Χαμιντιέ, το χωριό των Ελλήνων Κρητικών στη Συρία!

1
Το χωριό Χαμιντιέ βρίσκεται στα σύνορα Συρίας και Λιβάνου. Δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα κατ’ εντολή του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ, ο οποίος για άγνωστους λόγους έστειλε εκεί Έλληνες από την Κρήτη, οι οποίοι μέχρι σήμερα διατηρούν της κρητική διάλεκτο και χρησιμοποιούν τις μαντινάδες.Οι πρόγονοι αυτών των Έλλήνων Κρητικών ,που ζούνε τώρα στη Συρία, είχαν εξοριστεί και εκδιωχθεί από την Κρήτη επί τουρκοκρατίας!


Πηγή : https://www.gr-news.de/hamidie_to_xorio ... sti_syria/
1.Σοφία πάντων κάλλιστον, η δε αμάθεια πάντων κάκιστον
2. ζητεῖτε τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν

Re: Χαμιντιέ, το χωριό των Ελλήνων Κρητικών στη Συρία!

2
Η πληθυσμιακή εξέλιξη της Κρήτης τον 19ο αιώνα

Η Κρήτη εξεγέρθηκε το 1821, αλλά παρά τις σποραδικές ελληνικές επιτυχίες η μεγαλόνησος δεν μπόρεσε να ελευθερωθεί. Με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου η Κρήτη παραχωρήθηκε στον αντιβασιλέα της Αιγύπτου Μοχάμεντ Άλι (Μεχμέτ Αλή πασά), ως αντάλλαγμα των υπηρεσιών που πρόσφερε στον σουλτάνο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Η αιγυπτιακή διοίκηση αντιμετώπισε φαινομενικά ισότιμα Χριστιανούς και Μουσουλμάνους. Πολλοί Μουσουλμάνοι που δεν μπορούσαν να δεχτούν το νέο καθεστώς καθώς ήταν συνηθισμένοι σε βιαιοπραγίες έφυγαν από την Κρήτη. Πούλησαν τα υπάρχοντά τους και μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία. Αλλά και πολλοί Κρητικοί εγκαταστάθηκαν στην ελεύθερη Ελλάδα.

Το 1840 η Κρήτη πέρασε ξανά σε οθωμανική κυριαρχία. Από το 1841 ως το 1866 υπήρχε σχετική ηρεμία στο νησί. Στη συνέχεια ως το 1898 ακολούθησαν μια σειρά από επαναστάσεις (1866-1869, 1878, 1889) με τις οποίες ο κρητικός λαός εξέφραζε τον πόθο για ελευθερία και ένωση με την Ελλάδα. Έπειτα από τη μεγάλη σφαγή του Ηρακλείου (25 Αυγούστου 1898) και τη δολοφονία από Μουσουλμάνους εκατοντάδων άμαχων Χριστιανών, 17 Άγγλων στρατιωτών και του πρόξενου της Αγγλίας στο νησί Λ. Καλοκαιρινού, ισχυρή μοίρα του βρετανικού στόλου υπό το ναύαρχο Νόελ κατέπλευσε στο νησί και υποχρέωσε τους Τούρκους να εγκαταλείψουν την Κρήτη.

Στις 2 Νοεμβρίου 1898 και οι τελευταίοι Τούρκοι στρατιώτες εγκατέλειψαν οριστικά την Κρήτη. Στις 2 Δεκεμβρίου 1898 ο Ύπατος Αρμοστής Γεώργιος αποβιβάστηκε στη Σούδα. Η μακραίωνη περίοδος της δουλείας έλαβε τέλος. Ο επίσκοπος Πέτρας Τίτος έγραφε σε επιστολή του τον Ιανουάριο του 1899: «… δυνάμεθα και ημείς οι Κρήτες να ονομάσωμεν εαυτούς με το γλυκύτατον όνομα ελευθέρους».

Α; δούμε πως διαμορφώθηκε ο πληθυσμός της Κρήτης τον 19ο αιώνα και ποια ήταν η «αναλογία» Χριστιανών – Μουσουλμάνων. Πριν το 1821 ο πληθυσμός της Κρήτης υπολογίζεται σε 213. 000. Το 1832-33 σε απογραφή των Αιγυπτίων, «έπεσε» στις 129. 000. Τα στοιχεία διέσωσε ο Άγγλος περιηγητής R. Pashley. Στην ύπαιθρο καταγράφηκαν περίπου 108. 000 άτομα: 81. 000 Χριστιανοί και 27. 000 Μουσουλμάνοι. Αν σ’ αυτούς προστεθούν και οι κάτοικοι του Ηρακλείου (12.000), των Χανίων (5.800) και του Ρεθύμνου (3.200), φτάνουμε στις 129. 000. Στην απογραφή που διενήργησε το 1858 ο Βελή πασάς, ο πληθυσμός της Κρήτης είχε διπλασιασθεί φτάνοντας τις 278. 908. Από αυτούς 215. 863 ήταν Χριστιανοί, 62. 138 Μουσουλμάνοι και 907 Εβραίοι.

Στη διάρκεια της επανάστασης του 1866-1869 ο πληθυσμός της Κρήτης μειώθηκε, καθώς 30. 000 έχασαν τη ζωή τους ή έφυγαν απ’ το νησί. Όμως στην απογραφή του 1881 ο πληθυσμός της Κρήτης ήταν στα επίπεδα του 1858. Συγκεκριμένα έφτανε τις 276. 208, από τους οποίους 202. 934 ήταν Χριστιανοί, 72. 353 Μουσουλμάνοι, 253 Καθολικοί, 13 Διαμαρτυρόμενοι, 647 Εβραίοι και 8 Αρμένιοι. Αν και η Κρήτη βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία υπήρξε ανατροπή της αναλογίας του χριστιανικού προς το μουσουλμανικό στοιχείο. Έτσι ενώ πριν το 1821 η αναλογία ήταν σχεδόν 1:1, το 1881 έφτασε το 3:1 υπέρ των Χριστιανών. 
Εικόνα
Η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα (1913)

Και τα χρόνια της αρμοστείας όμως ήταν ταραγμένα στην Κρήτη με κορυφαία γεγονότα την επανάσταση του Θερίσου (1905) και την ανάδειξη του Ελευθέριου Βενιζέλου ως ηγετικής φυσιογνωμίας. Η ευτυχής έκβαση των Βαλκανικών Πολέμων έφερε και την πολυπόθητη λύση στο «Κρητικό Ζήτημα». Με το άρθρο 4 της Συνθήκης του Λονδίνου (30 Μαΐου 1913) ο σουλτάνος παραιτήθηκε από όλα τα δικαιώματά του στην Κρήτη την οποία παραχωρούσε στις Μεγάλες Δυνάμεις.

Με τη Συνθήκη της 1ης Νοεμβρίου 1913 μεταξύ Ελλάδας και οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο σουλτάνος παραιτήθηκε από κάθε δικαίωμα επικυριαρχίας στην Κρήτη. Την 1η Δεκεμβρίου 1913 έγινε η επίσημη ανακήρυξη της ένωσης της ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα. 267 χρόνια, 7 μήνες και 7 μέρες αγωνίας αποτελούσαν πλέον θλιβερή ανάμνηση…
Στη Συνθήκη της Λωζάνης προβλεπόταν και η ανταλλαγή πληθυσμών. Το 1911 ζούσαν στην Κρήτη 27. 852 Μουσουλμάνοι (8, 3% του πληθυσμού της) και το 1920 22. 999 (6, 6% του πληθυσμού). Οι τελευταίου Τουρκοκρητικοί εγκατέλειψαν τη μεγαλόνησο το 1923. Στην Κρήτη εγκαταστάθηκαν, σε σπίτια Μουσουλμάνων, 8. 270 οικογένειες προσφύγων, 33. 900 άτομα. Οι απόγονοι των Τουρκοκρητικών σήμερα ζουν στα δυτικά παράλια της Τουρκίας, στην Αίγυπτο, στη Λιβύη και τη Μέση Ανατολή. Ξεχωριστή περίπτωση είναι η πόλη Χαμιντιέ της Συρίας, κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο. Από τους 8. 000 κατοίκους της, οι 5. 000 περίπου μιλάνε ακόμα την κρητική διάλεκτο και διατηρούν τα κρητικά ήθη και έθιμα.
Επίλογος

Κλείνουμε το άρθρο αυτό με όσα γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης στον «Καπετάν Μιχάλη» για Χριστιανούς και Μουσουλμάνους της Κρήτης: «… σταυρός και μισοφέγγαρο κολλημένοι, και πότε ομονοούσαν και καλοπορεύονταν, πότε τους έπιανε το κρητικό μπουρίνι, που λένε, ένα είδος λύσσα, και χιμούσαν, και κάρφωναν τα δόντια τους ο ένας στο σβέρκο του άλλου και του κόβαν μια μπουκιά κρέας και το τρώγαν…»

Πηγές: ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΔΕΤΟΡΑΚΗΣ, «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ», ΜΥΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 1990.

ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ, «ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ, 1821-1924. ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ», στο περιοδικό ΜΝΗΜΩΝ, ΤΟΜΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΚΤΟΣ, ΑΘΗΝΑ 2004.

ΚΩΝΣΤ. Γ. ΦΟΥΡΝΑΡΑΚΗ, «ΤΟΥΡΚΟΚΡΗΤΕΣ», ΕΝ ΧΑΝΙΟΙΣ, ΕΚΔΟΣΙΣΙ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΥΔΑΚΙ, 1929

Πηγή : https://www.protothema.gr/stories/artic ... okritikoi/
1.Σοφία πάντων κάλλιστον, η δε αμάθεια πάντων κάκιστον
2. ζητεῖτε τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν
Απάντηση

Επιστροφή στο “Χαμένες Πατρίδες”

cron