Θεός άνωθεν ευφραίνεται και χαίρουν τα άγια πνεύματα των αγγέλων, όπου η αγάπη είναι άπειρη. «Αγαπάτε αλλήλους, καθώς καγώ ηγάπησα υμάς», «εν τούτω γνώσονται ότι εμοί μαθηταί εστε, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» ( Ιωαν. 13,35 ).
Ω αγάπη, όποιος σε κατέχει, όντως μακαρία εστίν η καρδία αυτού, διότι μέσα εις την αγάπην τι θέλεις και δεν ευρίσκεις! Ταπείνωσιν, χαράν, υπομονήν, αγαθότητα, συμπάθειαν, επιείκειαν, φωτισμόν κ.λ.π.
Άκοπός εστιν ο ωραίος δρόμος της αγάπης και εν τη αγάπη ουκ έστι μώμος ουδέ κηλίδα, αλλά η συνείδησις μαρτυρεί ότι η ψυχή έχει παρρησίαν προς τον Θεόν. Όταν όμως δεν υπάρχει αγάπη, τότε δεν έχει παρρησίαν η ψυχή εις την προσευχήν της, αλλά ως νικημένη, ως άνανδρος, δεν ημπορεί να σηκώση το κεφάλι της, διότι ελέγχεται ότι δεν αγαπά, καθώς ηγάπησε αυτήν ο Θεός, παραβαίνει την εντολήν του Θεού. Εάν δεν αγαπώμεν τον αδελφόν μας, όπου τον βλέπομεν, πως θα αγαπήσωμεν τον Θεόν, όπου δεν Τον βλέπομεν; Ο έχων αγάπην αληθινήν, έχει τον Θεόν, όποιος δεν έχει αγάπην, δεν έχει τον Θεόν εν εαυτώ. «Είδες τον αδελφόν σου, είδες τον Θεόν», «εκ του πλησίον σου, εστίν η σωτηρία», λέγουν οι άγιοι πατέρες. Οι παλαιοί όσιοι πατέρες περιεπάτουν άκοπα τον δρόμον της σωτηρίας, διότι τα πάντα εθυσίαζον ίνα μη εκπέσουν από την αγάπην, η αγάπη ήτο ο σκοπός της ζωής των. Ο ιδικός μας δρόμος είναι εσπαρμένος όλος αγκάθια και αυτά εφύτρωσαν διότι έλειψεν η αγάπη, και δια τούτο όταν περιπατώμεν, συνεχώς αυτοαιμορραγούμεν. Τα θεμέλια του οίκου σαλεύονται, όταν το θεμέλιον της αγάπης δεν το στερεώνωμεν καλώς.
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
167ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
5. Βιάζου, παιδί μου, δια την ψυχήν σου, βιάζου να αναπαύσης τους αδελφούς και ο Κύριος θα αναπαύση εσένα, θα σου δώση την χάριν Του. Κάμνε υπομονήν, κάμνε υπακοήν, γίνε «σκουπίδι» εις όλους και θα σε φωτίση ο Κύριος. Εκείνος είναι μεγάλος, όστις έχει περισσοτέραν ταπείνωσιν. Ο Θεός δίδει χάριν εις εκείνον, ο οποίος έχει φόβον Θεού και υπακούει εις όλους σαν παιδάκι μικρόν και διαρκώς ζητεί το άγιον θέλημα του Θεού. Ποτέ δεν ζητεί να γίνη το θέλημα το ιδικόν του, αλλά το θέλημα του Θεού και των άλλων. Πάντοτε λέγει: «Όπως θέλετε, όπως ηξεύρετε», την ιδικήν του γνώμην δεν δίδει, διότι έχει τον εαυτόν του μικρότερον πάντων, όταν του είπουν να κάνη κάτι είναι πρόθυμος λέγοντας: «Νάναι ευλογημένον». Λοιπόν, παιδί μου, αυτά να κάμνης και εσύ, όπου τρέμουν οι δαίμονες και φεύγουν μακράν και πλέον δεν πλησιάζουν, πολύ φοβούνται όταν βλέπουν ταπείνωσιν, υπακοήν και αγάπην εις όλους.
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
5. Βιάζου, παιδί μου, δια την ψυχήν σου, βιάζου να αναπαύσης τους αδελφούς και ο Κύριος θα αναπαύση εσένα, θα σου δώση την χάριν Του. Κάμνε υπομονήν, κάμνε υπακοήν, γίνε «σκουπίδι» εις όλους και θα σε φωτίση ο Κύριος. Εκείνος είναι μεγάλος, όστις έχει περισσοτέραν ταπείνωσιν. Ο Θεός δίδει χάριν εις εκείνον, ο οποίος έχει φόβον Θεού και υπακούει εις όλους σαν παιδάκι μικρόν και διαρκώς ζητεί το άγιον θέλημα του Θεού. Ποτέ δεν ζητεί να γίνη το θέλημα το ιδικόν του, αλλά το θέλημα του Θεού και των άλλων. Πάντοτε λέγει: «Όπως θέλετε, όπως ηξεύρετε», την ιδικήν του γνώμην δεν δίδει, διότι έχει τον εαυτόν του μικρότερον πάντων, όταν του είπουν να κάνη κάτι είναι πρόθυμος λέγοντας: «Νάναι ευλογημένον». Λοιπόν, παιδί μου, αυτά να κάμνης και εσύ, όπου τρέμουν οι δαίμονες και φεύγουν μακράν και πλέον δεν πλησιάζουν, πολύ φοβούνται όταν βλέπουν ταπείνωσιν, υπακοήν και αγάπην εις όλους.
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
168ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
9. Παιδί μου, πάντα να δικαιολογής τον αδελφόν σου και τον εαυτόν σου να κατακρίνης. Ποτέ να μη δικαιώσης τας πράξεις σου, μάθε το «συγχώρησόν με», δηλαδή το «ευλόγησον» και η ταπείνωσις θα επισκηνώση εντός σου. Κάνε υπομονήν και παράβλεπε τα σφάλματα του αδελφού σου, μνημονεύων την μακροθυμίαν του Θεού επί των ιδικών σου σφαλμάτων. Αγάπησον, καθώς σε αγαπά ο Ιησούς και καθώς θέλεις να σε αγαπούν και σε οι άλλοι. Κράτησον την σιωπήν, την συνεχή προσευχήν και την αυτοκατηγορίαν και τότε θα ίδης πόσον πένθος και δάκρυα και χαράν θα αισθανθής. Εάν όμως δεν τα κρατήσης, δηλαδή αμελήσης να τα εφαρμόσης, τότε η ψυχρότης και η ξηρασία θα αντικαταστήσουν τας ανωτέρω χάριτας. Αγάπησον τους αδελφούς, και η αγάπη σου θα φανή, όταν παρ’ όλας τας αδυναμίας των, εσύ εις ουδέν τας λογίζεσαι και τους αγαπάς. Η αγάπη θα σε φυλάξη από όλας τας αμαρτίας. Έξω από τον εαυτόν σου μη σκέπτεσαι τίποτε, αλλά τον εαυτόν σου συνεχώς μέμφου και αυτός είναι ο καλύτερος δρόμος.
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
9. Παιδί μου, πάντα να δικαιολογής τον αδελφόν σου και τον εαυτόν σου να κατακρίνης. Ποτέ να μη δικαιώσης τας πράξεις σου, μάθε το «συγχώρησόν με», δηλαδή το «ευλόγησον» και η ταπείνωσις θα επισκηνώση εντός σου. Κάνε υπομονήν και παράβλεπε τα σφάλματα του αδελφού σου, μνημονεύων την μακροθυμίαν του Θεού επί των ιδικών σου σφαλμάτων. Αγάπησον, καθώς σε αγαπά ο Ιησούς και καθώς θέλεις να σε αγαπούν και σε οι άλλοι. Κράτησον την σιωπήν, την συνεχή προσευχήν και την αυτοκατηγορίαν και τότε θα ίδης πόσον πένθος και δάκρυα και χαράν θα αισθανθής. Εάν όμως δεν τα κρατήσης, δηλαδή αμελήσης να τα εφαρμόσης, τότε η ψυχρότης και η ξηρασία θα αντικαταστήσουν τας ανωτέρω χάριτας. Αγάπησον τους αδελφούς, και η αγάπη σου θα φανή, όταν παρ’ όλας τας αδυναμίας των, εσύ εις ουδέν τας λογίζεσαι και τους αγαπάς. Η αγάπη θα σε φυλάξη από όλας τας αμαρτίας. Έξω από τον εαυτόν σου μη σκέπτεσαι τίποτε, αλλά τον εαυτόν σου συνεχώς μέμφου και αυτός είναι ο καλύτερος δρόμος.
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
169ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
10. Η ψυχή σας εύχομαι να υγιαίνη περισσότερον, διότι όταν η ψυχή είναι υγιής, έχει υπομονήν εις τας θλίψεις, έχει αυταπάρνησιν εις το σώμα και εις τον λογισμόν, δεν την φοβίζουν ούτε αι ασθένειαι, ούτε οι φίλαυτοι λογισμοί. Όταν υγιαίνη η ψυχή, έχει αγάπην μέσα της, δεν σκανδαλίζει, υπομένει τον βαρύν λόγον του αδελφού, δεν θεατρίζει τα σφάλματά του, πάντοτε έχει λόγον καλόν να είπη δια τον αδελφόν, υποχωρεί και γλυτώνει από λογισμούς και στενοχωρίαν. Όταν υγιαίνη η ψυχή, δεν θυμώνει, δεν γογγύζει, δεν αντιμιλεί, δεν ψιθυρίζει, δεν παρακούει, δεν ιδιορρυθμεί και τόσα άλλα που συνεπάγεται η καλή υγεία της ψυχής. Αυτήν την υγείαν ζητώ από εσάς, αυτήν νουθετώ, δι’ αυτήν εύχομαι.
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
10. Η ψυχή σας εύχομαι να υγιαίνη περισσότερον, διότι όταν η ψυχή είναι υγιής, έχει υπομονήν εις τας θλίψεις, έχει αυταπάρνησιν εις το σώμα και εις τον λογισμόν, δεν την φοβίζουν ούτε αι ασθένειαι, ούτε οι φίλαυτοι λογισμοί. Όταν υγιαίνη η ψυχή, έχει αγάπην μέσα της, δεν σκανδαλίζει, υπομένει τον βαρύν λόγον του αδελφού, δεν θεατρίζει τα σφάλματά του, πάντοτε έχει λόγον καλόν να είπη δια τον αδελφόν, υποχωρεί και γλυτώνει από λογισμούς και στενοχωρίαν. Όταν υγιαίνη η ψυχή, δεν θυμώνει, δεν γογγύζει, δεν αντιμιλεί, δεν ψιθυρίζει, δεν παρακούει, δεν ιδιορρυθμεί και τόσα άλλα που συνεπάγεται η καλή υγεία της ψυχής. Αυτήν την υγείαν ζητώ από εσάς, αυτήν νουθετώ, δι’ αυτήν εύχομαι.
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
170ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
11. Προς αγωνιζόμενον Χριστιανόν
Α΄ Επιστολή
Υπόμεινον το άτομον αυτό, που σε λυπεί και σου προκαλεί σκάνδαλα, υπόμενέ το μετά χαράς, προσεύχου δι’ αυτόν κάθε ημέραν. Προσπάθησε πάντοτε να του κάνης καλόν, να τον επαινής, να του ομιλής με αγάπην, και ο Θεός θα κάνη το θαύμα Του και θα διορθωθή, και θα δοξασθή ο Χριστός μας και θα σκάση ο διάβολος, που δημιουργεί όλα τα σκάνδαλα. Βίαζε τον εαυτόν σου να κόψης ιδίως το ψεύδος και την κατάκρισιν. Ο κανόνας σου είναι να τραβάς ένα κομβοσχοίνι την ημέραν δια το άτομον αυτό που σε μισεί, ίνα τον φωτίση ο Θεός εις την μετάνοιαν και επί ένα μήνα να κάνης από 10 μετάνοιες. Εάν κάνη εναντίον σου κάτι το άτομον αυτό, εσύ παράβλεψε, κάνε υπομονήν, αδικήθητι και μην αδικήσης, ραπίσθητι και μη ραπίσης, κατακρίθητι και μη κατακρίνης, και όταν ταύτα ποιήσης, ο Υιός του Θεού θα ενοικήση εν τη ψυχή σου συν Πατρί και Αγίω Πνεύματι. Αγωνίζου τον καλόν αγώνα, παράβλεπε τας πράξεις του προσώπου αυτού, καθώς και ο Χριστός μας έχει παραβλέψει τα αμαρτήματά σου.
Β΄ Επιστολή
Χάρηκα που μαθαίνω ότι βιάζεσαι να τον νικήσης με τον τρόπον σου τον άνθρωπον αυτόν, που τόσον σε κατατρέχει, ναι, παιδί μου, η αγάπη τα πάντα νικά, την αγάπην δίωκε, την ταπείνωσιν, την καθαρότητα. Να τραβάς ένα κομβοσχοίνι δια τον άνθρωπον αυτόν, ο Χριστός θα τον φωτίση. Ο διάβολος τα κάνει όλα, όταν ο Χριστός μας τον διώξη, τότε θα γίνη «αρνάκι».
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
11. Προς αγωνιζόμενον Χριστιανόν
Α΄ Επιστολή
Υπόμεινον το άτομον αυτό, που σε λυπεί και σου προκαλεί σκάνδαλα, υπόμενέ το μετά χαράς, προσεύχου δι’ αυτόν κάθε ημέραν. Προσπάθησε πάντοτε να του κάνης καλόν, να τον επαινής, να του ομιλής με αγάπην, και ο Θεός θα κάνη το θαύμα Του και θα διορθωθή, και θα δοξασθή ο Χριστός μας και θα σκάση ο διάβολος, που δημιουργεί όλα τα σκάνδαλα. Βίαζε τον εαυτόν σου να κόψης ιδίως το ψεύδος και την κατάκρισιν. Ο κανόνας σου είναι να τραβάς ένα κομβοσχοίνι την ημέραν δια το άτομον αυτό που σε μισεί, ίνα τον φωτίση ο Θεός εις την μετάνοιαν και επί ένα μήνα να κάνης από 10 μετάνοιες. Εάν κάνη εναντίον σου κάτι το άτομον αυτό, εσύ παράβλεψε, κάνε υπομονήν, αδικήθητι και μην αδικήσης, ραπίσθητι και μη ραπίσης, κατακρίθητι και μη κατακρίνης, και όταν ταύτα ποιήσης, ο Υιός του Θεού θα ενοικήση εν τη ψυχή σου συν Πατρί και Αγίω Πνεύματι. Αγωνίζου τον καλόν αγώνα, παράβλεπε τας πράξεις του προσώπου αυτού, καθώς και ο Χριστός μας έχει παραβλέψει τα αμαρτήματά σου.
Β΄ Επιστολή
Χάρηκα που μαθαίνω ότι βιάζεσαι να τον νικήσης με τον τρόπον σου τον άνθρωπον αυτόν, που τόσον σε κατατρέχει, ναι, παιδί μου, η αγάπη τα πάντα νικά, την αγάπην δίωκε, την ταπείνωσιν, την καθαρότητα. Να τραβάς ένα κομβοσχοίνι δια τον άνθρωπον αυτόν, ο Χριστός θα τον φωτίση. Ο διάβολος τα κάνει όλα, όταν ο Χριστός μας τον διώξη, τότε θα γίνη «αρνάκι».
Re: ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
171ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
12. Να προτιμάς εις όλα τον αδελφόν σου, ο σεβασμός προς τους άλλους να σε διακρίνη. Δια το όνομα του Θεού, μη μαλώνης, μη κατακρίνης, αυτά δεν είναι πράξεις μοναχού, αλλά κοσμικού μακράν του Θεού ευρισκομένου. Εσύ είσαι αφιερωμένος εις τον Θεόν, ό,τι θέλει ο Θεός, εκείνο να πράττης, εκείνο να σε διέπη εις την μετά των άλλων διαγωγήν σου. Όταν βλέπης πως μαλώνεις κ.λ.π., τότε πρέπει να γνωρίζης, ότι κάμνεις το θέλημα του διαβόλου και ο Θεός πικραίνεται πάρα πολύ, οι δε άγγελοι, που σε βλέπουν, σκυθρωποί θα λέγουν: «Μα τι έχει ούτος και μάχεται; Δεν σκέπτεται την εντολήν του Θεού, την αγάπην;». Ενώ όταν σε βλέπουν να θυσιάζεσαι δια την αγάπην του Χριστού, χαίρονται και αυτοί και μεγαλύνουν τον Θεόν, που δίδει την χάριν Του να νικά ο άνθρωπος τον διάβολον.
Περί Αγάπης και Συγχωρητικότητος προς τους αδελφούς.
12. Να προτιμάς εις όλα τον αδελφόν σου, ο σεβασμός προς τους άλλους να σε διακρίνη. Δια το όνομα του Θεού, μη μαλώνης, μη κατακρίνης, αυτά δεν είναι πράξεις μοναχού, αλλά κοσμικού μακράν του Θεού ευρισκομένου. Εσύ είσαι αφιερωμένος εις τον Θεόν, ό,τι θέλει ο Θεός, εκείνο να πράττης, εκείνο να σε διέπη εις την μετά των άλλων διαγωγήν σου. Όταν βλέπης πως μαλώνεις κ.λ.π., τότε πρέπει να γνωρίζης, ότι κάμνεις το θέλημα του διαβόλου και ο Θεός πικραίνεται πάρα πολύ, οι δε άγγελοι, που σε βλέπουν, σκυθρωποί θα λέγουν: «Μα τι έχει ούτος και μάχεται; Δεν σκέπτεται την εντολήν του Θεού, την αγάπην;». Ενώ όταν σε βλέπουν να θυσιάζεσαι δια την αγάπην του Χριστού, χαίρονται και αυτοί και μεγαλύνουν τον Θεόν, που δίδει την χάριν Του να νικά ο άνθρωπος τον διάβολον.
