Χρυσόστομος ερμηνεύοντας τα Α΄ Θεσ. 2,7-8 χωρία «ώστε γενέσθαι υμάς τύπους πάσι τοις πιστεύουσιν εν τη Μακεδονία και εν τη Αχαΐα, αφ’ ημών γαρ εξήχηται ο λόγος του Κυρίου ου μόνον εν τη Μακεδονία και εν τη Αχαΐα, αλλά και εν παντί τόπω…» λέγει τα εξής επαινετικά για τους Μακεδόνες της εποχής του Παύλου.



«Όπως ακριβώς ένα γεμάτο από ευωδία άρωμα δεν φυλάσσει μέσα του την ευωδία, αλλά από μακριά την αφήνει και αφού γεμίσει τον αέρα με τη μυρουδιά του, την στέλνει και στις αισθήσεις των πλησίον, έτσι λοιπόν και οι γενναίοι και θαυμαστοί άνδρες δεν φυλάσσουν μέσα τους την αρετή, αλλά με τη φήμη τους πολλούς ωφελούν και τους κάνουν πιο καλούς. Αυτό ακριβώς λοιπόν έχει γίνει και τότε.

»Γι’ αυτό έλεγε ο Παύλος ‘ώστε εσείς γίνατε παραδείγματα σε όλους που πιστεύουν στην Μακεδονία και την Αχαΐα. Γιατί από σας’, λέγει, ‘έχει ακουστεί ο λόγος του Κυρίου, όχι μόνο στη Μακεδονία και την Αχαΐα αλλά και σε κάθε τόπο έχει φθάσει η προς τον Θεό πίστις σας».

»Γεμίσατε μεν όλους τους πλησίον από την πίστη σας, την δε οικουμένη από το θαύμα· γιατί το ‘σε κάθε τόπο’ αυτό σημαίνει. Και δεν είπε έχει διαδοθεί η πίστη σας αλλά έχει ‘ακουστεί’. Όπως ακριβώς όταν ηχεί καθαρά η σάλπιγγα, γεμίζει όλος ο γειτονικός χώρος από τον ήχο, έτσι είναι λαμπερή η φήμη της δικής σας ανδρείας, όπως εκείνη όταν σαλπίζει, και είναι ικανή να γεμίσει την οικουμένη και να φθάσει με ίση ένταση σε όλους που κατοικούν παντού. Γιατί τα μεγάλα πράγματα όπου κι αν συμβαίνουν διαδίδονται καθαρώτερα· αν όμως συμβαίνουν μακριά, διαδίδονται βέβαια όχι όμως έτσι. Σε σας όμως δεν συμβαίνει το ίδιο, αλλά λαμπρή φωνή έχει φθάσει σε όλα τα σημεία της γης.

»Μα θα πει κάποιος είναι υπερβολικά τα λόγια αυτά του Παύλου. Κι όμως δεν είναι, διότι το έθνος τούτο των Μακεδόνων ήταν ονομαστό πριν από την παρουσία του Χριστού και παντού εξυμνούνταν περισσότερο από τους Ρωμαίους. Και οι Ρωμαίοι γι’ αυτό είναι θαυμαστοί, επειδή κατέβαλαν αυτούς. Γιατί αυτά που έκανε ο βασιλιάς των Μακεδόνων υπερβαίνουν κάθε νου, διότι αφού ξεκίνησε από μικρή πόλη κυρίευσε ολόκληρη την οικουμένη. Γι’ αυτό και ο προφήτης Δανιήλ τον βλέπει σαν φτερωτή λεοπάρδαλη, πληροφορούμενος έτσι από το Θεό για την ταχύτητα, την ορμή, την αποτελεσματικότητα, και το αιφνιδιαστικό κατά κάποιο τρόπο πέταγμά του πάνω από την οικουμένη με τρόπαια και νίκες. Επίσης λέγουν ότι όταν άκουσε κάποιον φιλόσοφο να λέγει ότι υπάρχουν άπειροι κόσμοι, στέναξε πικρά διότι ενώ είναι άπειροι αυτός δεν κυρίευσε ούτε τον ένα. Τόσο φιλόδοξος και μεγαλόψυχος ήταν και παντού τον εξυμνούσαν.

»Με τη φήμη βέβαια του βασιλιά συμβάδιζε και η δόξα του έθνους, γιατί ονομαζόταν Αλέξανδρος ο Μακεδών. Ώστε ήταν επόμενο και τα συμβάντα εκεί να διαδίδονται παντού, γιατί από τα σπουδαία πράγματα τίποτα δεν μπορεί να μείνει απαρατήρητο. Δεν ήταν λοιπόν τα πράγματα των Μακεδόνων κατώτερα των Ρωμαίων. Κι αυτό συνέβαινε λόγω της ορμητικότητας της προσχωρήσεως τους στη νέα πίστη. Γιατί σαν να έλεγε για κάτι έμψυχο, έτσι είπε ‘έχει φθάσει’.

» ‘Ώστε να μη χρειάζεται’, λέγει, ‘να πούμε τίποτα εμείς. Γιατί αυτοί αναφέρουν για μας πως ήρθαμε προς εσάς’. Δεν περιμένουν ν’ ακούσουν από μας, αλλά εκείνους που ήταν παρόντες και είχαν δει τα κατορθώματά σας τους προλαβαίνουν εκείνοι που ήταν απόντες και ούτε τα είχαν δει. Έτσι έχει γίνει η φήμη σας παντού ξακουστή. Επομένως δεν θα χρειασθούμε να διηγούμαστε τα δικά σας έργα, για να οδηγήσουμε αυτούς σε παρόμοιο ζήλο, γιατί εκείνα που έπρεπε να ακούν από μας, αυτοί τα διακηρύσσουν πριν από μας. Αν και βέβαια πολλές φορές σε τέτοια πράγματα υπάρχει φθόνος, αλλά η υπερβολή (των κατορθωμάτων σας) τον νίκησε κι αυτόν και είναι αυτοί κήρυκες των κατορθωμάτων σας. Και μολονότι βέβαια υστερούν έναντι σας, όμως ούτε έτσι σιωπούν, αλλά διηγούνται τα κατορθώματά σας. Και εφόσον έτσι φέρονται είναι αδύνατο ν’ απιστήσουν και να μη πιστεύσουν στο κήρυγμά μας».



Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, Ε.Π.Ε. 22,375 και εξής.