Μέρα θριάμβου του καπιταλισμού

του Γ. Δελαστικ

Συμβολική μέρα στην ιστορία της ανθρωπότητας η 9η Νοεμβρίου 1989, όταν με απόφαση της ηγεσίας του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας «γκρεμίζεται» το Τείχος του Βερολίνου, καθώς επιτρέπεται η ελεύθερη μετάβαση στη Δυτική Ευρώπη των Ανατολικογερμανών πολιτών χωρίς άδεια των αρχών. Οι σοβιετικοί μηχανισμοί του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ έχουν ήδη ανατρέψει από τις 18 Οκτωβρίου 1989 τον γ.γ. του κομμουνιστικού κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας Εριχ Χόνεκερ, προδικάζοντας την ενσωμάτωση της Ανατολικής Γερμανίας στη Δυτική.

Ο «υπαρκτός σοσιαλισμός» είχε άλλωστε ήδη καταρρεύσει στην Ουγγαρία και στην Πολωνία, ενώ την επομένη, 10 Νοεμβρίου, οι Σοβιετικοί μεθοδεύουν και την καθαίρεση του κομμουνιστή ηγέτη της Βουλγαρίας Τεοντόρ Ζίβκοφ. Μέσα σε έναν μήνα ολοκληρώνεται και η καθαίρεση της τσεχοσλοβακικής ηγεσίας και η παράδοση της εξουσίας.
Μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 1989 δεν έχει απομείνει τίποτα από τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» στον εκτός ΕΣΣΔ ευρωπαϊκό χώρο, καθώς ανατρέπεται με πραγματική λαϊκή επανάσταση αυτή τη φορά (σε συνδυασμό πάντως με φιλογκορμπατσοφική κίνηση στο κομμουνιστικό κόμμα και στον στρατό) και ο Νικολάε Τσαουσέσκου στη Ρουμανία, ο οποίος είναι ο μόνος από τους ηγέτες του ανατρέποντος «υπαρκτού σοσιαλισμού» που εκτελείται μαζί με τη γυναίκα του, γιατί αρνείται να συμβιβαστεί με τη νέα κατάσταση. Η Σοβιετική Ενωση του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ θα διαλυθεί κι αυτή εντελώς δύο χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1991. Ο ίδιος ο Γκορμπατσόφ, από υμνούμενος στη Δύση ηγέτης υπερδύναμης, θα γελοιοποιηθεί καταντώντας να... διαφημίζει την πίτσα Hut! Οταν τόλμησε να εμφανιστεί ως υποψήφιος πρόεδρος της Ρωσίας, εξευτελίστηκε τελείως παίρνοντας στις εκλογές... 1%!!!

Δεν είναι όμως ο Μ. Γκορμπατσόφ ο αίτιος της κατάρρευσης του «υπαρκτού σοσιαλισμού», παρά τον προσωπικό ρόλο που έπαιξε στην κηδεία και τον ενταφιασμό του συστήματος. Υπεύθυνος δεν είναι ούτε ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός ή ο δυτικός καπιταλισμός, οι οποίοι φυσικά έκαναν ό,τι μπορούσαν να επιφέρουν την πτώση.

Η σοβαρότητα της συντριπτικής ήττας του «υπαρκτού σοσιαλισμού» έγκειται στο ότι το σύστημα αυτό κατέρρευσε εκ των ένδον, από τις εσωτερικές του αντιφάσεις και το κυριότερο, κατέρρευσε από τα πάνω, από τις ηγεσίες! Παντού!

Είναι σαφώς πιο επικό να μιλάει κανείς για «λαϊκές επαναστάσεις στην Ανατολική Ευρώπη», αλλά η αλήθεια είναι ότι πουθενά δεν σημειώθηκε λαϊκή εξέγερση, πόσω μάλλον επανάσταση. Μόνο διαδηλώσεις, οι οποίες από μόνες τους ήταν αδύνατον να φέρουν αλλαγή. Σε όλες τις χώρες αυτές ήταν οι ηγετικές ελίτ που αποφάσισαν τη μετάλλαξη του καθεστώτος και μάλιστα πρωτοστάτησαν στην καπιταλιστική παλινόρθωση, πλουτίζοντας μέσω της λεηλασίας του δημόσιου πλούτου. Γι αυτό και πουθενά δεν έγινε αιματηρή σύγκρουση. Αντί να χυθούν ποταμοί αίματος σε εμφύλιες συρράξεις καθώς τα κομμουνιστικά κόμματα είχαν εκατομμύρια μέλη και όλους τους μηχανισμούς καταστολής στα χέρια τους, πουθενά δεν άνοιξε μύτη κατά την παράδοση της εξουσίας.

Αυτό αποδεικνύει τη βαθύτατη σήψη του συστήματος, αλλά και την παταγώδη αποτυχία του. Δεν βρέθηκε κανείς να το υπερασπιστεί.

Αυτό με τη σειρά του υποδηλώνει ότι η καπιταλιστική μετάλλαξη του «υπαρκτού σοσιαλισμού» ήταν καθολικό αίτημα λαού και ηγεσίας. Ενα τμήμα της Αριστεράς ισχυρίζεται ότι αυτό προέκυψε επειδή ήδη από την εποχή του Στάλιν το σοβιετικό καθεστώς εξετράπη από τον δρόμο του σοσιαλισμού και μετατράπηκε σε ένα ιδιόμορφα εκμεταλλευτικό καθεστώς, το οποίο στο τέλος κατάντησε να θαυμάζει τον καπιταλισμό και να επιδιώκει να του μοιάσει και αυτό τελικά έγινε με την κατάρρευση και την καπιταλιστική παλινόρθωση.

Η ουσία είναι ότι οι σοσιαλιστικές και κομμουνιστικές ιδέες υπέστησαν ανεπανόρθωτη πολιτική καταστροφή τόσο από το γεγονός ότι το Τείχος του Βερολίνου έγινε σύμβολο του «υπαρκτού σοσιαλισμού» όσο και από την πτώση του, που εμφάνισε τον καπιταλισμό θριαμβευτή, παντοδύναμο και απόλυτο κυρίαρχο.


ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ
«Το τέλος της Ιστορίας»


Κανείς -δικαίως- δεν έκλαψε τον «υπαρκτό σοσιαλισμό». Από τη στιγμή όμως που εξαφανίστηκε από προσώπου γης, ο καπιταλισμός έγινε απείρως πιο επιθετικός. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, οι ΗΠΑ έκαναν σύμβολό τους το Γκουαντάναμο, το «Νταχάου του 21ου αιώνα», άρχισαν να παρακολουθούν όλους τους πολίτες του πλανήτη σε μια παράκρουση ολοκληρωτισμού, ξεκίνησαν να κατακτούν και να υποδουλώνουν χώρες όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Τώρα είναι που ο καπιταλισμός στραγγαλίζει όλα τα εργασιακά δικαιώματα. Τώρα είναι που οι 500 πλουσιότεροι κατέχουν όσα... 500 εκατομμύρια άνθρωποι! Και είναι φυσικά μάταιη η ελπίδα εκατομμυρίων ανθρώπων και στη χώρα μας ότι η καπιταλιστική Ρωσία μπορεί να αναχαιτίσει κάπως ως αντίβαρο τις αφηνιασμένες ΗΠΑ...

ethnos.gr