Οι αλλαγές που αποφάσισε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου. Τι αλλάζει στους γάμους και στα διαζύγια

1
>Όλες οι ρυθμίσεις σχετικά με τους οικογενειακούς θεσμούς στο νέο Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου
Με το νέο Καταστατικό Χάρτη (ΚΧ) η Εκκλησία της Κύπρου, επιχειρεί τομή στη ρύθμιση των οικογενειακών σχέσεων του πληρώματός της και στο συνολικό νομικό πλαίσιο των οικογενειακών σχέσεων στην Κύπρο. Το ζήτημα, που αποτέλεσε πεδίο αντιπαράθεσης στις σχέσεις Εκκλησίας - Πολιτείας στην Κύπρο, μετά την τροποποίηση του άρθρου 111Σ, αντιμετωπίζεται από το νέο ΚΧ, υπό το πρίσμα τριών διαφορετικών παραγόντων:
α) Η ενσωμάτωση των νέων ρυθμίσεων στο νέο Καταστατικό Χάρτη, γίνεται έτσι ώστε να μην αλλοιώνεται το πιστοποιημένο και από το Σύνταγμα, καθεστώς σχέσεων Εκκλησίας - Πολιτείας στην Κύπρο, που είναι αυτό τηςομοταξίας - συναλληλίας, με βάση το οποίο Εκκλησία και Πολιτεία, κινούνται σε παράλληλη πορεία, χωρίς η μία να υπόκειται στην άλλη.
β) Λαμβάνονται για πρώτη φορά υπόψη, οι συνταγματικές ρυθμίσεις, που εισήχθησαν στο άρθρο 111 Σ, μετά την τροποποίησή του και οι ρυθμίσεις του ν.22/90, που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του νέου 111Σ, αναφορικά με τηνΑπόπειρα Συνδιαλλαγής και Πνευματικής Λύσης του Γάμου.
γ) Οι νέες διατάξεις, λαμβάνουν πρόνοια για την αντιμετώπιση των οικογενειακών θεσμών του πληρώματος της Εκκλησίας από πλευράς της, κυρίως ως πνευματικού - κοινωνικού ζητήματοςκαι όχι τόσο ως νομικού - διαδικαστικού ζητήματος.
Οι βασικότερες αλλαγές, είναι οι εξής:
Α. Διατάξεις αναφορικά με τη σύσταση γάμου, τα κωλύματα γάμου, τους γάμους με Ετεροδόξους και το κύρος των γάμων 1. Καταργείται η καταστατική ρύθμιση του θεσμού της μνηστείας, η σύσταση και η λύση της οποίας, δεν υπόκειται πλέον σε καμία εκκλησιαστική διατύπωση. Καταργείται επίσης η καταστατική ρύθμιση του θεσμού τηςυιοθεσίας.
2. Επιχειρείται εκσυγχρονισμός των διατάξεων αναφορικά με τις προϋποθέσεις σύστασης του θρησκευτικού γάμου και τα κωλύματα αυτού:
αΔεν υπάρχει διάκριση ανδρών - γυναικών, αναφορικά με οποιοδήποτε ζήτημα ρυθμίζεται στο νέο ΚΧ, όπου τα δύο φύλα αντιμετωπίζονται ισότιμα.
βΗαμοιβαία και ελεύθερη συναίνεσητων υποψήφιων συζύγων, ηιερολόγησηαπό κανονικό κληρικό της Ορθόδοξης εκκλησίας, με έγγραφη άδεια του Αρχιερέα του τόπου τέλεσης του γάμου και η ηλικία των 18 ετών και σε εξαιρετικές περιπτώσεις των 16 ετών(με τη συναίνεση των εχόντων τη γονική μέριμνα και την άδεια του Αρχιερέα), είναι προϋποθέσεις για τη σύσταση και σύναψη του γάμου. Περαιτέρω, απαιτείται η διαφορά ηλικίας ανάμεσα στους υποψήφιους συζύγους να μην υπερβαίνει τα25 έτη, ενώ με εγκύκλιο της ΙΣ θα διευκρινίζονται σχετικά διαδικαστικά ζητήματα.
γ Τα κωλύματα γάμου απαριθμούνται περιοριστικά και είναι τα κωλύματα γάμου μεμη Χριστιανό, λόγω υφισταμένου γάμου (ανεξαρτήτως τύπου), ύπαρξης στο παρελθόν τριών εγκύρων γάμων, κληρικού και μοναχού, εξ αίματος κατ’ ευθεία γραμμή απεριόριστα και εκ πλαγίου έως 5ου βαθμού ή και 4ου εφόσον το αποφασίσει η Ι.Σ., εξ αγχιστείας κατ’ ευθείαν γραμμή απεριορίστως και εκ πλαγίου έως 3ου βαθμού, δύο αδελφών μετά δύο αδελφών, αναδόχου ή του συζύγου και του αναδεκτού ή των γονέων του, υιοθετήσαντος ή του συζύγου ή των ανιόντων ή κατιόντων του και του υιοθετηθέντος ή του συζύγου ή των ανιόντων ή κατιόντων του και του πένθιμου ενιαυτού για δέκα μήνες μετά το θάνατο του άλλου συζύγου. Απαλείφεται η διάταξη του παλαιού 220παρ.4ι) περί επιτιμίων για εξώγαμες και αθέμιτες σχέσεις και δεν υπάρχει πλέον κώλυμα μεταξύ του εξωγάμου τέκνου ή των κατιόντων του και του εξ αναγνωρίσεως πατρός ή των εξ αίματος συγγενών του (περιττό μετά και την ψήφιση του νόμου 187/91), ενώ καταργείται το κώλυμα εκ τριγενείας, και το κώλυμα λόγω καταδίκης επί μοιχεία.
δ Οι γάμοι των Ορθοδόξων με Ετεροδόξους,επιτρέπονται με απόφαση του Αρχιερέα και εφόσον το μη ορθόδοξο μέλος, ανήκει σε χριστιανική Εκκλησία ή Ομολογία, που δέχεται το Σύμβολο Νικαίας - Κωνσταντινουπόλεως, έχει δεχθεί το βάπτισμα, δεν θα παρακωλύει το ορθόδοξο μέλος από την άσκηση θρησκευτικών καθηκόντων και δεν θα αντιτίθεται στη βάπτιση των τέκνων και την ανατροφή τους κατά το Ορθόδοξο δόγμα. Θέματα πρακτικής εφαρμογής των διατάξεων ρυθμίζονται από την Ι.Σ. Πρόκειται για ουσιαστική αλλαγή σε σχέση με τις πρότερες ρυθμίσεις καθώς προηγουμένως, απαιτούνταν η ιερολόγηση κατά το ορθόδοξο τυπικό (ενώ τώρα συνίσταται εντόνως, αλλά δεν απαιτείται) και δεν ζητείται έγγραφη δήλωση, όπου θα προκαταλαμβάνεται ότι τα τέκνα θα βαπτίζονται κατά το ορθόδοξο τυπικό.
ε.Αναφορικά με το κύρος του γάμου, επισημαίνεται ότι ο γάμος είναι άκυροςσε όλες τις περιπτώσεις, που τελείται κατά παράβαση κωλύματός του, καθώς επίσης και εάν κατά την τέλεσή του υπήρχε ανικανότητα του προσώπου να αντιληφθεί και να εκτιμήσει την πράξη του.
Ακυρώσιμοςείναι ο γάμος λόγω παράβασης των ορίων ηλικίας, εκτός αν παραταθεί και μετά το νόμιμο όριο ηλικίας χωρίς να ακυρωθεί, οπότε καθίσταται έγκυρος, καθώς και λόγω πλάνης, απάτης, βίας ή απειλής, εφ’ όσον οι σύζυγοι αναγνωρίσουν εμπράκτως το γάμο μετά τη διαπίστωσή της, οπότε καθίσταται έγκυρος. Σημαντικές διαφοροποιήσεις εδώ, συνιστούν η απάλειψη των διατάξεων 222 η) και θ), του παλαιού ΚΧ, από τις νέες ρυθμίσεις.
Όλες οι παραπάνω διατάξεις έχουν ξεχωριστή πρακτική σημασία, δεδομένου ότι αποτελούν το εφαρμοστέο δίκαιο από τα Οικογενειακά Δικαστήρια, σύμφωνα με το 111 παρ.1 του Συντάγματος, κατά το οποίο, «παν ζήτημα των ανηκόντων εις την Ελληνικήν Ορθόδοξον Εκκλησίαν ή εις θρησκευτικήν ομάδαν, δι’ ήν ισχύουσιν οι διατάξεις της τρίτης παραγράφου του άρθρου 2, σχέσιν έχον προς τον αρραβώνα, το γάμο, το κύρος του γάμου, διέπεται από της ημερομηνίας της ενάρξεως της ισχύος του Συντάγματος, υπό του εκκλησιαστικού νόμου της Ελληνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας ή υπό του εκκλησιαστικού νόμου έκαστης θρησκευτικής ομάδος, αναλόγως της περιπτώσεως».


«Φιλελεύθερος»- Του Κωνσταντίνου Κατσαρού
Απάντηση

Επιστροφή στο “Η Κύπρος”

cron