Κύκνειο άσμα.Aπο που προέρχεται η φράση.

1
Γνωρίζεται από που προέρχεται η εκφραση "κύκνειο άσμα" στην Ελληνική γλώσσα ; Λοιπόν προέρχεται από την παρατήρηση ότι οι κύκνοι πριν πεθάνουν τραγουδούν. Οι κύκνοι σύμφωνα με την αρχαία παράδοση των Ελλήνων ήταν τα ιερά πτηνά του Απόλλωνα ο οποίος ήταν κιθαριστής και μάντης. Οι κύκνοι λοιπόν όταν λάμβαναν ειδοποίηση ότι θα πεθάνουν (μάντευαν το θάνατο τους) τότε ξεκινούσαν να κελαηδούν.

Υπάρχει ένα σχετικό χωρίο στο βιλίο "Φαίδων" του Πλάτωνος όπου ο Σωκράτης μιλάει για το κύκνειο άσμα λίγο πριν λάβει το δηλητήριο.
Αφ' ού είπε ταύτα ο Σωκράτης, έγεινε σιωπή, δια πολλήν ώραν· και ο ίδιος, καθώς φανερά
εφαίνετο, ήτο συλλογισμένος με την ομιλίαν, την οποίαν έκαμε, καθώς και οι περισσότεροι από
ημάς. Ο Κέβης δε και ο Σιμμίας συνομιλούν σιγά μεταξύ των και ο Σωκράτης, αφ' ού είδεν αυτούς
τους δύο ομιλούντας, ηρώτησε:
Τι ελέγετε μεταξύ σας; Μήπως σας φαίνεται ότι ωμίλησα ελλιπώς; Διότι το ζήτημα έχει ακόμη
πολλάς αμφιβολίας και αντιρρήσεις, αν πρόκειται να διαπραγματευθή κανείς αυτά τα πράγματα
αρκετά. Όταν λοιπόν εσκέπτεσθε κανέν άλλο πράγμα, δεν λέγω τίποτε· εάν δε έχητε ακόμη
καμμίαν απορίαν δι' αυτά, διόλου μη δυσκολευθήτε να την είπητε και να διαπραγματευθήτε το
ζήτημα και σεις οι ίδιοι, εάν νομίζητε ότι ημπορεί με κάποιον τρόπον να το είπη κανείς καλύτερα
και να πάρητε πάλιν και εμέ μαζί σας (εις την συζήτησιν), όταν νομίζητε ότι μαζί μου θα
ευκολυνθήτε περισσότερον.
Και ο Σιμμίας είπε· και όμως, ω Σώκρατες, θα σοι είπω την αλήθειαν. Διότι από πολλήν ώραν και ο
είς και ο άλλος από ημάς, επειδή έχομεν απορίας, ο είς σπρώχνει τον άλλον και του λέγει να
ερωτήση, διότι επιθυμούμεν μεν ν' ακούσωμεν, δυσκολευόμεθα δε να σου προξενήσωμεν
ενόχλησιν, μήπως τούτο σου είναι δυσάρεστον ένεκα της παρούσης συμφοράς.
Και εκείνος, αφ' ού ήκουσε ταύτα με αταραξίαν, εγέλασε και είπεν· Αλλοίμονον, Σιμμία, βεβαίως
δυσκόλως ήθελα πείσει τους άλλους ανθρώπους, ότι δεν νομίζω ως συμφοράν αυτό οπού μ' εύρε,
όταν βέβαια δεν ημπορώ να πείσω ούτε σας· να φοβάσθε μήπως τώρα ευρίσκομαι κάπως εις
περισσοτέραν λύπην· και, καθώς φαίνεται, σας φαίνομαι ότι είμαι κατά την μαντικήν τέχνην
κατώτερος από τους κύκνους, οι οποίοι, ότε ήθελον καταλάβει ότι μέλλουν ν' αποθάνουν, εν ώ
ψάλλουν και εις τον προηγούμενον καιρόν, τότε ίσα ίσα ψάλλουν περισσότερον και καλύτερον,
χαίροντες, διότι μέλλουν να υπάγουν πλησίον του Θεού, του οποίου είναι υπηρέται.
Οι δε άνθρωποι
ένεκα του φόβου των διά τον θάνατον συκοφαντούν τους κύκνους και λέγουν ότι αυτοί, επειδή
θρηνούν τον θάνατον, ψάλλουν από την λύπην των και δεν σκέπτονται ότι κανέν πτηνόν δεν
ψάλλει, όταν πεινά ή κρυώνη ή έχη καμμίαν άλλην λύπην, ούτε η ιδία η αηδών ούτε η χελιδών ούτε
ο τσαλαπετεινός, τα οποία λέγουν οι άνθρωποι ότι ψάλλουν, θρηνούντα από την λύπην των· αλλ'
ούτε αυτά μου φαίνονται ότι ψάλλουν ένεκα λύπης, ούτε οι κύκνοι, αλλά νομίζω, ότι, επειδή είναι
αφιερωμένοι εις τον Απόλλωνα, έχουν το προτέρημα να μαντεύουν, και επειδή ηξεύρουν από
προτήτερα τα καλά τα οποία υπάρχουν εις τον Άδην, ψάλλουν και διασκεδάζουν εκείνην την
ημέραν περισσότερον παρά κατά τον προηγούμενον καιρόν.
Εγώ δε νομίζω ότι εδώ είμαι και εγώ
δούλος μαζί με τους κύκνους, και αφιερωμένος εις τον ίδιον θεόν, και έχω λάβει από τον κύριόν
μου το χάρισμα να μαντεύω καλύτερα από εκείνους, και να χωρίζωμαι από την ζωήν όχι
περισσότερον από αυτούς κακοκαρδισμένος. Ένεκα τούτου λοιπόν πρέπει να λέγητε και να
ερωτάτε ό,τι θελήσητε, εν όσω το επιτρέπουσιν οι Ένδεκα άρχοντες των Αθηναίων.
1.Σοφία πάντων κάλλιστον, η δε αμάθεια πάντων κάκιστον
2. ζητεῖτε τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν
Απάντηση

Επιστροφή στο “Η Ελληνική Γλώσσα”

cron